Środkowoeuropejski Dzień Katolików 2003-2004

Episkopaty ośmiu krajów przygotowują pierwszy Środkowoeuropejski Dzień Katolików, który będzie się toczyć od maja 2003 do maja 2004 roku. Kościół pragnie wnieść w ten sposób wkład na rzecz integracji i jedności Europy.

Całoroczne obchody będą przebiegały pod hasłem „Chrystus nadzieją Europy”. Pomysłodawcą tej inicjatywy jest arcybiskup Wiednia, kard. Christoph Schonborn, zaś uczestniczą w niej Episkopaty: Austrii, Bośni i Hercegowiny, Chorwacji, Czech, Polski, Słowacji, Słowenii i Węgier.
Odpowiedzialnym za przygotowania ze strony Episkopatu Polski jest bp Jan Tyrawa z Wrocławia, w pracach komitetu przygotowawczego bierze udział bp Piotr Jarecki z Warszawy, a w Komisji Liturgicznej – bp Stefan Cichy z Katowic.
Środkowoeuropejski Dzień Katolików (ŚDK) rozpocznie się we wszystkich krajach jednocześnie, a mianowicie w pierwszy weekend po Wniebowstąpieniu Pańskim, czyli 31 maja i 1 czerwca 2003 r. Dokładnie w rok później – w dniach 22 i 23 maja – katolicy wspomnianych ośmiu krajów odbędą „pielgrzymkę narodów” do sanktuarium maryjnego Mariazell w Austrii. Całoroczne obchody będą przebiegały pod hasłem „Chrystus nadzieją Europy”, natomiast „pielgrzymce narodów” będą towarzyszyły słowa z Ewangelii św. Jana (2,5): „Zróbcie wszystko, cokolwiek wam powie”.
Podczas niedawnej wizyty w Brukseli biskupi krajów-organizatorów zaprosili przewodniczącego Komisji Europejskiej Romano Prodiego na uroczystości otwarcia i zamknięcia Środkowoeuropejskiego Dnia Katolików.
W rozmowach z wysokimi przedstawicielami UE, przemawiając w imieniu obecnych z nim biskupów „ósemki” kard. Schönborn podkreślił, że poprzez organizację Środkowoeuropejskiego Dnia Katolików Kościół pragnie wnieść wkład na rzecz integracji i jedności Europy.
Wyraził nadzieję na uznanie i wsparcie tej inicjatywy ze strony Unii Europejskiej, zarówno poprzez zainteresowanie samym projektem, jak też udział przedstawicieli UE oraz polityków w różnych etapach tego przedsięwzięcia.
Kard. Schönborn powiedział KAI, że będzie to „duchowy wkład” w przywracanie jedności Europie oraz „sygnał, że Kościół katolicki posiada w sobie moc łączącą narody”.
Przewodniczący Konferencji Biskupów Austriackich uważa, że wspólne przedsięwzięcie Episkopatów środkowoeuropejskich będzie „znakiem nowego etapu dobrego współżycia w Europie”. Dokonuje się to „w poczuciu wspólnej odpowiedzialności za Kościół i społeczeństwo w naszych krajach, inspirowanej ideą nowej ewangelizacji” oraz „europeizacją Europy”, o którą tak często w swoich wystąpieniach apeluje papież Jan Paweł II.
Zwrócił uwagę, że termin spotkania katolików środkowoeuropejskich przypada w czasie „ponownego zjednoczenia Europy” w wyniku zapowiedzianego na 1 maja 2004 r. przystąpienia do Unii Europejskiej dziesięciu nowych krajów członkowskich.
Środkowoeuropejski Dzień Katolików zaplanowany jest jako proces odbywający się w ciągu roku. W tym czasie organizowane będą wspólne sympozja poświęcone następującej problematyce: „Wartości chrześcijańskie w Unii Europejskiej” (28-30. 09. 2003 Budapeszt), „Etyka życia” ( 4.10.2003 Bratysława), „Męczennicy i świadkowie wiary (8.10.2003 Sarajewo), „Katecheza/przekaz wiary” (listopad 2003, Celje), „Partnerstwo społeczne, sojusz na rzecz niedzieli (styczeń 2004, Wiedeń), „Małżeństwo i rodzina” (marzec 2004, Brno i kwiecień 2004, Zagrzeb). Sympozjum poświęcone rolnictwu i przestrzeni wiejskiej, odbędzie się w dniach 15-16 maja 2004 r. w Warszawie.
