Sikórz: o szkolnictwie wyznaniowym w stulecie Niższego Seminarium Duchownego

O historii szkolnictwa wyznaniowego w Polsce, autonomii szkół katolickich i wychowywaniu dzieci zgodnie z ich przekonaniami, mówiono w Sikorzu koło Płocka podczas konferencji naukowej zorganizowanej w stulecie Niższego Seminarium Duchownego i Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego. Jest to jedyna szkoła katolicka prowadzona przez diecezję płocką.

Bp Piotr Libera podczas jubileuszowego spotkania przypomniał, że szkoła w Sikorzu jest spadkobiercą i kontynuatorką wielkiej, edukacyjnej tradycji. Przypomniał dokument związany z jej powstaniem w 1916 roku, wydany przez abp. Antoniego J. Nowowiejskiego. Napisał w nim do „kochanych kapłanów diecezji”, że wzniesiony na cele szkoły gmach seminaryjny „stanie się chlubą diecezji”. Biskup plocki dodawał, że tak też się stało.

Pierwszą część konferencji poświęcono miejscu i zadaniu szkolnictwa wyznaniowego, a szczególnie katolickiego. Ks. dr Sylwester Jeż z Rady Szkół Katolickich, wieloletni dyrektor Rady Szkół Katolickich ukazał historię szkolnictwa w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem procesu transformacji ustrojowej w Polsce. Stwierdzał też, że w obecnej sytuacji prawnej szkoły katolickie mogą realizować chrześcijański program nauczania bez ingerencji władzy państwowej. Rośnie liczba szkół katolickich w Polsce, znaczący dorobek mają też gimnazja katolickie. Za naglącą uznał potrzebę permanentnej formacji nauczycieli oraz dyrektorów szkół katolickich – „tak, jak każdy uczeń ma prawo uczyć się w szkole katolickiej, tak nie każdy nauczyciel może być pracownikiem szkoły katolickiej”.

Z kolei ks. prałat dr hab. Jan Krajczyński, prof. UKSW, wykładowca w wydziale prawa kanonicznego zauważył, że „szkolnictwo wyznaniowe jest starsze od szkolnictwa publicznego i leży u jego początków”. Poinformował, że szkoły katolickie mogą zakładać różne organizacje, ale tytuł 'katolicki’ nadaje tylko biskup. Zwracał uwagę na autonomię szkół katolickich i ogromne znaczenie w funkcjonowaniu każdej szkoły Rady Rodziców. W jego ujęciu czynniki warunkujące zainteresowanie szkołami katolickimi, to: umiejętność odczytywania potrzeb społecznych, bezpieczeństwo, wartości personalistyczne.

Prof. dr hab. Tadeusz Zieliński z Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie mówił o obecności etyki w szkole dla tych, którzy nie chcą przychodzić na zajęcia z religii: „Obydwa przedmioty powinny być wybierane przez rodziców i uczniów dobrowolnie. Nauczyciel musi być obiektywny w przekazie wiedzy, szczególnie wtedy, gdy ma w klasie dzieci różnych wyznań. Powinien wówczas przedstawić różne punkty widzenia, bez wyróżniania żadnego z nich. Jeśli etyka ma być nieteistyczna, to powinna być oparta na uniwersalnym systemie wartości jakim jest prawo polskie wyrażone w konstytucji”, podkreślał.

Natomiast dr hab. Paweł Sobczyk, prof. Uniwersytetu Opolskiego, wskazał, że Konstytucja RP w art. 70 ust 3 gwarantuje wolność, a nie prawo, wyboru szkoły dla dzieci. Wolność wyboru nie zobowiązuje państwa do organizowania różnego rodzaju szkolnictwa.

„Dzieci mają prawo do tego, by rodzice zapewnili im edukację. A zatem rodzice są zobowiązani do troski o fizyczny i moralny rozwój dziecka i mają obowiązek zapewnić wychowanie dziecku zgodnie z własnym przekonaniem. To oni, a nie państwo, wybierają dziecku szkołę. Oświata z kolei ma zapewnić każdemu uczniowi możliwość zdobywania wiedzy. To rodzice powinni współtworzyć szkolny program wychowawczy, bo najlepiej znają swoje dzieci i ich predyspozycje”, opiniował prelegent.

Konferencja o szkolnictwie wyznaniowym związana była z obchodami stulecia Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego w Sikorzu, które jest spadkobiercą Niższego Seminarium Duchownego. W wydarzeniu uczestniczyli uczniowie i absolwenci szkoły, w tym biskup pomocniczy w Płocku Roman Marcinkowski. Gościnnie obecni byli m.in. ks. prof. dr hab. Stanisław Dziekoński, rektor UKSW w Warszawie, ks. dr hab. prof. KUL Piotr Stanisz, dziekan wydziału prawa, prawa kanonicznego i administracji KUL w Lublinie.

Organizatorami spotkania było Katolickie Liceum Ogólnokształcące im. św. Stanisława Kostki w Sikorzu oraz wydział prawa kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Katolickie Liceum Ogólnokształcące z siedzibą w Sikorzu powołał do istnienia bł. abp. Antoni J. Nowowiejski. W 1913 roku, jako biskup płocki, utworzył 3-letnie liceum – odpowiednik gimnazjum publicznego. W 1916 roku wydłużono czas nauki w liceum do czterech lat, a w 1923 roku do pięciu. W 1926 roku szkoła otrzymała nazwę Gimnazjum Męskie św. Stanisława Kostki przy Seminarium Duchownym w Płocku. Od 2 września 1998 r. decyzją biskupa płockiego Zygmunta Kamińskiego szkoła przeniesiona została do Sikorza koło Płocka. W 1999 r. przy NSD im. św. Stanisława Kostki rozpoczęło działalność Niepubliczne Gimnazjum Katolickie im. abp. A. J. Nowowiejskiego i bp. L. Wetmańskiego.