75 tys. zł zebrano podczas kwesty przy kieleckich cmentarzach

Padł rekord – ok. 75 tys. zł kielczanie wrzucili do puszek podczas kwest zorganizowanych przy wszystkich kieleckich cmentarzach. Przez trzy dni – od 31 października do 1 listopada – kwestowało ok. 750 osób, co także stanowi znaczący rekord w 18-letniej historii kieleckich kwest.

Zbiórka odbywała się w obrębie najstarszej kieleckiej nekropolii: przy cmentarzach Starym, Nowym, Partyzanckim i Wojskowym oraz na Piaskach, Cedzynie i w Białogonie. Najwięcej kielczanie wrzucili do puszek trzeciego dnia kwesty, czyli 1 listopada – ponad 47 tys. – przy kompleksie najstarszych cmentarzy.
Była to osiemnasta kwesta z kolei. Jej organizatorem jest od początku Stowarzyszenie Ochrony Dziedzictwa Narodowego. Podczas 18 kwest od 1993 r. zebrano ponad 525 tys. zł i uratowano ok. 250 zabytkowych nagrobków. W ubiegłym roku odnowiono ich 17. W przyszłym roku będą następne, na pewno kilka żeliwnych, których renowacja już się rozpoczęła.

Stanisław Szrek, jeden głównych organizatorów kwesty, prezes Stowarzyszenia Dziedzictwa Narodowego, ocenia, że najlepiej spisała się młodzież szkolna. „Kwestowało aż ok. 500 uczniów z kieleckich szkół, a tylko 250 dorosłych. Przy niektórych stanowiskach brakowało nam pełnej obsady” – mówi w rozmowie z KAI.
Wysoko ocenia współpracę z nauczycielami, wymieniając z nazwiska Halinę Bakalarz–Jachym, nauczycielkę historii z VII LO, która monitorowała współpracę ze szkołami. Szrek zauważa, że bardzo ofiarnie pojedyncze osoby kwestowały w podkieleckim Białogonie i na Piaskach. „Przez cały dzień ciężar kwesty spoczywał tam na jednej osobie” – mówi.

W ramach Stowarzyszenia Ochrona Dziedzictwa Narodowego działa Komisja Opieki nad Kieleckimi Cmentarzami. „Co roku typujemy nagrobki do renowacji spośród tych, które nie mają prawnych opiekunów i przedstawiają walory historyczno–artystyczne” – wyjaśnia Edward Kaleciński z Komisji Opieki nad Kieleckimi Cmentarzami.
W 2009 r. renowacji zostały poddane m.in. kamienny nagrobek Władysława Radziejowskiego – powstańca 1863 r., sybiraka, żeliwny nagrobek Gracjana Czarneckiego – nauczyciela gimnazjum, marmurowy – farmaceuty Wiktora Saskiego, a także nagrobki rodzinne, np. Krzyszkiewiczów.

Cmentarz Stary w Kielcach to unikat w skali kraju ze względu na ozdabianie nagrobków żeliwnymi krzyżami, tablicami, ogrodzeniami, odlewanymi w fabryce w Białogonie oraz pomników z piaskowca i cennych marmurów kieleckich, chęcińskich, pińczowskich i in. Na cmentarzu jest także dużo ciekawych kaplic z XIX wieku. Przyjmuje się, że nekropolia w Kielcach powstała ok. 1801–1805 na terenie folwarku biskupiego Psiarnia. Spoczywają tutaj żołnierze napoleońscy, towiańczycy, powstańcy listopadowi i styczniowi, partyzanci, kapłani, zasłużeni obywatele miasta. Cmentarz był kilkakrotnie powiększany. Nekropolie przy ul. Ściegiennego – cmentarze Stary, Nowy, Partyzancki – posiadają w swoich granicach ponad 2 tys. zabytkowych nagrobków.