Drukuj Powrót do artykułu

Przesłanie końcowe Zjazdu „Otwórzmy się na dialog”

18 września 2005 | 14:52 | Ⓒ Ⓟ

My, uczestnicy VI Zjazdu Gnieźnieńskiego, zgromadzeni u grobu św. Wojciecha, apostoła niepodzielonego Kościoła, zwracamy się z apelem do wszystkich ludzi dobrej woli: „Otwórzmy się na dialog!”.

Nasz zjazd był ekumenicznym zgromadzeniem chrześcijan z wielu krajów Europy. Zaproszeni na nie zostali także przedstawiciele innych religii, co umożliwiło nam przeżycie modlitwy wzajemnej wyznawców judaizmu, chrześcijaństwa i islamu, będącej wyznaniem wiary w jedynego Boga. Doświadczenie to umacnia nas w przekonaniu, że to właśnie siła dialogu, a nie monolog siły, najlepiej służy chrześcijańskiemu świadectwu. Dialog jest także najbardziej odpowiednim, a niekiedy wręcz jedynym, sposobem budowania europejskiej wspólnoty ludzi i narodów.
Przed rokiem, na poprzednim Zjeździe Gnieźnieńskim, apelowaliśmy: „Przywróćmy ducha Europie!”. Dziś pragniemy wskazać dialog jako drogę budowania Europy wyrastającej z wartości uniwersalnych, pokrywających się w dużym stopniu z cywilizacją chrześcijańską.

*Dialog jako odpowiedź na godność człowieka*
_Posłuchaj, proszę. Pozwól mi mówić. Chcę spytać. Racz odpowiedzieć. (Hi 42, 4)_
Dialog jest szansą, koniecznością i wyzwaniem zarazem. Wynika on z uznania niezbywalnej godności człowieka. Na różnorodność stworzenia ujawniającą się w wielości poglądów, wartości i wierzeń – nie można odpowiadać siłą. Zasada afirmacji i poszanowania człowieka, a tym bardziej chrześcijańska perspektywa miłości, zachęcają do uznania prawa każdego do własnych przekonań.
Dla nas chrześcijan, dialog jest kontynuacją powszechnego dialogu, który Bóg prowadzi z ludzkością. Idąc za tym wzorem, uznajemy, że dialog ma charakter uniwersalny i nikogo nie wyklucza, obejmuje wszystkich ludzi dobrej woli. Dialog zaczyna się w życiu codziennym, obejmuje dialog wewnętrzny w Kościele, dialog ekumeniczny, dialog pomiędzy religiami oraz dialog z niewierzącymi. Oznacza on także dialog Kościoła ze światem i współczesną kulturą.
Dialog opiera się na uznaniu dobrej woli partnerów oraz gotowości zrozumienia drugiej strony tak, jak ona sama siebie rozumie. Prawdziwy dialog nie polega na zwyczajnej wymianie poglądów. Nie oznacza rezygnacji z poznanej prawdy – chodzi w nim o wspólną drogę ku prawdzie. W dialogu doświadczamy własnych ograniczeń, ale także chcemy je przekraczać.

*Świadectwo poprzez dialog*
_„Kim jesteś? Musimy bowiem dać odpowiedź tym, którzy nas posłali. Co mówisz sam o sobie?” (J 1, 22b)_

Chrześcijanie pragną dzielić się ewangeliczną Dobrą Nowiną ze wszystkimi. Głoszenie Chrystusa ludziom współczesnym musi być prowadzone w „dialogowym duchu” Ewangelii. Prawo wyznawców innych religii do głoszenia swojego przesłania również musi być uznane, o ile tylko stosowane przez nich metody szanują ludzką godność.
Przypomnijmy, że tak jak z potęgi wojskowej nie wynika prawo do aneksji ziem sąsiednich, tak z wiary i z przekonania, że jest się świadkiem prawdy, nie wynika prawo do narzucania swoich przekonań bliźnim.
W postawie dialogu świadectwo chrześcijańskie zyskuje najbardziej autentyczny wymiar. Ewangelizacja nie jest narzucaniem prawdy, lecz owocem otwarcia na Ducha Świętego, Ducha wolności i miłości. Zwłaszcza dziś, kiedy z całą mocą ujawnia się indywidualizm, winniśmy wypracować takie metody świadectwa, które pociągną swoim pięknem i autentyzmem.
Dialogu nie można jednak mylić z rezygnacją z własnej tożsamości, wyznawanych prawd wiary czy zasad moralnych. Dialog – do którego powołuje nas Chrystus – prowadzony jest w prawdzie. Jego granicą pozostaje zachowanie własnej osobowej i religijnej tożsamości

*Dialog w sercu Europy*
_Gdy usłyszeli o zmartwychwstaniu, jedni się wyśmiewali, inni natomiast powiedzieli: „Posłuchamy o tym innym razem”. (Dz 17, 32)_

Przez wieki Europa regulowała swe wewnętrzne napięcia metodami siłowymi. Cierpieli z tego powodu głównie najsłabsi, najubożsi i najbardziej bezbronni. Po największym z tych konfliktów powstała wizja zjednoczonej Europy jako wspólnoty państw i narodów – opartej na fundamentach solidarności, pomocniczości, dialogu. Dziś jedynie wzmacnianie dialogu na różnych płaszczyznach może podtrzymać tę nową europejską konstrukcję
Europa przeżywa obecnie poważny kryzys swej tożsamości. Doświadczyliśmy fiaska próby nadania Unii Europejskiej konstytucji, bez należytej troski o dialog społeczny. Uczestnicząc w tegorocznym Zjeździe Gnieźnieńskim, doświadczyliśmy, jak bardzo my chrześcijanie, jesteśmy powołani do udziału w dialogu, który w dużym stopniu określi przyszłe oblicze Europy. Europa nie była, nie jest i nie będzie tylko polityczną i gospodarczą rzeczywistością. Europa potrzebuje ducha.
Apelujemy do władz Unii Europejskiej o pełne wprowadzenie zasady dialogu z Kościołami i związkami religijnymi. Jest to droga do rozwiązań szanujących nie tylko złożoność kultury i tradycji europejskiej, ale i uniwersalne wartości stanowiące jej najgłębszy fundament.

