Sulejów: trwa renowacja i konserwacja ołtarza głównego cysterskiego klasztoru

Rozpoczęła się renowacja i konserwacja ołtarza głównego cysterskiego klasztoru w Sulejowie nad Pilicą. Początki opactwa to 1176 rok. M.in. w kapitularzu, który zachował cechy romańskie, obecnie mieści się muzeum. W ubiegłym roku klasztor został wpisany na listę Pomników Historii.

Proboszcz o. Augustyn Węgrzyn opowiada, że zakonnicy są świadkami niecodziennej i unikatowej pracy konserwatorów dzieł sztuki prowadzonej przy ołtarzu. – Po stuleciach pierwotne miejsce opuścili czterej Ewangeliści. Drewniane figury zostały zdjęte i ustawione w kaplicy przy zakrystii. Można je było zobaczyć, dotknąć wiekowego kurzu i tak naprawdę dopiero teraz oglądający zdali sobie sprawę, jak te figury wyglądają w naturalnej wielkości – mówi o. Węgrzyn.

Obecny ołtarz został wykonany w stylu rokokowym w 1788 roku przez Jana Millmana. Zdobi go sześć wielkich filarów, pomiędzy którymi umieszczono figury czterech Ewangelistów z atrybutami. Odpowiednio od lewej stoją: św. Marek z lwem, św. Łukasz z wołem, św. Jan z orłem i św. Mateusz z dzieckiem. W zwieńczeniu ołtarza, w okrągłym ażurowym oknie, znajduje się figura patrona świątyni św. Tomasza w otoczeniu aniołów. Środek ołtarza wypełnia obraz z 1 poł. XVII w. przedstawiający Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny. Pod ołtarzem spoczywają szczątki sulejowskich męczenników.

Poszczególne elementy ołtarza zostaną odrestaurowane i zakonserwowane w Krakowie. Całkowity koszt renowacji i konserwacji ołtarza głównego wyniesie 330 tys. zł. Środki pochodzą z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polskiej Pracowni Konserwacji Zabytków i parafii.

W ubiegłym roku cysterski klasztor w Sulejowie został wpisany na listę Pomników Historii. Jest to pierwszy obiekt w diecezji radomskiej, który trafił na prestiżową listę zabytków o szczególnym znaczeniu dla kultury kraju. Lista ustanawiana jest przez prezydenta Polski specjalnym rozporządzeniem, zaś wnioskuje o to minister kultury i dziedzictwa narodowego. Tytuł pomnika historii przyznawany jest od 1994 roku.

Początki opactwa w Sulejowie to 1176 rok. W kapitularzu, który zachował cechy romańskie, obecnie mieści się muzeum, zawierające cenne eksponaty: wizerunek Kazimierza Sprawiedliwego, opata Schenkinga, unikalny tryptyk przedstawiający Trójcę Świętą z pierwszej połowy XVI w. oraz liczne szaty liturgiczne. Po skrzydle południowym pozostały fundamenty i ściana południowa, po zachodnim tylko fundamenty.

Kościół św. Tomasza Kantuaryjskiego został wzniesiony prawie w całości z piaskowca szydłowieckiego (mury zewnętrzne, elementy konstrukcyjne i dekoracyjne), reszta z cegły. Nad dawnym wejściem bocznym znajduje się romański tympanon z końca XII w. przedstawiający płaskorzeźbiony krzyż wczesnochrześcijański, po bokach którego jest słońce, księżyc i ptak jako symbole śmierci Chrystusa. Nad romańskim portalem wejścia głównego umieszczony jest maswerk z XIII wieku. Wnętrze jest późnoromańskie.