Święty Krzyż: podpisano umowę na wybudowanie wieży kościelnej

W murach Sanktuarium Relikwii Drzewa Krzyża Świętego na Świętym Krzyżu odbyło się 4 kwietnia uroczyste podpisanie umowy wykonawczej na budowę wieży kościelnej. Jej koszt wyniesie 7 492 000 zł, z czego 6 368 200 zł pokryje Unia Europejska. Wkład własny ojców oblatów wynosi 15 procent.

Projekt nosi nazwę „Centrum Tradycji i Turystyki Gór Świętokrzyskich wraz z restauracją zabytków Świętego Krzyża – etap II”. W jego ramach będzie też wykonany remont i konserwacja wirydarza zabytkowego klasztoru.

Wieża ma być odbudowana w ciągu 14 miesięcy, a jej uroczyste oddanie do użytku zaplanowano na 100. rocznicę jej zniszczenia przez Austriaków.

Jak poinformował Krzysztof Furmanek, właściciel firmy „Furmanek Renewal” z Daleszyc, która wygrała przetarg na odbudowę wieży, kamieniem użytym do odbudowy będzie piaskowiec pochodzący z rejonu województwa świętokrzyskiego. Hełm wieży wykonany zostanie z konstrukcji stalowej pokrytej blachą miedzianą i będzie miał wysokość 20,5 metra. Całkowita wysokość wieży wyniesie 51,37 m od progu kościoła. Na poziomie drugiego segmentu hełmu wieży wykonany zostanie taras widokowy.

Marszałek województwa świętokrzyskiego Adam Jarubas wyraził zadowolenie z podpisania umowy wykonawczej i podziękował ojcu superiorowi i jego poprzednikom, którzy rozpoczęli przygotowania do tej inwestycji. "Niewątpliwie odbudowana wieża podniesie atrakcyjność tego miejsca, przywróci świetność sakralną. Wiemy, że to duchowa stolica naszego regionu. Święty Krzyż jest także jedną z atrakcji turystycznych w województwie świętokrzyskim" – podkreślił marszałek województwa.

Ojciec superior Zygfryd Wiecha OMI przypomniał zaproszonym gościom i dziennikarzom, że 99 lat temu uciekający Austriacy zniszczyli wieżę i zabudowania klasztorne; jednocześnie podkreślił, że dzięki unijnemu dofinansowaniu w końcu uda się ją odbudować. "Potrzeba było tylu lat, aby dziś dzięki środkom Unii Europejskiej ziściły się marzenia pokoleń mieszkańców ziemi świętokrzyskiej o wieży na kościele" – powiedział zakonnik. Podziękował przedstawicielom władz wojewódzkich i gminnych za ich osobiste zaangażowanie w ten projekt. "Myślę, że odbudowa wieży jest w dobrych rękach i że zostanie zrealizowana w terminie" – wyraził nadzieję o. Wiecha OMI.

Po raz pierwszy wieże przy świętokrzyskim kościele wybudowano z inicjatywy opata Stanisław Sierakowskiego po 1636 roku. Nowy wygląd elewacji zachodniej przekazuje rycina zamieszczona w dziele Kwiatkowskiego z 1690 roku. W październiku 1777 r. w wyniku zaprószenia ognia spłonął kościół wraz z wieżami. Nowa świątynia, wzniesiona po pożarze, miała tylko jedną wieżę. Zaprojektował ją ks. Józef Karsznicki. Wysadziły ją dynamitem 31 października 1914 cofające się wojska austriackie. Pomysł odbudowania wieży zrodził się w latach 70.

Konkretne działania, mające na celu odbudowę, podjęto w kwietniu 2008 r. Między innymi dzięki Radiu Kielce, które zorganizowało publiczną zbiórkę pieniędzy, udało się wykonać na podstawie starych rycin i zdjęć dokumentację techniczną projektu, którą przygotowała firma „ABA” – Autorskie Biuro Architektoniczne Władysława Markulisa z Kielc.

Sanktuarium świętokrzyskie prowadzą ojcowie oblaci Maryi Niepokalanej. Jest ono najstarsze w Polsce i znajduje się niemal na szczycie Gór Świętokrzyskich, zwanym Świętym Krzyżem, Łysą Górą lub Łyścem (595 m). Do czasu obrony Jasnej Góry przed Szwedami (połowa XVII w.) było to główne miejsce pielgrzymkowe w Polsce.

Według tradycji benedyktyńskiej, powtórzonej przez Jana Długosza, pierwszy kościół (rotundę) wzniosła tam Dąbrówka, natomiast opactwo benedyktyńskie miał założyć Bolesław Chrobry w 1006 r. Z kolei relikwiarz z cząstkami Drzewa Krzyża Świętego, według legendy, podarował klasztorowi w XII w. św. Emeryk, syn św. Stefana I, króla węgierskiego.