Relikwie ks. Jerzego w Panteonie Wielkich Polaków

Po beatyfikacji relikwie ks. Jerzego Popiełuszki zostaną umieszczone w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej. Docelowo miejscem ich spoczynku będzie prawdopodobnie Kaplica Męczeństwa w tym stołecznym kościele.

Historia

Świątynia Opatrzności Bożej to wotum dziękczynne polskiego narodu. Idea jej budowy sięga czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. W 1791 r., dwa dni po uchwaleniu Konstytucji 3 Maja Sejm Czteroletni podjął decyzję o wzniesieniu świątyni, która będzie wyrazem dziękczynienia za uchwalenie Konstytucji. Budowla miała stanąć na terenie dzisiejszego Ogrodu Botanicznego. Stanisław August zatwierdził projekt swojego architekta – Jakuba Kubickiego. Miał być to ogromnych rozmiarów, klasycystyczny kościół zbudowany na planie krzyża greckiego. Do dziś zachowały się resztki fundamentów i kielnia, którą sam król rozpoczął budowę. Niestety rozbiory Polski przeszkodziły w realizacji planów.

Przez ponad sto lat niewoli Polacy zachowali pamięć o swojej przysiędze. Sejm niepodległej II Rzeczypospolitej w 1921 r. podjął zobowiązanie Sejmu Czteroletniego. Nie rozpoczęto jednak od razu budowy, gdyż pojawiły się trudności z wyborem odpowiedniego projektu. Ostatecznie dopiero po konkursie w 1930 r. zdecydowano się na projekt Bohdana Pniewskiego. Zakładał on budowę nowoczesnej świątyni, w konstruktywistycznym stylu, z wieżą przypominającą nieco nowojorskie drapacze chmur. Tym razem świątynia miała stanąć na Polach Mokotowskich. Wybuch II wojny światowej, okupacja hitlerowska oraz dyktatura komunistyczna uniemożliwiły realizację budowy przez następne kilkadziesiąt lat, choć zarówno kard. Hlond, jak i kard. Wyszyński podtrzymywali pamięć o zobowiązaniu.

Po odzyskaniu wolności z inicjatywą budowy świątyni- wotum wystąpił Prymas Polski kard. Józef Glemp. W 1991 r. Komisja Konstytucyjna Senatu RP w uchwale powziętej z okazji 200-lecia Konstytucji 3 Maja potwierdziła aktualność złożonego niegdyś ślubu. W 1998 r. Sejm RP przyjął uchwałę w sprawie budowy świątyni, która będzie „wotum narodu za Konstytucję 3 maja, odzyskanie wolności w 1989 r., 20 lat pontyfikatu Jana Pawła II oraz 2000 lat chrześcijaństwa”. 13 czerwca 1999 r. Jan Paweł II poświęcił kamień węgielny pod budowę kościoła. Do realizacji wybrano projekt pracowni architektonicznej Wojciecha i Lecha Szymborskich. Kamień węgielny wmurowany został uroczyście przez kard. Glempa 2 maja 2002 r.

Centrum Opatrzności Bożej

Budowa świątyni-wotum podjęta została również jako ważne zadanie przez obecnego metropolitę warszawskiego, abp Kazimierza Nycza. Powołał on w 2007 r. Centrum Opatrzności Bożej, instytucję której zadaniem jest propagowanie idei dziękowania wśród Polaków. Przejęła ona ciężar prac związanych z budową całego kompleksu. Centrum to szeroko zakrojony projekt, który łączyć ma elementy sakralne z różnymi inicjatywami o charakterze kulturalnym, edukacyjnym czy charytatywnym. Świątynia Opatrzności Bożej będzie stanowić ważną jego część, ale nie jedyną. Oprócz niej na kompleks składają się m.in. nowoczesne Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego oraz Panteon Wielkich Polaków.

Świątynia – projekt

Świątynia zaprojektowana została na planie krzyża greckiego, z czterema wejściami. Symbolizować mają one cztery drogi, którymi Polacy dążyli do wolności: Drogę Modlitwy, Cierpienia, Oręża i Kultury. Wnętrze jest jednoprzestrzenne, zapewniające poczucie wspólnoty wiernych. Całość ma być zwieńczona kopułą z krzyżem na wysokości 75 m. Przez wnętrze Świątyni, od kopuły aż do podziemi przenikać będzie pion światła – symbol Ducha Świętego. Nawę główną o średnicy 46 m, otaczają skośne filary. Z nawy bocznej, okalającej pierścieniem nawę główną, prowadzić będzie wejście do czterech kaplic: Chrztu Świętego, Maryjnej, Cierpienia i Pojednania oraz Wolności. Oświetlone prezbiterium zamknięte jest ścianą ołtarzową z krzyżem, umieszczonym klasycznie na głównej osi wejściowej. We wnętrzu Świątyni przewidziano 1500 miejsc siedzących i około 2500 stojących.

Panteon Wielkich Polaków

Znajduje się on w podziemiach kościoła. Ma być miejscem pochówku osób wybitnych, zasłużonych dla narodu. W krypcie tej spoczywają: ks. Jan Twardowski, ks. Zdzisław Peszkowski, prof. Krzysztof Skubiszewski, ostatni Prezydent na Uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, ks. Józef Joniec, ks. Andrzej Kwaśnik i ks. Zdzisław Król. Stworzona tu została również replika watykańskiego grobu Jana Pawła II.

W bezpośrednim otoczeniu Panteonu znajduje się też Aleja Darczyńców, gdzie umieszczane będą tablice upamiętniające ofiarodawców Centrum.

Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego

Multimedialne muzeum mieścić się będzie nad nawą boczną Świątyni, na wysokości 26 m. Prowadzić tam będą specjalne windy. Z jego poziomu wejść będzie też można na galerię widokową wokół kopuły.
Interaktywne Muzeum ma pełnić rolę dokumentacyjną i naukową, a przede wszystkim – edukacyjną.
Będzie fascynującą podróżą w czasie, szczególnie dla młodych Polaków, którzy nie pamiętają już osobiście Prymasa Tysiąclecia i stopniowo coraz słabiej będą pamiętać Jana Pawła II. Będzie to pierwsza tego rodzaju ekspozycja poświęcona osobie Prymasa Wyszyńskiego. Składać się będzie z 10 stref na przemian rozświetlonych i mrocznych, nawiązując do zmiennych losów głównych bohaterów Muzeum. Lekkość tkaniny, sepia starych fotografii, transparentność poliwęglanów i szkła, gra cieni, monumentalne struktury graficzne, kontrasty form – wszystko to tworzyć będzie niepowtarzalny klimat wystawy. Przemawiać ona będzie do zwiedzającego przez obraz, dźwięk i zapach.

Stan prac

Budowa Centrum Opatrzności Bożej jest już bardzo zaawansowana. W stanie surowym zamkniętym znajduje się Panteon Wielkich Polaków. Do stanu surowego otwartego doprowadzono Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego oraz część główną Świątyni. Obecnie wznoszona jest kopuła. Prace trwają już na wysokości blisko 60 metrów nad ziemią.

W tegorocznym planie inwestycyjnym przewidziane jest dokończenie kopuły oraz postawienie na jej szczycie kilkumetrowego krzyża. Na przyszły rok zaplanowano pokrycie kopuły blachą, wstawianie okien oraz prace wykończeniowe w Muzeum. Konsekracja Świątyni w stanie półsurowym odbędzie się prawdopodobnie na przełomie roku 2012 i 2013.