Drukuj Powrót do artykułu

Prezentacja encykliki „Lumen Fidei”

05 lipca 2013 | 13:32 | aw, mp / br Ⓒ Ⓟ

Równolegle z prezentacją w Watykanie odbyła się w piątek w Warszawie prezentacja encykliki „Lumen Fidei”.

Bp Wojciech Polak uczestnicząc w warszawskiej prezentacji podkreślił, że „przekonywująco pokazuje ona czym jest wiara dla współczesnego człowieka”. Wyjaśnił, że choć encyklika ta w dużej mierze została przygotowana przez Benedykta XVI, to jest pierwszą encyklika Ojca Świętego Franciszka, i należy ją traktować jako wykład wiary następcy św. Piotra, niezależnie od tego, kto jaką część tekstu napisał.

„Encyklika „Lumen Fidei” Ojca Świętego Franciszka zamyka w pewnym sensie tryptyk encyklik o trzech teologalnych cnotach: Miłości, nadziei i właśnie wierze” – powiedział biskup. Przypomniał, że na ten tryptyk składają się dwie encykliki Benedykta XVI „Deus caritas est” – o miłości, „Spe salvi” – o nadziei i teraz wreszcie obecna encyklika o wierze, pod która podpis złożył 29 czerwca Ojciec Święty Franciszek.

Bp Polak zauważył, że Franciszek zaznacza we wstępie do encykliki, że „papież Benedykt prawie skończył pracę nad pierwszym szkicem encykliki o wierze, jestem mu za to głęboko wdzięczny i w duchu Chrystusowego braterstwa przyjmuję jego cenne dzieło, dodając do tekstu kilka przemyśleń”. Przy okazji sekretarz Episkopatu zaapelował, by nie zastanawiać się, które partie tekstu należą do pierwszego szkicu Benedykta, a które są owocem przemyśleń papieża Franciszka. „Z pewnością „Lumen Fidei” jest pierwszą encykliką Franciszka” – zaznaczył.

Zasadniczym motywem encykliki „Lumen Fidei” jest – jak stwierdza sam papież Franciszek – jest fakt, że „następca Piotra (…) zawsze wezwany jest do utwierdzania braci w tym niezmierzonym skarbie, jakim jest wiara, którą Bóg daje jako światło na drodze każdego człowieka”.

Bp Polak podkreślił, że encyklika Franciszka wpisuje się ogłoszony przez Benedykta XVI i przeżywany obecnie w Kościele Rok Wiary. Zauważył przy tym, że papież wyraźnie podkreśla w dokumencie znaczenie wydarzenia współbrzmiącego z Rokiem Wiary, jakim była 50. rocznica rozpoczęcia Soboru Watykańskiego II – soboru, który wezwał „byśmy w centrum naszego życia postawili prymat Boga w Chrystusie”.

Zdaniem bp. Polaka encyklika „Lumen Fidei” przekonywująco pokazuje czym jest wiara, operując czytelnymi dla współczesnego człowieka takimi obrazami jak: „światło, głos, słuchanie, więc i odpowiedź”. Ukazuje też relację wiary do prawdy oraz wiary i miłości”.

Zaznaczył, że w pierwszych swych rozdziałach encyklika omawia „fenomen wiary, opis czym wiara jest”, a w następnych obowiązek przekazywania wiary: w Kościele i przez Kościół. Istotne jest także ukazanie w jaki sposób wiara przyczynia się do budowania relacji społecznych, rodzinnych, a także jaką rolę pełni w tak szczególnych sytuacjach jakimi są choroba czy cierpienie.

