Sandomierz: kontrowersyjne dzieło tematem konferencji o stosunkach chrześcijańsko-żydowskich (NIE PUBLIKOWAĆ)

Międzynarodowe sympozjum pt. "Stosunki chrześcijańsko-żydowskie w historii, sztuce i pamięci. Europejski kontekst dzieł w katedrze sandomierskiej" odbędzie się 11 stycznia w Sandomierzu. Uczestnicy debatować będą o XVIII–wiecznym, kontrowersyjnym obrazie ukazującym mord Żydów sandomierskich oskarżonych o mord rytualny. Inicjatorem konferencji jest biskup sandomierski Krzysztof Nitkiewicz.

Sympozjum, które odbywać się będzie w Katolickim Domu Kultury im. św. Józefa zorganizowane będzie przy współpracy Muzeum Diecezjalnego w Sandomierzu oraz Wesleyan University w USA.

W spotkaniu wezmą udział naukowcy z Polski i zagranicy, zajmujący się historią stosunków chrześcijańsko- żydowskich, historią sztuki oraz historią lokalną. Przybliżą oni społeczne, kulturowe i religijne realia procesu sprzed trzystu lat, podczas którego sądzono Żydów sandomierskich oskarżonych o mord rytualny.
W zaproszeniu zwrócono uwagę, że echem trzyletniego procesu jest obraz wchodzący w skład monumentalnego dzieła pt. „Martyrologium Romanum” i odżywające co pewien czas dyskusje.

Tematyka konferencji będzie dotyczyć m.in. stosunków chrześcijańsko-żydowskich z perspektywy historii i charakterystyki Żyda jako symbolu i świadka w średniowiecznej sztuce chrześcijańskiej.

Znajdujący się w sandomierskiej katedrze kontrowersyjny obraz jest częścią składową monumentalnego dzieła pt. „Martyrologium Romanum”, będącego malarską wizją męczeńskiej śmierci wybranych świętych Kościoła powszechnego. – W 1708 r. kanonik Stefan Żuchowski zawarł w imieniu kapituły kontrakt z malarzem Karolem de Prewo, którego przedmiotem było namalowanie monumentalnego kalendarza pt. „Martyrologium Romanum” – wyjaśnia kustosz Urszula Stępień.

Dzieło składa się z 12 wielkich obrazów namalowanych na płótnie, oprawionych w snycerską dekorację w formie boazerii o architektonicznych podziałach, które umieszczone są na ścianach nawy północnej i południowej świątyni. Obok złożonych wątków narracyjnych, autor obrazów posłużył się dodatkowo językiem symboli. Nad każdym z 12 obrazów umieścił nazwę miesiąca, a przy scenie męczeństwa cyfry określające, którego dnia miesiąca obchodzone jest święto tego męczennika. Artysta w swoim zamyśle odwołał się do emocji odbiorcy, który powinien stopniowo odczytywać dydaktyczno-moralną treść poszczególnych elementów kompozycji – dodaje kustosz Stępień.

Ks. Stefan Żuchowski (1649-1716) uważany jest za mecenasa sztuki. Przez współczesnych określany był jako człowiek „niepospolity i wielki dobroczyńca kolegiaty”. Odbył on wiele zagranicznych podróży, m.in. do Rzymu, podczas których zgłębiał wiedzę na temat sztuki i architektury.