Stanisław Gądecki arcybiskupem Poznania

Nowy metropolita poznański bp Stanisław Gądecki ma opinię zaangażowanego ekumenisty i niezłomnego orędownika dialogu. Przewodniczy Radzie ds. Dialogu Religijnego i jest konsultorem Papieskiej Komisji ds. Relacji z Judaizmem.

Jest też wybitnym specjalistą w dziedzinie biblistyki, przez wiele lat zgłębiał problematykę judeochrześcijańską w Rzymie, Jerozolimie i w Chicago. Jest profesorem Pisma Świętego w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Jest też członkiem Rady Programowej Katolickiej Agencji Informacyjnej z ramienia Konferencji Episkopatu Polski.
Urodził się 19 października 1949 r. w Strzelnie. Do kapłaństwa przygotowywał się w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk kardynała Stefana Wyszyńskiego 9 czerwca 1973 r. Licencjat z biblistyki uzyskał w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie. Studium też na Biblicum Franciscanum w Jerozolimie. Doktorat z teologii biblijnej Starego Testamentu obronił na Uniwersytecie św. Tomasza, „Angelicum” w Rzymie.
W 1982 r. podjął pracę dydaktyczną w Prymasowskim Wyższym Seminarium Duchownym w Gnieźnie. Tego samego roku rozpoczął wykłady z egzegezy Starego Testamentu dla kleryków w Seminarium Duchownym Misjonarzy Świętej Rodziny w Kazimierzu Biskupim oraz dla świeckich w Prymasowskim Instytucie Teologicznym w Gnieźnie i Prymasowskim Instytucie Kultury Chrześcijańskiej w Bydgoszczy. Organizował pielgrzymki do Egiptu i Ziemi Świętej.
Od 1982 r. jest sekretarzem czasopisma „Studia Gnesnensia”. W latach 1986-89 był wicerektorem Prymasowskiego Wyższego Seminarium Duchownego w Gnieźnie. W 1989 r. uczestniczył w programie studiów nad żydowską teologią, liturgią i kulturą oraz amerykańskim pluralizmem religijnym w Spertus College of Judaica w Chicago.
Od 15 lutego 1990 r. prowadził badania w Szkole Biblijnej i Archeologicznej w Jerozolimie. 1 lutego 1992 r., mianowany został biskupem pomocniczym archidiecezji gnieźnieńskiej, otrzymał stolicę tytularną Rubicon. Sakrę biskupią przyjął 25 marca 1992 z rąk kard. Józefa Glempa, Prymasa Polski.
Na ogólnopolskim forum kościelnym był członkiem Biblijnej Komisji Przygotowawczej do II Synodu Plenarnego oraz jest członkiem Rady Programowej KAI. W latach 1994-96 był członkiem Komisji Episkopatu Polski ds. Duchowieństwa.
W 1992 r. został mianowany wiceprzewodniczącym, a 10 marca 1994 r. – przewodniczącym Komisji Episkopatu Polski ds. Dialogu z Judaizmem. Po reformie struktur Konferencji Episkopatu Polski (1 maja 1996) został przewodniczącym Rady Konferencji Episkopatu Polski ds. Dialogu Religijnego, obejmującej trzy Komitety ds. Dialogu: z Judaizmem, z Religiami Niechrześcijańskimi i z Niewierzącymi. Od 1992 r. pełnił funkcję sekretarza Międzynarodowego Komitetu Organizacyjnego obchodów 1000. rocznicy śmierci świętego Wojciecha. W 1995 r. Ojciec Święty mianował go konsultorem Papieskiej Komisji ds. Stosunków Religijnych z Judaizmem.
Bp Stanisław Gądecki był jednym z głównych inicjatorów styczniowego „Dnia Judaizmu” obchodzonego przez Kościół w Polsce systematycznie od 1998 roku. W swych wielu wystąpieniach i publikacjach podkreśla konieczność przełamywania murów niechęci i historycznej przepaści pomiędzy chrześcijanami, a żydami – jako starszymi braćmi w wierze.
