Poznańska arcybiskupia Rada Społeczna o transhumanizmie i sztucznej inteligencji

„Manifest radykalnego transhumanizmu łudzi człowieka obietnicą uzyskania dzięki nauce możliwości osiągnięcia nieśmiertelności. Środkami realizacji tej obietnicy miałyby być: inżynieria genetyczna, sztuczna inteligencja i farmakologia” – pisze Rada Społeczna przy Arcybiskupie Metropolicie Poznańskim w wydanym dziś oświadczeniu „Transhumanizm a sztuczna inteligencja”.

Podczas konferencji prasowej w Muzeum Archidiecezjalnym tekst dokumentu zaprezentowali prof. dr hab. Jan Węglarz, przewodniczący Rady, prof. dr hab. Anna Grzegorczyk, i prof. dr hab. Roman Słowiński.

„W naszym oświadczeniu chcieliśmy pokazać przekraczanie granic nauki w kierunku ideologii, co jest bardzo niebezpieczną tendencją. Dzisiaj podpierając się osiągnięciami nauki, przekazuje się, zwłaszcza młodzieży, wypaczone, niebezpieczne treści, dotyczy to również pojęcia transhumanizmu” – powiedział prof. dr hab. Jan Węglarz, przewodniczący Rady.

Prof. dr hab. Anna Grzegorczyk podkreśliła, że dokument Rady jest pewnym ostrzeżeniem, a nie wykładem na temat sztucznej inteligencji. „Skoncentrowaliśmy się na pewnych kwestiach rozpalających emocje, rodzących nieporozumienia, a przejawiających się w wielu dyskusjach” – tłumaczyła.

Autorzy dokumentu, poruszając temat transhumanizmu, chcieli dać odpór groźnym społecznie procesom. „Sztuczna inteligencja włączona w naszą rzeczywistość budzi wiele nadziei na spełnienie pragnień lepszego życia i osiągnięcia nieśmiertelności” – zauważyła.

Podkreśliła, że obecnie żyjemy w czasach zamętu aksjologicznego. „Kryzys wartości dotykający nas jest związany ze spłaszczeniem sfery wartości transcendentnych do sfery wartości konsumpcyjnych, materialnych. Zatraca się opozycja między tymi wartościami, a to wzbudza zamęt” – zaznaczyła prof. Grzegorczyk. Zwróciła uwagę, że niedopuszczalne jest zmienianie natury i istoty człowieka.

Prof. dr hab. Roman Słowiński przekonywał, że sztuczna inteligencja też ma swoje ograniczenia, a wizje roztaczane przez niektóre osoby, imponujące zwłaszcza młodym ludziom, według specjalistów są nierealne. „Życie ze swoją ograniczonością można wypełnić sensem, ale też można je zniszczyć utopią wiecznej szczęśliwości. Przed tym trzeba przestrzegać społeczeństwo” – stwierdził prof. Słowiński.

W dokumencie Rada zwraca uwagę na to, że gwałtowny rozwój sztucznej inteligencji i jej zastosowań przyczynił się do pojawienia pojęcia „transhumanizmu, czyli pewnej filozofii, a w gruncie rzeczy ideologii, w ramach której próbowano przedstawić nową wizję świata i człowieka, które – zgodnie z materialistyczną koncepcją – mogą być permanentnie ulepszane”.

Rada zauważa, że transhumanizm w wersji radykalnej „wypracowuje zwodniczy język porozumienia między sztuczną inteligencją a humanistyką bazując na nadmiernym zaufaniu do nauki, a szczególnie do technologicznego rozwoju, i roztacza futurologiczne wizje, w których byt zwany człowiekiem miałby osiągnąć wszechmoc i, w konsekwencji, nieśmiertelność”. Mogłoby to doprowadzić do osiągnięcia przez byt ludzki ewolucyjnego etapu postczłowieka.

W dokumencie podkreślono, że manifest radykalnego transhumanizmu „łudzi człowieka obietnicą uzyskania dzięki nauce możliwości osiągnięcia nieśmiertelności” za pomocą inżynierii genetycznej, sztucznej inteligencji i farmakologii.

Autorzy dokumentu przekonują, że jeśli badacze sztucznej inteligencji będą wskazywać humanistom „na niepożądane konsekwencje praktyczne swych badań, a jednocześnie sygnalizować możliwości obronne, to jest nadzieja, że na „obecności” sztucznej inteligencji w naszym życiu nie ucierpi nasze człowieczeństwo, ani ludzka godność”.

W dokumencie zaznaczono, że należy wyraźnie rozeznać, „kiedy mamy do czynienia z modelowaniem świadomych zachowań ludzkich, a kiedy z modelowaniem świadomości, czyli sumienia, duszy”.

„W pierwszym wypadku modelowanie jest korzystne i możliwe, w drugim manipulacyjne i niszczące ludzką godność. To bowiem, kim jesteśmy w swej istocie, nie podlega wyłącznie temu, co technologicznie osiągalne” – stwierdzono w oświadczeniu.

W skład Rady Społecznej przy Arcybiskupie Poznańskim wchodzą reprezentanci różnych środowisk życia naukowego, kulturalnego i społecznego, wśród nich są wybitni profesorowie Polskiej Akademii Nauk i poznańskich uczelni.

Pełny tekst oświadczenia publikujemy TUTAJ.