– Gdybym miał podsumować istotę encykliki w jednym zdaniu, powiedziałbym: „Zdejmijcie korzec ze światła Ewangelii”, taki subiektywny tytuł bym jej nadał – powiedział wybitny teolog, publicysta i duszpasterz o. Jacek Salij OP. Zdaniem dominikanina najważniejszą metaforą, porządkującą wykład w tekście, to metafora światła, bardzo istotna w Nowym Testamencie. – Chrzest nazywano oświeceniem, w czasach nowożytnych chrześcijanie pozwolili sobie odebrać to, co określa ich tożsamość do tego stopnia, że utożsamiani są z Ciemnogrodem, obskurantyzmem, ciemnotą. Encyklika jednak nie jest zaczepna wobec mentalności świeckiej, dominującej w naszej kulturze – stwierdził o. Salij.

Zwrócił on uwagę, że chrześcijaństwo przedstawione jest w encyklice jako przeszłość oświetlona przez kolejne etapy dziejów Zbawienia począwszy od Abrahama i Zmartwychwstania Chrystusa aż po przyszłość i ostateczne przeznaczenie człowieka. W tekście zawarta jest struktura myślenia o wierze, zakorzeniona w przeświadczeniu, że wiara nie jest czymś, co ludzie wymyślili ani sumą ludzkiej mądrości, a Bożą inicjatywą – mówił dominikanin.

– Papieżowi Franciszkowi obce jest spojrzenie na wiarę jako na światopogląd czy przekonania. Jego zdaniem współczesna mentalność zgadza się na obecność chrześcijaństwa w przestrzeni społecznej pod warunkiem, że Kościół i Chrystus przedstawiani są jako zbiór przekonań, a nie obiektywna prawda. Wiara w tej interpretacji jest wepchnięta w garniturek przekonań, światopoglądu, a św. Paweł pisał, że jest ona pewnością prawdy o Zmartwychwstaniu, nie światopoglądem.

Papież Franciszek zwraca uwagę, że w dzisiejszej kulturze ci, co twierdzą, że posiedli prawdę, uznawani są za wrogów wolności, gotowych tworzyć totalitaryzm. Tymczasem prawda wiary musi być przeniknięta miłością, nie może być wobec niej postawy właścicielskiej – stwierdził zakonnik. Dodał, że wiara, której obojętna jest prawda, nie zbawia, jednak prawda wiary traci swoją tożsamość, jeśli nie jest przeniknięta miłością.

Dziennikarzy interesowało, jakie są implikacje duszpasterskie nowej encykliki, ogłoszonej w Roku Wiary, proklamowanej przez Benedykta XVI, z podstawowym tekstem Porta Fidei.

O. Salij przypomniał, że najważniejsza jest bliskość Boga, bo jeśli jest On daleki, obojętne jest, czy jest się wierzącym, czy nie. – Tu wyraźnie Franciszek się odezwał – podkreślił teolog. Dodał, że Kościół nie szuka oryginalności i od wieków realizuje cztery wymiary zbliżenia się do Boga: wyznanie wiary, skierowane ku prawdzie, w miłości, przeżywane we wspólnocie; sakramenty jako Boski dar największej bliskości Boga; postępowanie moralne, oparte na dekalogu; modlitwa, czyli szukanie kontaktu z Bogiem.

Bp Polak dodał, że konkretnym przełożeniem obecnej encykliki powinno być duszpasterstwo mystagogiczne, wprowadzające w życie wiary, której konsekwencją jest moralne życie, a ważnym fundamentem modlitwa, prowadząca do jedności z Bogiem.

Dziennikarze pytali też, jakie fragmenty należy przypisać Benedyktowi XVI, a które obecnemu papieżowi. O. Salij przypomniał, że Franciszek napisał we wstępie, że Benedykt „prawie skończył” pisać tekst, zaś on dodał kilka przemyśleń. Po cytatach, m.in. rabina z Kocka, Dostojewskiego, T.S. Eliota, można domyślać się, że większą część napisał Benedykt. Mało jest w encyklice odniesień do św. Tomasza, wiele do św. Augustyna.

– Ostatecznie encyklika jest wezwaniem pasterza uniwersalnego Kościoła abyśmy się otworzyli na światło wiary, nie jest to wyczerpujący wykład – podsumował o. Salij.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.