*Żyć w dialogu*
_Nie odpowiadaj, zanim nie wysłuchasz, a w środek mów nie wpadaj. (Syr 11, 8)_

Postawa dialogu powinna stać się normą i stylem życia każdego chrześcijanina. Winna ona przenikać życie codzienne każdego z nas, poczynając od małżeństwa, rodziny i szkoły. W szczególności dzieci i młodzież, narażone na fascynację brutalnością i złem, powinny w swoich domach poznawać wielką wartość dialogu. Trzeba w naszych rodzinach bardziej słuchać niż mówić, bardziej dzielić się sobą niż spierać, bardziej współczuć niż oceniać, a nade wszystko przebaczać. Winny one być prawdziwymi „szkołami dialogu”.
Dyskusje jakie toczyliśmy podczas Zjazdu Gnieźnieńskiego pokazują, że dialog to najlepsza metoda porozumienia i rozwiązywania problemów na różnych poziomach: w społeczności lokalnej i w parafii, pomiędzy przedstawicielami różnych kultur, między wierzącymi a niewierzącymi, między pokoleniami, między biednymi a bogatymi, między przedsiębiorcami a pracownikami. Zachęcamy do sięgania po wszystkie możliwe formy negocjacji, mediacji, arbitrażu. Ludzie dialogu starają się, aby to, co zbliża, przeważało nad tym, co prowadzi do podziału i nienawiści.

*Dialog w Kościele*
_Jeśli zdołasz, odpowiedz. Sprzeciw się, przedstaw swą sprawę. Tylem, co ty, wart u Boga. I jam jest z gliny zrobiony. Job 33, 5-6_
Chrystus wzywa swoich uczniów do budowania jedności w miłości i prawdzie. Jednak nawet tam, gdzie dwóch czy trzech spotyka się w imię Pana, zaistnieć mogą różnice. Unikanie przez wieki dialogu wewnątrz Kościoła spowodowało bolesne jego rozbicie i podziały wyznaniowe. A skoro wierzymy, że wolą Chrystusa jest by Kościół był jeden, święty i apostolski, to powinniśmy podjąć wysiłek ku przywróceniu jedności.
Dziś w Kościele dialog jest niewystarczająco obecny. Nierzadko doświadczamy braku zaufania między duchownymi a świeckimi czy ostrych sporów między różnymi nurtami ideowymi. Lęk przed odpowiedzialnością prowadzi do ukrywania faktycznych problemów. Tymczasem właśnie dialog wewnętrzny może uczynić Kościół bogatszym i bardziej wiarygodnym.
Prawdziwa jedność Kościoła jest dziełem Ducha Świętego, stąd nieodzowna jest modlitwa całego Kościoła. Niezbędna jest też kontynuacja dialogu ekumenicznego, który nie może ograniczać się do aspektu doktrynalnego czy spotkań pomiędzy hierarchami. Nieodzowny jest dialog całej społeczności wiernych, wzbogacony wspólnym świadectwem. Widzimy w nim wielką szansę.

*Dialog i pojednanie*
_Nie budźcie ze snu, nie rozbudzajcie ukochanej, póki nie zechce sama. (Pnp 2, 7b)_
Dialog jest drogą pojednania. Uczy nas tego program dla Europy – trzy kroki pojednania – zaproponowane Jan Paweł II w Parlamencie Europejskim w 1988 roku: pojednanie ze stworzeniem, z ludźmi i z samym sobą. Dziś chcemy podążać tym śladem.
Pojednanie człowieka ze stworzeniem, z całą przyrodą, wymaga respektowania natury stworzenia, która jest dziełem Stwórcy. Pojednanie człowieka z bliźnimi wymaga nowych dialogów na wszystkich płaszczyznach życia europejskiego. Wymaga również otwarcia Unii Europejskiej na pozostałe kraje Europy i świata, których nie wolno pozostawić na uboczu. Pojednanie człowieka z samym sobą wymaga wierności dobrze uformowanemu sumieniu, ponownego rozpatrzenia swoich wyborów życiowych i przyjętego systemu wartości.
Przesłanie dialogu, z którym zwracamy się do wszystkich ludzi dobrej woli, wpiera nasza ekumeniczna modlitwa. Modlimy się o otwarcie naszych umysłów i serc na moc i światło Ducha Świętego, a także o pełniejsze zrozumienie partnerów dialogu. Chcemy, by taka postawa przenikała nasze życie, gesty, spojrzenia, codzienne działania.
Europa ducha, którą pragniemy tworzyć, to zobowiązanie do postawy odpowiedzialności, dialogu i pojednania. Widzimy w tym wielką szansę i zachęcamy do jej wykorzystania.
Otwórzmy się na dialog i nie lękajmy się!

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.