Szydłów: dofinansowanie na renowacje synagogi, ruin kościoła i innych zabytków

Blisko 8 milionów zł z Regionalnego Programu Operacyjnego trafi do „polskiego Carcassonne” – do Szydłowa na zabezpieczenie m.in. dawnej synagogi, ruin kościoła, szpitala Ducha Świętego oraz innych zabytków. Decyzję o przekazaniu funduszy z RPO podjął zarząd województwa świętokrzyskiego.

W ramach projektu gmina zamierza poddać przebudowie, remontowi i konserwacji pięć zabytkowych obiektów znajdujących się w Szydłowie: budynek dawnej synagogi, „Salę rycerską” dawnego zamku, tzw. „Skarbczyk”, dawną bramę zamkową oraz zespół ruin kościoła i szpitala Ducha Świętego.

Budynek dawnej synagogi – obecnie siedziba Gminnego Centrum Kultury wymaga gruntownego remontu i przebudowy, a także doposażenia, by poszerzyć swoją ofertę kulturalną i turystyczną. W Szydłowie zachowała się jedna z najstarszych w Polsce synagog z XVI wieku. W głównej sali znajduje się ekspozycja muzealna, którą tworzą m.in. przedmioty kultu i księgi religijne oraz dzieła wybitnego polskiego rzeźbiarza prof. Kazimierza Gustawa Zemły: czterometrowy posąg Mojżesza „Dekalog” i rzeźba „Dawid Psalmista”, a także płaskorzeźby w brązie „Wrota do Przeszłości”.

Samorząd planuje również częściowo odbudować mury, zagospodarować tereny zielone i przygotować place zabaw dla dzieci. Realizacja projektu pozwoli na wyeksponowanie walorów średniowiecznej rezydencji królewskiej, co wpłynie na wzrost liczby turystów odwiedzających Szydłów.

Wartość projektu „Kompleksowe zachowanie i zabezpieczenie obiektów zabytkowych dziedzictwa kulturowego w Szydłowie oraz dostosowanie ich do funkcji kulturalnych i turystycznych” to 9 mln 866 tys. złotych, w tym to 7 mln 893 tys. z RPO.

Szydłów położony na pograniczu Gór Świętokrzyskich i Niecki Nidziańskiej był znany już w 1191, jako ośrodek rozwijający się na szlaku handlowym ze Staszowa do Chęcin i Małogoszcza. Prawa miejskie uzyskał w 1329 r. z woli Władysława Łokietka. Jego znaczenie potwierdzają wydawane tutaj ważne akty królewskie.

W projektach Kazimierza Wielkiego miasto miało pełnić rolę warowni obronnej. Król w II połowie XIV w. wzniósł w Szydłowie zamek i otoczył miasto murami obronnymi z blankami, bramami, fosą. Miasto szybko przeistoczyło się w duży ośrodek handlu i rzemiosła. W XV – XVIII w. Szydłów był siedzibą starostwa niegrodowego i dużej gminy żydowskiej, a w I poł. XIX w. – stolicą powiatu. W 1870 r. utracił prawa miejskie. W latach 40. XX wieku istniało tu getto dla ok. 1 tys. Żydów. Szydłów został zniszczony podczas II wojny światowej w blisko 90 procentach.

Pomimo wielowiekowych przekształceń, pożarów, wojen i zniszczeń udało się zachować oryginalny XIV –wieczny układ urbanistyczny. Odrestaurowano fortyfikacje z murami obronnymi okalającymi miasto, bramy wjazdowe, baszty. Pozostał też zespół zamkowy z Salą Rycerską, Skarbczyk, Brama Krakowska. Poza murami znajduje się gotycki kościółek Wszystkich Świętych, ruiny kościoła Ducha Świętego, zabytkowa synagoga z połowy XVI wieku.

Wśród licznych zabytków Szydłowa czołowe miejsce zajmuje kościół parafialny pw. św. Władysława. Został zbudowany z w 1355 r, usytuowany w północno – wschodniej, części miejskich murów. Niszczony w pożarach i podczas wojen, był sukcesywnie odbudowywany i restaurowany w latach powojennych.