Rok temu zmarł S. Miranda – twórca i prowadzący internetowej encyklopedii o kardynałach

Dokładnie rok temu – 1 czerwca 2024 – zmarł w Miami Beach na Florydzie w wieku niespełna 85 lat kubańsko-amerykański historyk Kościoła, bibliograf i bibliotekarz Salvador Miranda. Największą jego zasługą było utworzenie w 1998 i prowadzenie niemal nieprzerwanie do końca życia strony internetowej o kardynałach, obejmującej okres od końca V wieku do początku 2023, gdy ze względu na stan zdrowia musiał zaprzestać swej działalności. Strona cardinals.fiu.edu była niezastąpionym źródłem wiedzy nie tylko o samych purpuratach, ale też o wszystkim, co ich dotyczyło, a więc np. o konklawe, zawierała kronikę wydarzeń, związanych z nimi (prowadzoną do końca 2011) itd.

Przyszły badacz urodził się 18 października 1939 w Hawanie. Po ukończeniu stołecznego Kolegium Belén, podlegającego szkole jezuickiej o tej samej nazwie w Miami, rozpoczął studia na wydziale prawa Uniwersytetu Hawańskiego. Gdy do władzy w jego kraju na początku 1959 doszli lewicowi partyzanci pod dowództwem Fidela Castro, udało mu się uciec z kraju do Stanów Zjednoczonych, ale wrócił na wyspę w kwietniu 1961 jako uczestnik nieudanej inwazji emigrantów kubańskich w Zatoce Świń, podjętej w celu obalenia reżymu F. Castro.

Po niepowodzeniu tej akcji Miranda trafił do więzienia, ostatecznie jednak w 1963 zdołał opuścić Kubę i przedostać się do Portoryko i na uniwersytecie w San Juan studiował nauki humanistyczne. Stopień bakałarza sztuk w zakresie historii i filozofii uzyskał w Kolegium Biscayne Uniwersytetu Katolickiego św. Tomasza w Miami, magistra z historii Europy współczesnej w 1974 na Uniwersytecie Villanova w Pensylwanii oraz w 1976 magistra z informatyki i bibliotekoznawstwa na Uniwersytecie Państwowym Florydy. Po studiach od 1986 pracował aż do przejścia na emeryturę 30 czerwca 2011 w dziale bibliografii krajów Ameryki Łacińskiej i Karaibów bibliotek Uniwersytetu Międzynarodowego w Miami na Florydzie.

W marcu 1954 jeszcze w Hawanie młody Salvador natknął się w stołecznym dzienniku „Información” na wiadomość o śmierci włoskiego kardynała kurialnego Massimo Massimiego (6 III) i to rozbudziło w nim zainteresowanie tym środowiskiem duchownych. Odtąd zaczął zbierać dane o nich, m.in. poświęcając im swą ponad 300-stronicową pracę magisterską, zatytułowaną „Święte Kolegium Kardynalskie w XX wieku (1903-1973). Rozwój, dokumenty i biografie”. Później znacznie rozszerzył przedmiot swych badań o purpuratów z wcześniejszych stuleci i na ich podstawie w 1998 otworzył poświęconą im stronę internetową. W 2010 zdygitalizował i umieścił w sieci rozszerzoną wersję tej swojej rozprawy.

Bardzo szybko stała się ona rozbudowaną encyklopedią wiedzy o kardynałach w szerokim ujęciu historycznym, sięgającym 494 r. i obejmującym nie tylko hierarchów, mianowanych przez papieży na konsystorzach, ale też tzw. pre-kardynałów z pierwszych wieków, pseudokardynałów i quasi-kardynałów, kreowanych przez antypapieży i inne grupy, należące do tego grona. Łącznie Miranda zamieścił na swojej stronie uszeregowane alfabetycznie życiorysy 4481 kardynałów.

Towarzyszyły temu obszerne materiały na tematy pokrewne, np. szczegółowe dane dotyczące liczby uczestników poszczególnych konklawe, wykazy dokumentów, żyjących kardynałów według wieku, krajów pochodzenia, stanowisk piastowanych w Kurii Rzymskiej, przynależności zakonnej itd., a także kronika bieżących wydarzeń, związanych z Kolegium Kardynalskim itp. Przy tym o ile cała strona jest (była) prowadzona w języku angielskim, to kronika ukazywała się po hiszpańsku. Niestety z końcem 2011 autor zaprzestał jej wydawania.

Doceniając znaczenie i osiągnięcia S. Mirandy bp Cipriano Calderón Polo – dyrektor-założyciel hiszpańskiego wydania watykańskiego dziennika „L’Osservatore Romano” i wiceprzewodniczący Papieskiej Komisji ds. Ameryki Łacińskiej, który wiele lat korespondował z nim – zaprosił go do udziału w 1999 w sympozjum nt. setnej rocznicy pierwszego kontynentalnego spotkania biskupów latynoamerykańskich.

Dane, gromadzone przez naukowca z Florydy były wielokrotnie przytaczane jako niezawodne źródła przez czołowe media, głównie amerykańskie, m.in. „The New York Times”, „Cleveland Plain Dealer”, Religion News Service, „The Wall Street Journal” i włoską „La Stampę” oraz w  Wikipedii. Strona o kardynałach znalazła się też w projekcie zachowania stron web Biblioteki Kongresu Stanów Zjednoczonych pod nazwą „MINERVA Web Preservation Project”.

S. Miranda jest ponadto autorem szeregu artykułów i książek z historii Kościoła, w tym monumentalnej pracy „Episcopologio de la Iglesia Católica en Cuba (1517-2015)” o dziejach episkopatu kubańskiego do 2015 roku.

Swoje dane o kardynałach doprowadził do początku 2023, to znaczy nie uwzględnił już dwóch ostatnich konsystorzy Franciszka z 30 września 2023 i 7 grudnia 2024, gdyż 28 czerwca 2023 oznajmił na swej stronie, że 8 maja trafił do szpitala z powodu problemów z sercem i z tego powodu musi zawiesić swoją działalność informacyjną. Wyraził przy tym nadzieję i zapewnił, że wznowi prowadzenie strony, gdy tylko poczuje się lepiej. Niestety stan zdrowia nie pozwolił mu na to i 1 czerwca ub.r  Salvador Miranda zmarł w 85. roku życia.