W roku Wielkiego Jubileuszu, w sierpniu 2000 polski Episkopat przyjął list pasterski o przebaczeniu i pojednaniu przygotowany przez Radę ds. Dialogu Religijnego pod kierownictwem bp. Gądeckiego.
Wielkim echem odbiło się wygłoszone przez bp. Gądeckiego wprowadzenie do modlitwy Episkopatu za pomordowanych w Jedwabnem i w innych miejscach, jaka miała miejsce 27 maja 2001 roku w warszawskim kościele Wszystkich Świętych. „Bolejemy głęboko nad postępowaniem tych – mówił biskup – którzy w ciągu dziejów – szczególnie w Jedwabnem i w innych miejscach – przysporzyli Żydom cierpień, a nawet zadali im śmierć. Odnosimy się do tej zbrodni także dlatego, abyśmy mogli owocnie podjąć odpowiedzialność za przezwyciężenie wszelkiego zła występującego dzisiaj. Wysiłek staje się dla nas trudnym zadaniem . Podejmujemy to zadanie i raz jeszcze potępiamy wszelkie przejawy nietolerancji, rasizmu i antysemityzmu, o których wiadomo, że są grzeszne”.
Bp Gądecki jest autorem licznych publikacji z zakresu biblistyki i stosunków międzyreligijnych.
Opublikował m.in.: „Wstęp do pism Janowych”, „Wstęp do Ewangelii synoptycznych”, „Wstęp do Ksiąg historycznych Starego Testamentu”, „Wstęp do Ksiąg prorockich Starego Testamentu”; „Archeologia biblijna”, t. 1 i 2; „Tradycja i Pismo Święte”; „Niech Słowo moje pada jak rosa”; „Jezusowa a Łukaszowa wersja przypowieści o zaproszonych na ucztę Łk. 14, 16 – 24”, „La liberazione e salvezza nel secondo libro dei Maccabei; tłumaczenie Pierwszej i Drugiej Księgi Machabejskiej; „Kto spotyka Jezusa, spotyka judaizm – dialog chrześcijańsko-żydowski w Polsce”.
Wśród zainteresowań, jakie deklaruje przyszły metropolita poznański, najważniejsze to: Biblia, historia i judaica. W czasie wolnym od zajęć lubi pływać. Jako swą ulubioną dewizę życiową biskup wymienia cytat: „Radość w Panu jest waszą mocą” (Ne 8, 10).
Dla mianowanego arcybiskupem poznańskim bp. Stanisława Gądeckiego priorytetem będzie formacja duchowieństwa. Na razie nie jest ustalona data kanonicznego i liturgicznego przejęcia przez niego archidiecezji. Pytany jak ma zamiar kierować archidiecezją po ostatnich wstrząsach powiedział, że na razie musi zdobyć pełne rozeznanie problemu, a potem dopiero będzie działać.
Pytany w jaki sposób ma zamiar kierować archidiecezją poznańską po wstrząsach, której doświadczyli jej duchowni i wierni w ostatnich dniach, powiedział: „w każdej sytuacji należy zdobyć rozeznanie rzeczy, a potem dopiero można działać. Ja, będąc wprawdzie blisko Poznania, uważam, że nie posiadam dostatecznego rozeznania w całej sprawie i nie mogę się wypowiadać w takim momencie w jakikolwiek zdecydowany sposób o rzeczach, których nie znam”.
Pytany czy dar dialogu i jednania, jakimi odznaczał się w dotychczasowej pracy biskupiej, będą przydatne w kierowaniu archidiecezją powiedział: „jeśli Pan Bóg daje jakiś charyzmat to widocznie po to, aby był on wykorzystany, nie tylko w szczególnej sytuacji Kościoła poznańskiego, ale w każdym miejscu i w każdym czasie kapłanowi jest taki dar potrzebny. Nie trzeba daleko sięgać bo każdy ksiądz katecheta i proboszcz szybko zauważy, że jeśli zarzuci dialog to skutki tego są opłakane”.