Skalbmierz upamiętnia najsławniejszego rodaka – Stanisława ze Skalbmierza

Rok 2017 w Skalbmierzu dedykowano pierwszemu rektorowi Akademii Krakowskiej, wybitnemu kaznodziei, twórcy m.in. polskiej szkoły prawa międzynarodowego i spowiednikowi św. Jadwigi Królowej – Stanisławowi ze Skalbmierza. Od 4 do 11 czerwca potrwa bogaty w wydarzenia Tydzień Stanisława ze Skalbmierza.

– Planujemy rokroczną organizację Tygodnia Stanisława ze Skalbmierza, ponieważ to bardzo inspirująca postać, której ogromny dorobek zobowiązuje także obecne pokolenie” – mówi ks. kan. Marian Fatyga, proboszcz w Skalbmierzu.

4 czerwca w niedzielę po Mszy św. o godz. 10:00 zaplanowano odtańczenie inauguracyjnego poloneza na rynku, a w godzinach popołudniowych – koncert Chóru Parafialnego św. Cecylii oraz solistki Joanny Nawrot.

W kolejnych dniach uczniowie przygotują Apel dla Stanisława ze Skalbmierza – patrona swej szkoły, odbędzie się również bieg o puchar Stanisława ze Skalbmierza oraz rajd rowerowy do Igołomi – miejsca urodzenia św. Brata Alberta, z Mszą św. i ogniskiem.

Ostatni dzień (niedziela 11 czerwca) rozpocznie sesja z okolicznościową rezolucją radnych i wykładem prof. Krzysztofa Ożóga (Wydział Historyczny UJ), prezentacją publikacji o Skalbmierzu i filmem o ziemi skalbmierskiej.

Następnie odbędzie się Msza św. w skalbmierskiej kolegiacie, a po niej przemarsz korowodu prowadzonego przez Bractwo Rycerskie na rynek. Tam zaplanowano występy młodzieży, dzielenie gigantycznego jubileuszowego tortu, koncert orkiestry symfonicznej z utworami muzyki filmowej i występem gwiazd wieczoru, a po zmroku – Teatr Ognia z Krakowa.

Patronat nad wydarzeniem objął kardynał senior Stanisław Dziwisz.

Stanisław ze Skalbmierza żył w latach ok. 1365 – 1431. Był synem mieszczanina skalbmierskiego. Po nauce w przykolegiackiej szkole w Skalbmierzu odbył studia prawnicze w Pradze, potem na stałe osiadł w Krakowie.

Pełnił tam wiele funkcji – był m.in. spowiednikiem królewskim, kaznodzieją katedralnym, wikariuszem generalnym biskupa krakowskiego oraz – dwukrotnie – rektorem Akademii Krakowskiej. Uważany jest, obok Pawła Włodkowica, za twórcę polskiej szkoły prawa międzynarodowego. W 1400 r. został desygnowany na pierwszego rektora Akademii Krakowskiej.

Wielką zasługą Stanisława pozostaje skompletowanie kadry profesorskiej, tj. mistrzów i doktorów, którzy rozpoczęli wykłady, dysputy i ćwiczenia na czterech fakultetach: sztuk wyzwolonych, medycyny, prawa kanonicznego i teologii. Pozyskał także sporą grupę studentów (w inauguracyjnym 1400 r. było ich 206). Jako rektor przyczynił się do powołania komisji złożonej z doświadczonych uczonych dla opracowania pierwszych statutów uniwersyteckich i sam stanął na jej czele. Te działania skutkowały stworzeniem stabilnego środowiska naukowego.

W czasie wojny z zakonem krzyżackim (1410) napisał „Kazanie o wojnie sprawiedliwej i niesprawiedliwej”. Jest to tekst uznany za prekursorski w dziejach prawa narodów, do dzisiaj będący przedmiotem analiz i komentarzy.

Był pierwszym, który mówił o świętości królowej Jadwigi, a w 1419 r. rozpoczął starania o jej kanonizację.

Spuścizna pisarska Stanisława ze Skalbmierza to ok. 600 pozycji, głównie o treści filozoficznej i prawnej. Są to przede wszystkim zbiory kazań, typowo duszpasterskich, przeznaczonych na niedziele i święta roku liturgicznego, ukazujących zarazem własne koncepcje chrystologiczne i mariologiczne.