Sabotaż w sprawie zwrotu rzymskim katolikom kościoła św. Mikołaja w Kijowie?

Ukraiński Rzecznik Praw Człowieka Dmytro Łubiniec skrytykował Ministerstwo Kultury za blokowanie przekazania kościoła św. Mikołaja w Kijowie parafii rzymskokatolickiej. Jak alarmuje, stan świątyni (również po rosyjskich atakach) jest krytyczny, co zagraża wiernym, a urzędnicy celowo ignorują wyroki sądowe nakazujące jej zwrot.

Dmytro Łubiniec poinformował 11 grudnia, że do jego biura wpłynęła skarga  parafii św. Mikołaja w Kijowie. Wierni od lat bezskutecznie starają się o odzyskanie zabytkowego kościoła, który formalnie wciąż pozostaje pod zarządem państwowym. Rzecznik Praw Człowieka po zbadaniu sprawy stwierdził wprost: Ministerstwo Kultury „faktycznie sabotuje” wykonanie decyzji o zwrocie świątyni.

Sprawa zwrotu neogotyckiego kościoła ciągnie się od lat. Łubiniec przypomniał, że już w 2020 roku Rada Ministrów Ukrainy wydała stosowne rozporządzenie, a sądy potwierdziły prawo parafii do przejęcia obiektu. Decyzje te jednak pozostają na papierze.

Według Rzecznika, resort kultury stosuje taktykę gry na czas. Zamiast sfinalizować proces, ministerstwo wysyła kolejne, zbędne zapytania do Państwowej Służby ds. Polityki Narodowościowej, próbując ponownie ustalać status prawny kościoła, który został już dawno wyjaśniony przez sąd.

– Mimo że między wspólnotą religijną a Ministerstwem Kultury podpisano memorandum, faktyczne przekazanie nie nastąpiło – podkreślił Łubiniec.

Oprócz aspektów prawnych, zwrócił uwagę na dramatyczny stan techniczny budynku. Wizytacja przeprowadzona przez pracowników biura Rzecznika wykazała, że kościół znajduje się w stanie „praktycznie awaryjnym”. „Stan rzeczy jest na tyle przerażający, że zniszczenia mogą zabić obywateli Ukrainy. A obiekt religijny regularnie odwiedza ponad 600-700 osób!” – alarmuje Łubiniec.

Wskazano m.in. na brak odpowiednich zabezpieczeń przeciwpożarowych. Odpowiedzialnością za ten stan rzeczy Rzecznik obarcza resort kultury, który jako obecny właściciel i zarządca unika dialogu z parafią i nie podejmuje działań remontowych.

Dmytro Łubiniec wezwał Ministerstwo Kultury do niezwłocznego wykonania orzeczenia sądu i przekazania świątyni wspólnocie, która jest gotowa zadbać o jej renowację. – Unikanie dialogu świadczy jedynie o świadomym blokowaniu procesu – podsumował.

Parafia św. Mikołaja w maju 2025 roku zwróciła się również z apelem o interwencję do prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Sam kościół, będący perłą kijowskiej architektury (zaprojektowany przez Władysława Horodeckiego), ucierpiał dodatkowo w wyniku pożaru w 2021 roku oraz rosyjskich ataków w grudniu 2024 roku.