Rozstrzygnięto ogólnopolski konkurs „Nasi sąsiedzi – Żydzi”

Prace związane z historią rodziny Rutki Laskier oraz przypominające o pomocy dla Żydów na Podkarpaciu czy w podwarszawskim Brwinowie zostały dzisiaj nagrodzone podczas gali ogólnopolskiego konkursu dla szkół wszystkich szczebli „Nasi sąsiedzi – Żydzi”, w dawnej synagodze w Chmielniku. W tym roku do organizatora – Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego Świętokrzyski Sztetl w Chmielniku, wpłynęła rekordowa liczba blisko 80 prac. Współorganizatorem konkursu jest Instytut Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego, a patronuje m.in. Delegatura IPN Kielce.

Kilkuosobowa komisja konkursowa, z udziałem historyków, muzealników, archiwistów, dziennikarzy – wyłoniła, po gorących dyskusjach, grono laureatów.

Pierwsze miejsce w kategorii wywiady, relacje, słuchowiska przypadło Janowi Hyacentowi z X LO Akademickiego w Katowicach. Praca dotyczyła 14-letniej pamiętnikarki z czasów Holokaustu Rutki Laskier, widzianej oczami jej siostry – naukowca z Izraela, która dzieje nieżyjącej Rutki poznała dopiero, gdy skończyła 14 lat. Dr Zahava przez pamiętnik przyrodniej siostry odkryła Polskę i swoje polskie korzenie. Komisja wysoko oceniła także prace Zofii Uklei (Szkoła Podstawowa w Zalesiu Górnym) za wieloaspektowe przypomnienie ratowania Żydów w okolicach Brwinowa k. Warszawy i w samej Warszawie. Wśród wyróżnionych w tej kategorii znalazły się m.in. licealistki z Kalisza (Amelia Bocianiak i Sylwia Staniewska, Zespół Szkół Ekonomicznych w Kaliszu) które w dobrze przygotowanym filmie przywołały bogate dzieje kaliskich Żydów.

Jak informują organizatorzy, uczniowie włożyli dużo wysiłku twórczego w przygotowanie zarówno prac plastycznych, jak filmów, słuchowisk, wywiadów, które są przedmiotem konkursu.

Członkowie komisji konkursowej uznali, że to najlepsza, najbardziej twórcza edycja oraz że konkurs wypracował markę, o czym świadczy poziom i szeroka tematyka. Wiele z nadesłanych prac odznaczało się ciekawą narracją i podejściem, np. wątkiem materialności jako formą percepcji historii – czyli pamięci poprzez przedmioty, budynki gospodarcze, zachowaną przestrzeń. Uczniowie docierali do archiwaliów i np. dołączali plany budynków, inni znajdowali rozmówców za granicą, jeszcze inni korzystali z drona.

W zakresie prac plastycznych komisja zwracała uwagę nie tyle na wierność przedstawień, ile na sięganie przez uczestników w głąb tradycji i kultury Żydów w Polsce. Niektóre z prac miały charakter przestrzenny, inne – formę plakatów, większość to rysunki, szkice, grafiki.

I miejsce w tej kategorii przypadło Matyldzie Pruchniewicz z Młodzieżowego Domu Kultury w Kielcach, która nad pracą inspirowaną twórczością Marca Chagalla pracowała ponad pół roku. II miejsce zdobył Jakub Jaroszyk ze Szkoły Podstawowej w Szamotułach, a na trzecim miejscu uplacowali się Szymon Kumur (Szkoła Podstawowa w Chmielniku) oraz Alicja Krzysztofek (Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II w Sobkowie).

Wystawa prac plastycznych jest dzisiaj prezentowana w Domu Kultury w Chmielniku. W programie wydarzenia towarzyszącego konkursowi, są m.in.: koncerty zespołów klezmerskich Berberys i Chmielnikers, spotkanie autorskie z Anną Piątkowską, warsztaty renowacji kamieni i tańca żydowskiego.