Radom: seniorzy poznawali historię radomskich Żydów

Seniorzy z parafialnego klubu działającego przy kościele Najświętszego Serca Jezusowego na Glinicach poznawali historię radomskich Żydów. Mogli obejrzeć, być może pierwszy film o Radomiu, który został nakręcony przez Żyda Jakuba Diamenta w 1937 roku. Spotkanie, które prowadził proboszcz ks. Roman Adamczyk, odbyło się z okazji Dnia Judaizmu i Tygodnia Modlitw o Jedność Chrześcijan.

Seniorzy mogli się dowiedzieć, że pierwsza wzmianka o stałej obecności Żydów w Radomiu pochodzi z 1567 roku. W XIX wieku mieli swoją synagogę, cmentarz, szpital i coraz liczniej osiedlali się w Radomiu i podmiejskich wsiach. W 1914 roku stanowili 40 proc. ludności. Radom był w tym czasie największym w dawnym województwie kieleckim skupiskiem ludności żydowskiej. Z ich grona wywodziło się wielu znanych lekarzy i prawników. – Mieli swoje własne towarzystwa kulturalne, oświatowe, polityczne, sportowe, prasę oraz biblioteki i szkoły. Posiadali swoich przedstawicieli we władzach miejskich – opowiada Barbara Głowacka z klubu seniora. Dodała, że los Żydów okazał się tragiczny z chwilą wybuchu II wojny światowej. W Radomiu utworzono dwa getta i stworzono tam trudne warunki życiowe. W getcie w okolicach ul. Wałowej zgromadzono 25 tys. ludzi a na Glinicach 8 tys. W sierpniu 1942 r obydwa getta były zlikwidowane. Żydów wywieziono głównie do Treblinki, ale również do innych obozów zagłady. Po wojnie pozostało w Radomiu 99 osób narodowości żydowskiej.

W trakcie spotkania wyświetlono, być może pierwszy film o Radomiu, który został nakręcony przez Żyda Jakuba Diamenta w 1937 roku. W trakcie spotkania kilka osób podzieliło się swoimi wspomnieniami. Joanna Strużyńska przywołała opowiadanie swojego ojca, który uczył się w szkole razem z Żydami. – Jeden z nich zostawał na lekcjach religii i mówił, że z ciekawości. Potem się ochrzcił. W czasie wojny uzyskana wiedza religijna i znajomość modlitw katolickich, którymi wykazał się przed Niemcami, uchroniła go od śmierci – opowiadała radomianka.

Dzień Judaizmu w Kościele katolickim w Polsce został ustanowiony w 1997 roku. Jego celem jest rozwój dialogu chrześcijańsko-żydowskiego, a także modlitwa i refleksja nad związkami obu religii. Po raz pierwszy Dzień Judaizmu obchodzono w 1998 roku. Od kilku lat jego obchody organizowane są również w Gnieźnie i zwykle mają formę kilkudniową.