Przemyśl: obchody 100. rocznicy ludobójstwa Ormian

W kościele pw. Świętej Trójcy w Przemyślu odbyły się w niedzielę uroczystości upamiętniające setną rocznicę ludobójstwa Ormian. Zorganizowane zostały z inicjatywy niewielkiej społeczności ormiańskiej, którą tworzy w Przemyślu zaledwie kilka rodzin.

W kazaniu ks. dr Marek Machała zauważył, że ludobójstwa na Ormianach dokonane w 1915 r. było pierwszym z wielu, które miały miejsce w XX wieku. Wśród nich wymienił m.in. Holocaust oraz zbrodnie na Bałkanach i Rwandzie w latach 90. Jak stwierdził, wszystkie mają wiele cech wspólnych i dają się sprowadzić do wspólnego mianownika. – Jest nim odrzucenie Bożego prawa, odrzucenie przykazania miłości Boga i bliźniego – powiedział. – Te straszne ludobójstwa były wynikiem odrzucenia piątego przykazania Dekalogu, w którym Bóg mówi: nie zabijaj – dodał.

Kaznodzieja zwrócił uwagę, że źródłem wszystkich tych mordów jest odrzucenie Boga. – Gdy człowiek przestaje słuchać Boga, zaczyna słuchać diabła – przestrzegał.

Kolejną wspólną cechą ludobójstw, jaką wymienił ks. Machała, jest próba zrzucenia odpowiedzialności na innych, często na tych, którzy nic nie mogli zrobić i sami byli ofiarami. – Często próbuje się odpowiedzialnością obciążać Kościół i jego pasterzy. I mówią o tym ludzie, którzy sami nie zrobili nic, a mogli zrobić tak dużo. I jest jeszcze następna cecha: to próba przemilczenia prawdy – mówił.

– Historia jest nauczycielką życia, ale czy kogoś czegoś nauczyła? I czego uczy nas ta historia sprzed stu lat? Co dziś możemy uczynić, by zapobiec kolejnym tego typu sytuacjom? – pytał dalej ks. Machała.

W czasie liturgii modlono się, by tak tragiczne wydarzenia, jakie są dzisiaj wspominane, nigdy więcej się nie powtórzyły, a prawda o nich była znana w świecie oraz o zbawienie dla ofiar i miłosierdzie Boże dla sprawców.

Po Mszy św. przy krzyżu misyjnym na dziedzińcu kościelnym złożono kwiaty i zapalono znicze. Wcześniej została odmówiona modlitwa w języku ormiańskim. Ks. Jan Mazurek, proboszcz parafii Świętej Trójcy w Przemyślu gratulował przemyskiej społeczności Ormian, którą tworzy zaledwie sześć rodzin, podtrzymywania pamięci o swojej historii. Znicz zapalili również przedstawiciele Stowarzyszenia Pamięci Polskich Termopil i Kresów.

Pierwszy akt ludobójstwa Ormian w Imperium Osmańskim miał miejsce w Stambule 24 kwietnia 1915 r. z inicjatywy rządu tureckiego. Aresztowano wtedy i zabito około tysiąca ormiańskich intelektualistów. Wiele osób trafiło do obozów zagłady, ginęli z wycieńczenia i chorób, byli zabijani w komorach gazowych, topieni w Morzu Czarnym i paleni w grotach. Czystka etniczna trwała do 1922 r. jej ofiarą padło 1,5 mln ludzi.