Drukuj Powrót do artykułu

Tradycyjne pieśni pogrzebowe Kielecczyzny zachowane na płycie

05 marca 2023 | 12:14 | dziar | Kielce Ⓒ Ⓟ

Sample Fot. Scott Rodgerson / Unsplash

Najbardziej reprezentatywne pieśni pogrzebowe, dzisiaj już w zaniku, które jeszcze w XX wieku śpiewano na Kielecczyźnie, znalazły się na płycie pt. „Tradycyjne pieśni pogrzebowe z Kielecczyzny”, które wydała Krakowska Fundacja „Korzenie” .

To piąte wydawnictwo promujące dziedzictwo muzyczne regionu Gór Świętokrzyskich. Płyta została wydana pod patronatem Narodowego Instytutu Dziedzictwa i współfinansowana za środków Województwa Świętokrzyskiego.

Członkowie fundacji „Korzenie” od wielu lat prowadzą badania terenowe, specjalizując się w gromadzeniu historii mówionej. Spotykają się z najstarszymi mieszkańcami podkieleckich wsi, dokumentują pieśni i opowieści.

Najnowsza płyta została nagrana pod koniec 2022 roku. Jest już dostępna. Jej fragmenty można odsłuchać również w internecie, na kanale You Tube, wpisując w przeglądarkę frazę: „Tradycyjne pieśni pogrzebowe z Kielecczyzny”.

Jak można przeczytać na Portalu Informacji Kulturalnej/Kielce, „płyta prezentuje najbardziej reprezentatywne pieśni pogrzebowe (…). Obecnie ten repertuar właściwie zaniknął. Nie jest znany współczesnym mieszkańcom wsi, zarówno w warstwie tekstowej, melodycznej, jak i w sposobie śpiewania” – powiedziała m.in. dla PIK Iwona Furmańczyk, prezeska zarządu Fundacji „Korzenie”.

W kulturze wiejskiej śmierć stanowiła nie tylko zakończenie życia, ale również wyłączenie umierającego ze społeczności, w której funkcjonował. W czasie obrzędów pogrzebowych rodzina reorganizowała swoje życie, spowodowane odejściem bliskiej osoby i „pustką”, którą jej brak wywołał. Określone rytuały towarzyszyły konaniu, szereg zwyczajów określał ceremonię pogrzebową i jej przygotowanie, stypę i żałobę. W kulturze ludowej XIX wieku w kieleckim, wg badań prof. Haliny Mielickiej, wróżby dotyczące śmierci były związane m.in. z niektórymi dniami i świętami cyklu dorocznego, np. w święto MB Gromnicznej zapalano tyle świeczek, ile było w rodzinie; jeżeli czyjaś świeczka zgasła, wierzono, że ta osoba umrze.

Nieodłącznym elementem poszczególnych etapów żegnania zmarłego były pieśni. Śpiew towarzyszył żałobnikom w domu zmarłego, w czasie „pustych nocy” – podczas czuwania przy zmarłym, a także w ostatniej drodze na cmentarz i przy pochówku. Tego rodzaju utwory zebrano właśnie na płycie.

W nagraniach wzięli udział: Jan Sobecki, śpiewak, który od ponad dwudziestu lat przewodniczy śpiewom i modlitwom w czasie obrzędów pogrzebowych (głównie na terenie gminy Masłów) oraz gościnnie Krystyna Drzewicz, mieszkanka gminy Masłów.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.