Ukraina podaruje Watykanowi choinkę

W tym roku choinka bożonarodzeniowa, która tradycyjnie w okresie świątecznym stanie na Placu św. Piotra w Watykanie, będzie darem państwa ukraińskiego.

Drzewko pochodzi z zakarpackiej części Huculszczyzny – powiedział KAI bp Milan Šašik, ordynariusz mukaczowskiej eparchii (diecezji) na Ukrainie.

Według greckokatolickiego hierarchy starania o to, aby to Ukraina mogła podarować Stolicy Apostolskiej choinkę, prowadzili od sześciu lat hierarchowie trzech struktur katolickich w tym kraju: Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK), greckokatolickiej eparchii mukaczowskiej na Zakarpaciu i Kościoła rzymskokatolickiego. „Wszyscy cieszymy się, że po raz pierwszy główna choinka na Placu św. Piotra oraz choinki w apartamentach watykańskich będą z Ukrainy” – powiedział biskup.

Poinformował on, że wytypowano ponad 40 mniejszych drzewek wyrosłych w Karpatach, w obwodzie lwowskim, a trzydziestometrowy świerk znaleziono w lasach w okolicach wsi Bohdan koła Rachowa.

W wiosce tej żyją dziś trzy wspólnoty parafialne – łacinnicy-Węgrzy, prawosławni Huculi, należący do Patriarchatu Moskiewskiego i użytkujący przedwojenny kościół katolicki oraz grekokatolicy, którzy wybudowali nową cerkiew pw. bł. Teodora Romży (1911-47) – biskupa męczennika, którego 10 lat temu beatyfikował we Lwowie Jan Paweł II.

„Obecnie obchodzimy w naszej eparchii Rok bł. Teodora Romży, który m.in. urodził się w pobliżu tej miejscowości, gdzie wyrosło tegoroczne drzewo świąteczne dla Watykanu” – zaznaczył bp Šašik. Dodał, że w grudniu grupa wiernych uda się w pielgrzymce do Rzymu, aby odprawić tam uroczyste msze św. w kościele św. Antoniego przy Collegium Rusicum, w którym 75 lat temu przyjął święcenia kapłańskie przyszły błogosławiony biskup męczennik.

„Chcemy też sprawować Eucharystię w obrządku bizantyjskim w bazylice Matki Bożej Większej, w której jeszcze od VIII w. znajduje się ikona „Salus Populi Romani” (Zbawienia ludu rzymskiego), przed którą modlili się św. Cyryl i Metody. Właśnie tam na Boże Narodzenie w r. 867 złożyli oni na głównym ołtarzu księgi liturgiczne po słowiańsku, które następnie poświęcił papież, a ich język stał się językiem liturgicznym. Pielgrzymi z eparchii mukaczowskiej wezmą też udział w inauguracji choinki na Placu św. Piotra w Watykanie. „Zostaną tam wykonane także kolędy z Zakarpacia w różnych językach naszych wiernych ” – zapewnił pasterz eparchii mukaczowskiej.

Według kurii UKGK na oficjalne przekazanie drzewka papieżowi zaproszono też przedstawicieli Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego.

Prawie czterotonowy świerk zostanie ścięty w górach przy użyciu śmigłowca, który następnie dostarczy drzewo w dolinę rzeki Cisy, po czym specjalny samochód przewiezie choinkę do Watykanu. Firma, która podjęła się tego zadania, pochodzi ze Słowenii. W 2009 r. transportowała choinkę podobnych rozmiarów z Belgii – powiedzieli KAI w służbie prasowej województwa zakarpackiego w Użhorodzie.

Położony w zachodniej części Ukrainy, w pobliżu granicy z Węgrami, Mukaczów (Mukaczewo) jest siedzibą dwóch diecezji katolickich: łacińskiej (powstałej w 1993 jako administratura apostolska Zakarpacia, od 27 marca 2002 – diecezja) i greckokatolickiej (od 19 września 1771). Obie mają charakter mieszany narodowościowo. Eparchia obrządku bizantyńskiego nie wchodzi w skład Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UKGK), który skupia wiernych, wywodzących się z Unii Brzeskiej z 1596, podczas gdy katolicy wschodni z Mukaczowa są potomkami Unii Użhorodzkiej zawartej pół wieku później (1646).

W latach 1944-47 administratorem apostolskim w Mukaczowie był biskup-męczennik Teodor Romzsa (Romża), zamordowany przez komunistów i ogłoszony błogosławionym w czerwcu 2001 przez Jana Pawła II. Kościół greckokatolicki na Zakarpaciu władze sowieckie zlikwidowały w 1947 – w rok po podobnej likwidacji UKGK we Lwowie. Odzyskał on możność działania dopiero na początku lat dziewięćdziesiątych XX wieku.

Obecnie eparchia zajmuje powierzchnię 12,8 tys. km kw. i jest zamieszkana przez ponad 1,2 mln osób, z których prawie 400 tys. to grekokatolicy. Na czele eparchii od 17 marca 2010 stoi 59-letni bp Milan Šašik ze Zgromadzenia Misji (św. Wincentego a Paulo).

Zwyczaj ustawiania choinki, a także szopki na Placu św. Piotra wprowadził w 1982 roku Jan Paweł II, który chciał w ten sposób ożywić wspomnienia i zwyczaje świąteczne ze swej ojczyzny. Pierwszy świerk przywieziono z podrzymskich lasów, po czym drzewka zaczęto przywozić z różnych stron Włoch i z zagranicy. W 1997 na Placu św. Piotra stanął świerk z okolic Zakopanego. W ub. roku drzewko świąteczne pochodziło spod miasteczka Luson w prowincji Bolzano w autonomicznym regionie Górnej Adygi na północy Włoch. Sprowadzono stamtąd także 50 mniejszych drzewek, które ozdobiły wiele innych pomieszczeń Pałacu Apostolskiego.