Przasnysz: modlitwa ekumeniczna w 100. rocznicę bitwy przasnyskiej

Modlitwa ekumeniczna na cmentarzu w Jednorożcu, rekonstrukcja historyczna oraz prezentacja filmów złożyły się na obchody 100. rocznicy słynnej bitwy pod Przasnyszem z 1915 roku. Modlitwę wspólnie poprowadzili duchowni Kościoła rzymskokatolickiego, prawosławnego i ewangelickiego.

Rekonstrukcję bitwy sprzed wieku poprzedziło nabożeństwo ekumeniczne na cmentarzu wojennym w Jednorożcu. Cmentarz ten jest największą tego rodzaju nekropolią z czasów I wojny światowej na Mazowszu.

Modlitwie w intencji spoczywających tam żołnierzy z rosyjskiej i niemieckiej armii przewodniczyli ks. Tomasz Czarnowski, wikariusz parafii pw. św. Floriana w Jednorożcu, ks. ppor. Dawid Banach z Ewangelickiego Ordynariatu Wojska Polskiego oraz ks. płk. Artur Zielepucha z Prawosławnego Ordynariatu Wojska Polskiego.

Widowiskowy charakter miała rekonstrukcja wydarzeń sprzed 100 lat, z udziałem grup rekonstrukcji historycznej. Ponad 100 osób wcieliło się w postacie żołnierzy niemieckich, rosyjskich, austriackich oraz cywilów, których reprezentowali członkowie Grupy Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej z Mławy.

Punktem kulminacyjnym obchodów była rekonstrukcja przerwania frontu wschodniego w lipcu 1915 r. Inscenizację walk zorganizowano w jednym z miejsc, gdzie je toczono, czyli na tzw. Księdzowym Polu w Jednorożcu. Atakujące wieś od zachodu wojska niemieckie po zaciętej walce przełamały pozycję oddziałów rosyjskich, które zostały zmuszone do odwrotu. Przebieg zmagań na bieżąco komentował historyk i regionalista Zbigniew Lorenc.

Rocznicowe obchody odbywały się także na terenie dworca kolei wąskotorowej w Przasnyszu, gdzie dla zwiedzających przygotowano liczne atrakcje m.in. przejażdżki kolejką wąskotorową i drezyną, prezentację zdjęć i filmów historycznych, odwiedzanie grup rekonstrukcyjnych, oraz wojskową kuchnię polową.

Mariusz Maciaszczyk z Grupy Rekonstrukcji Historycznej 14. Pułku Strzelców Syberyjskich wyjaśniał, że podczas Bitwy Przasnyskiej zginęło wielu Polaków walczących w mundurach państw – zaborców: „Na samym tylko cmentarzu w Jednorożcu można doczytać kilkadziesiąt nazwisk polskich żołnierzy walczących w armii niemieckiej. Polegli po stronie rosyjskiej są bezimienni, ale zważywszy na to, że Jednorożec był pod zaborem rosyjskim, tych bezimiennych Polaków walczących po stronie rosyjskiej mogło być znacznie więcej”, dodawał jeden ze współorganizatorów wydarzenia.

Uroczystości w Jednorożcu zostały zorganizowane przez Stowarzyszenie „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”, Gminną Bibliotekę Publiczną w Jednorożcu, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Przasnyskiej – Grupa Rekonstrukcji Historycznej 14. Pułku Strzelców Syberyjskich oraz Przasnyskie Stowarzyszenie Historii Ożywionej.

Przasnysz w diecezji płockiej w czasie I wojny światowej był miejscem słynnej bitwy przasnyskiej (nazywanej także „operacją przasnyską”). Stoczono ją w dniach 18 lutego-26 marca 1915 r. Po wygranej bitwie pod Tannenbergiem i przekształceniu się wojny na Zachodzie w wojnę pozycyjną, dowództwo niemieckie zdecydowało, że główne walki w 1915 r. odbędą się na froncie wschodnim.

Miasto Przasnysz, położone na głównym trakcie łączącym Królewiec z Warszawą, zyskało na znaczeniu militarnym, jako miejsce przełamania frontu przez 8. Armię niemiecką, z zamiarem kontynuowania natarcia na Warszawę. Plan nie powiódł się i po pierwszych sukcesach wojska niemieckie zostały przez Rosjan odparte.