Rozpoczął się Rok Rodziny Ulmów z Markowej

Zgodnie z uchwałą rady powiatu łańcuckiego 24 marca rozpoczął się Rok Rodziny Ulmów z Markowej, zamordowanej w 1944 r. za ukrywanie Żydów. „Poświęcenie rodziny Ulmów, którzy – jak napisano na pomniku w Markowej – ratując życie innych złożyli w ofierze własne, winno być zaliczone do tego nurtu w tradycji narodu polskiego, który zasługuje na naszą pamięć i szczególną wdzięczność” – napisali w uzasadnieniu uchwały radni.

Rozpoczęcie Roku Rodziny Ulmów wiąże się z 69. rocznicą ich śmierci. Potrwa równo rok – do 24 marca 2014 r. Jak przypominają radni powiatu łańcuckiego, Józef i Wiktoria Ulmowie oraz ich siedmioro dzieci, w tym jedno nienarodzone, zginęli z rąk niemieckiej żandarmerii za ukrywanie ośmiu obywateli polskich narodowości żydowskiej z rodzin Szallów i Goldmanów. W ten sposób samorządowcy chcą „uczcić pamięć wszystkich Polaków, którzy dokonywali heroicznych czynów ratując Żydów w czasie II wojny światowej”.

– Zależy nam, aby trwający proces beatyfikacyjny dobiegł końca. Rodzinę Ulmów uważamy za naszych lokalnych bohaterów. Chcemy w ten sposób odwracać również piętno, że to jakoby Polacy organizowali obozy śmierci. Przykład małżeństwa z Markowej udowadnia, że było wielu ludzi, którzy z narażeniem życia chroniło Żydów – mówi KAI starosta łańcucki Adam Krzysztoń.

Zdaniem radnych „winni oni znaleźć miejsce nie tylko w naszej polskiej zbiorowej świadomości i pamięci”. „Rozpoczęty za pontyfikatu Jana Pawła II proces beatyfikacyjny Rodziny Ulmów świadczy o tym, że mogą oni być wzorem dla wiernych Kościoła Katolickiego, a dla Polaków, szczególnie tych, którzy mieszkają w powiecie łańcuckim, powodem do dumy, szacunku i pamięci” – napisali w uchwale.

Małżonkowie Józef i Wiktoria Ulmowie mieszkali w Markowej koło Łańcuta. Józef Ulma urodził się w 1900 r., jego żona Wiktoria była 12 lat młodsza. Mieli sześcioro dzieci: Stanisławę, Barbarę, Władysława, Franciszka, Antoniego i Marię. W czasie okupacji ukrywali w swoim gospodarstwie ośmioro Żydów – pięciu mężczyzn z Łańcuta o nazwisku Szall oraz Laykę i Gołdę Goldman wraz z córką jednej z nich. 24 marca 1944 r. w nocy do ich domu zapukali hitlerowcy. Najpierw zamordowali ukrywanych Żydów, a potem całą rodzinę Ulmów, w tym Wiktorię, która była w dziewiątym miesiącu ciąży i dzieci, z których najstarsze miało 8 lat, a najmłodsze 1,5 roku.

W 1995 r. Józef i Wiktoria Ulmowie zostali uhonorowani tytułem „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”. W 2003 r. rozpoczął się proces beatyfikacyjny rodziny Ulmów, który na etapie diecezjalnym zakończył się w 2008 r. W 2011 r. dokumenty trafiły do Watykanu. Męczennicy z Markowej są w grupie ponad 100 innych męczenników II wojny światowej.