Skalbmierz: rozpoczęły się trzydniowe obchody 70. rocznicy pacyfikacji miasta

Widowisko słowno – muzyczne, debata historyków, Msza św. za co najmniej 64 osoby zamordowane przez Niemców – to najważniejsze punkty rozpoczętych dzisiaj obchodów 70. rocznicy bitwy o Skalbmierz.

„Pamiętamy w modlitwie, uczymy tej pamięci młode pokolenia. W tegorocznych obchodach uczestniczy wiele podmiotów, mają one więc charakter wspomnieniowo–integrujący” – uważa ks. proboszcz Marian Fatyga.

Projekt o charakterze widowiska słowno – muzycznego pt. "70 lat temu… 5 sierpnia 1944 roku… Bitwa o Skalbmierz”, autorstwa Marii Dutkiewicz zainaugurował obchody. Licznie przybyli mieszkańcy miasta mieli okazję obejrzeć widowisko, wystawiane w siedzibie OSP w Skalbmierzu. Organizatorem było Koło Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów w Skalbmierzu.

Z kolei 4 sierpnia w poniedziałek w Miejsko-Gminnym Ośrodku Kultury rozpocznie się debata historyczna pod hasłem: "Czy powstańczy zryw Rzeczypospolitej Partyzanckiej miał szansę zwycięstwa?”. Odpowiedzi na to pytanie szukać będą historycy: Henryk Pomykalski, Piotr Binkowski, Maria Dutkiewicz. Wieczorem zaplanowano Apel Poległych w Szarbii Zwierzynieckiej.

We wtorek, 5 sierpnia – dokładnie w rocznicę pacyfikacji, odbędą się oficjalne uroczystości, z udziałem władz samorządowych i powiatowych. Rozpocznie je przemarsz przez miasto – przed pomnik upamiętniający wydarzenia z 5 sierpnia 1944 roku. Widnieje na nim napis: "Pomnij na dzień ów – dzień grozy, ognia i krwi”.

Po apelu poległych i złożeniu kwiatów uczestnicy patriotycznej manifestacji i mieszkańcy wezmą udział we Mszy św. – w intencji ofiar pacyfikacji, w kolegiacie świętego Jana Chrzciciela. Zaplanowano również modlitwę na cmentarzu parafialnym – na grobach żołnierzy, którzy polegli 70 lat temu w bitwie o Skalbmierz.

5 sierpnia 1944 r. ponad 1000 – osobowy oddział frontowych wojsk niemieckich, policjantów niemieckich i ukraińskich wczesnym rankiem zaatakował miasto. Wywiązała się całodzienna bitwa z broniącego go oddziałami partyzanckimi 106 Dywizji Piechoty Armii Krajowej oraz wspomagającymi ich oddziałami GL, NSZ, a nawet dwoma sowieckimi czołgami.

Wobec dwukrotnej liczebnej przewagi Niemców oraz ogromnej przewagi w uzbrojeniu, szczególnie w broń maszynową, a także wsparcia kilku samolotów, mieszkańcy miasta i ich obrońcy ponieśli ciężkie straty.

Miasteczko zostało spalone, 64 osoby bestialsko zamordowane. W bitwie poległo też 24 partyzantów. Ogółem, licząc dodatkowo pomordowanych w sąsiednich miejscowościach – straty po polskiej stronie wyniosły 101 osób. Porównywalne też były straty po stronie niemieckiej.