Uroczystości pogrzebowe włoskich żołnierzy – więźniów obozu Lamsdorf

W katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie, 2 października odprawiona została Msza św. pogrzebowa w intencji włoskich żołnierzy poległych podczas II wojny światowej w obozie jenieckim Lamsdorf. Eucharystii przewodniczył nuncjusz apostolski w Polsce abp Antonio Guido Filipazzi, a koncelebrował biskup polowy Wiesław Lechowicz. Po liturgii szczątki żołnierzy zostały złożone na Cmentarzu Żołnierzy Włoskich w Warszawie.

Mszę św. koncelebrowali również: ks. ppłk Marcin Janocha, szef sekretariatu biskupa polowego; ks. ppor. Cyryl Zieliński, wikariusz parafii katedralnej; ks. Marcin Szczerbiński, jałmużnik arcybiskupa warszawskiego; oraz ks. Dariusz Czupryński, dyrektor Hospicjum Opatrzności Bożej w Wołominie.

„Niech cierpienia staną się oczyszczeniem”

W homilii abp Filipazzi podkreślił, że włoscy żołnierze przeszli dramatyczną próbę wiary i człowieczeństwa. – Nasi bracia przeszli trudne próby dla ciała i dla ducha w czasie swojej ciężkiej niewoli. Modlimy się, aby ich cierpienia, zjednoczone z Krzyżem Chrystusa, oczyściły ich z wszelkich grzechów i niedoskonałości, aby mogli oglądać Boga twarzą w twarz przez całą wieczność – mówił.

Nuncjusz nawiązał również do obchodzonego tego dnia w Kościele wspomnienia Aniołów Stróżów. – Anioł Stróż pomaga nam dobrymi natchnieniami i, przypominając o naszych obowiązkach, prowadzi na drogę dobra. Tytuł „stróżów” dobrze pasuje również do żołnierzy, którzy mają za zadanie strzec ojczyzny, współobywateli oraz pokoju – podkreślił hierarcha.

Przywołał też słowa św. Bazylego z Cezarei o aniołach, a na zakończenie homilii odwołał się do dzieła Giuseppe Verdiego: – Niech Dziewica Aniołów okryje was swoim płaszczem i niech was chroni nieustannie święty Anioł Boży. Niech to będzie nasza modlitwa, którą podczas tej Eucharystii wznosimy do Świętych Aniołów i ich Królowej, Dziewicy Maryi, za żywych, za tych oraz wszystkich zmarłych – zakończył abp Filipazzi.

W uroczystości uczestniczyli m.in.: gen. Wiesław Kukuła, szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego; gen. Luciano Antonio Portolano, szef Sztabu Generalnego Obrony Włoch; ambasador Republiki Włoskiej w Polsce Luca Franchetti Pardo; gen. Andrea Rispoli, szef Biura ds. Ochrony Kultury i Pamięci Obronnej Włoch; dr hab. Karol Polejowski, zastępca prezesa Instytutu Pamięci Narodowej; przedstawiciele Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach, Wojska Polskiego oraz rodziny włoskich żołnierzy.

Głos wdzięczności i pamięci

Jako pierwszy z przemawiających po Mszy głos zabrał ambasador Luca Franchetti Pardo. – Jestem ogromnie zaszczycony i głęboko wzruszony, że reprezentuję Państwo włoskie podczas tej uroczystości, kiedy to czcimy pamięć włoskich żołnierzy poległych w służbie Ojczyzny podczas II wojny światowej – powiedział.

Podkreślił także więź między narodami: – W dziejach II wojny światowej wielowiekowe braterstwo między narodami włoskim i polskim jeszcze bardziej się umocniło – także dzięki bohaterskiemu wkładowi polskich żołnierzy w wyzwolenie Włoch, o czym do dziś niezmiennie pamiętamy z wdzięcznością – zaznaczył ambasador.

Odczytano również list od dyrektor Centralnego Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach. – Prace archeologiczne i ekshumacje rozpoczęły się już w 2022 roku i zakończyły we wrześniu 2024 roku. Pozwoliły nam zlokalizować kwaterę włoskich żołnierzy ze Stalagu 344 Lamsdorf. Dzięki wysiłkowi wielu profesjonalistów i wolontariuszy możliwe było nie tylko odnalezienie grobów, lecz także przywrócenie imion i nazwisk szczątkom, które przez dziesięciolecia spoczywały anonimowo – napisała.

Gen. Andrea Rispoli przypomniał, że słowo „cmentarz” wywodzi się z greckiego koimeterion, oznaczającego „sypialnię”. – To miejsce nie jest końcem, lecz miejscem spoczynku, gdzie nasi bliscy oczekują w pokoju. Dziś tych 31 poległych nie trafia do miejsca zapomnienia, lecz do sypialni, gdzie ich ciała będą spoczywać, a ich dusze czuwać nad nami – mówił.

Z kolei gen. Luciano Antonio Portolano nawiązał do żołnierskiej przysięgi. – Nikogo nie wolno porzucić… Taką obietnicę składamy sami przed sobą, kiedy uroczyście przysięgamy wierność Ojczyźnie – podkreślił szef Sztabu Generalnego Obrony Włoch.

Ostatnia droga

Ceremonia zakończyła się pochówkiem 31 żołnierzy na Cmentarzu Żołnierzy Włoskich w Warszawie. Pozostałych 29 bohaterów II wojny światowej zostało przetransportowanych samolotem do Włoch, gdzie zostaną pochowani zgodnie z wolą rodzin.