RPO w obronie prawa do uboju rytualnego

Według Rzecznika Praw Obywatelskich, przepisy zakazujące uboju rytualnego na potrzeby wspólnot wyznaniowych to naruszenie konstytucyjnych gwarancji wolności religii.

Rzecznik Praw Obywatelskich skierowała wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją przepisów Ustawy o ochronie zwierząt, które nie zezwalają na poddawanie zwierząt szczególnym sposobom uboju na wyłączne potrzeby lokalnych wspólnot religijnych. Przepisy tejże ustawy przewidują zarazem odpowiedzialność karną osoby dokonującej takiego uboju.

Ubój rytualny jest praktykowany w judaizmie oraz w islamie. Obowiązująca obecnie Ustawa o ochronie zwierząt zabrania dokonywania uboju rytualnego. Zgodnie z brzmieniem obowiązujących wcześniej przepisów, wymogi dotyczące uśmiercania zwierząt tylko po uprzednim pozbawieniu świadomości nie były stosowane przy poddawaniu zwierząt szczególnym sposobom uboju przewidzianym przez obrządki religijne.

W ocenie Rzecznika – czytamy w przesłanym KAI komunikacie RPO – brak regulacji w polskim porządku prawnym, które dopuszczałyby ubój rytualny wyłącznie na potrzeby lokalnych wspólnot religijnych, stanowi o naruszeniu konstytucyjnych gwarancji wolności religii. Natomiast ubój rytualny dokonywany w celach handlowych, na skalę masową, nienależący do sfery wolności religii i wyznania, nie może – zdaniem Rzecznika – korzystać z konstytucyjnej ochrony.

RPO, po otrzymaniu skarg Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP oraz Europejskiego Związku Żydów, zawierających wnioski o zbadanie zgodności obowiązujących przepisów w kwestii uboju rytualnego z Konstytucją RP, wystąpiła 7 listopada 2013 r. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, sygnalizując potrzebę podjęcia prac legislacyjnych w tym zakresie. RPO zwróciła się także 22 stycznia 2014 r. do Prezesa Rady Ministrów, zaznaczając, że „podjęcie inicjatywy uregulowania materii odnoszącej się do uboju rytualnego należy do Rady Ministrów” – czytamy w komunikacie RPO.

W odpowiedzi szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poinformował, że Rządowe Centrum Legislacji przekazało Ministerstwu Rolnictwa i Rozwoju Wsi do dalszego procedowania projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt. W projekcie tym zawarto rozwiązania zgodne z założeniami projektu ustawy o ochronie zwierząt, przyjętymi przez Radę Ministrów w 2012 r. Z tych względów Rzecznik Praw Obywatelskich zdecydowała o skierowaniu wniosku do Trybunału Konstytucyjnego.