Planowane są też pielgrzymki do najważniejszych sanktuariów w krajach „ósemki”: pielgrzymka czterech diecezji do Kupres w Bośni Hercegowinie 19 czerwca 2003 r., w Czechach: pielgrzymka narodowa do Velehradu 5 czerwca 2003 r., połączona z otwarciem Czeskiego Synodu Narodowego oraz „Dziękczynienie za Fatimę” w Hradec Kralove 3 października 2003 r.
W Czechach planowane są dwie pielgrzymki: z okazji święta Cyryla i Metodego 5 czerwca 2003 r. do Nitry oraz do sanktuarium maryjnego w Lewoczy 6 czerwca br.
W Chorwacji odbędzie się pielgrzymka z okazji 150-lecia metropolii Zagrzeb 31 maja 2003 r., a na Węgrzech – 20 sierpnia 2003 r. z okazji święta św. Stefana.
Austria, poza uroczystym otwarciem Środkowoeuropejskiego Dnia Katolików 31 maja i 1 czerwca 2003 r. w Wiedniu, zorganizuje wspólne pielgrzymki do St. Georgen 21 czerwca oraz z okazji święta Imienia Marii 13 i 14 września 2003 r.
W Polsce odbędą się trzy z nich: na Jasną Górę (26 sierpnia 2003 r.). do Łagiewnik (18 kwietnia 2004 r.) oraz do Gniezna (25 kwietnia 2004 r. ).
Jest też już gotowy wspólny list biskupów ośmiu krajów uczestniczących w Środkowoeuropejskim Dniu Katolików, nawiązujący do hasła tego wydarzenia: „Chrystus – nadzieją Europy”. Biskupi zapraszają w nim wiernych do uczestnictwa w tym bezprecedensowym wydarzeniu „w poczuciu współodpowiedzialności za Europę”.
Wspólny list episkopatów Europy Środkowej zwraca uwagę iż rodząca się, nowa Europa jest dla niektórych nadzieją, inni zaś dostrzegają w niej głównie zagrożenia.
„Europa nie jest nadzieją, lecz zadaniem”- głosi dokument. „Europa jest zadaniem, które możemy wypełnić, jeśli będziemy mogli czerpać z głębszego źródła, ze źródła nadziei, jaką jest Chrystus”. Biskupi środkowoeuropejscy podkreślają, że nadzieja związana z misją Chrystusa jest także ziemską nadzieją. „Jest nadzieją, która czyni nas solidarnymi z naszymi i ze wszystkimi narodami i ludźmi, która otwiera nas na ich troski i kłopoty, ich nadzieje i ich radości” – piszą biskupi.
Podjęła też prace komisja liturgiczna, która przygotowuje specjalne teksty wprowadzające do Mszy św. w poszczególnych krajach uczestniczących w ŚDK. Teksty zostaną przetłumaczone na języki narodowe i przekazane do wszystkich parafii. Znajdą się tam m.in. sugestie do kazań, modlitw wiernych, krótka prezentacja każdego z krajów oraz hymn zjazdu katolików. Na ostatnim posiedzeniu Komisji Liturgicznej ustalono już tekst wspólnego hymnu oraz modlitwy litanijnej. Niedziela poświęcona Polsce będzie obchodzona w Kościołach siedmiu pozostałych krajów 18 stycznia 2004 r.
Spotkanie Kościołów ośmiu krajów będzie też okazją, aby przyjrzeć się błędom i grzechom historii, aby dokonać „oczyszczenia sumień”. Zadaniem Kościoła jest usuwać uprzedzenie i lęki oraz głosić prawdę. Stąd na zakończenie ŚDK przewiduje się wspólne przesłanie. Jego tematyka dotyczyłaby takich treści, jak: „Oczyszczenie sumień”, „Boże miłosierdzie”, „Jedność poprzez wspólne historyczne doświadczenie i wspólną modlitwę” oraz „Wstawiennictwo i opieka Maryi”.