W Rzymie odbył się „Wieczór inspiracji ekumenicznej”

Film dokumentalny „Słuchając Wschodu” i książkę o tym samym tytule, przybliżające różnorodność tradycji synodalnych i doświadczeń w Kościołach prawosławnych i wschodniochrześcijańskich przybliżono w Rzymie szerokiej publiczności, a także uczestnikom trwającego obecnie Synodu Biskupów. Organizatorami wydarzenia były: wiedeńska fundacja ekumeniczna „Pro Oriente” i Papieski Uniwersytet św. Tomasza z Akwinu (Angelicum).

Prezes Fundacji Alfons Kloss i dyrektor Instytutu Badań Ekumenicznych (IES) Angelicum o. Hyacinthe Destivelle powitali m.in. arcybiskupa Wiednia kard. Christopha Schönborna, prefekta Dykasterii ds. Popierania Jedności Chrześcijan kard. Kurta Kocha i podsekretarza synodu Biskupów siostrę Nathalie Becquart. Jednym z gości był metropolita Hiob (Gecza) z Patriarchatu Konstantynopolskiego, który wraz z kardynałem Kochem współprzewodniczy Międzynarodowej Komisji Mieszanej ds. Dialogu Teologicznego między Kościołem Katolickim a Kościołem Prawosławnym.

Książka pod angielskim tytułem „Listening to the East” zawiera referaty wygłoszone podczas międzynarodowej konferencji zorganizowanej w listopadzie 2022 roku w Rzymie przez „Pro Oriente” wraz z IES. Ponad 150 ekspertów z Kościołów prawosławnych i wschodnich przedstawiło teologie synodalne, praktyczne doświadczenia i różne przejawy duchowości synodalnej w swoich Kościołach, aby mogły stanowić owocną pomoc dla rozpoczętego przez Franciszka procesu synodalnego w Kościele katolickim.

Konferencja stała się również punktem wyjścia dla filmu. Jego reżyser Robert Neumüller odwiedził z kamerą kilka wspólnot prawosławnych i diaspory wschodniochrześcijańskiej w Rzymie i utrwalił na nośnikach elektronicznych liturgie wschodnie i życie wspólnot. Współautorką powstania filmu jest Viola Raheb – odpowiedzialna za projekty „Pro Oriente”.

W swoim wystąpieniu kardynał Schönborn z uznaniem przypomniał osobę założyciela Fundacji, kardynała Franza Königa (1905-2004). Podkreślił, że wielką zasługą ówczesnego arcybiskupa Wiednia było to, że już w latach sześćdziesiątych dostrzegł on znaczenie Kościołów wschodnich, słuchał ich i uczył się od nich. Oba te czynniki mają duże znaczenie podczas obecnego Synodu Biskupów.

Z kolei kard. Koch podkreślił, że ponowne odkrycie synodalności w Kościele katolickim jest w dużej mierze zasługą dialogu katolicko-prawosławnego. Natomiast mało znana była do tej pory synodalność w teorii i praktyce Kościołów wschodnich, toteż dzięki konferencjom i wydanej obecnie książce „Pro Oriente” i IES Angelicum wypełniły pewną lukę – stwierdził prefekt Dykasterii. Zwrócił też uwagę, że publikacja ta daje m.in. również wgląd w zaangażowanie świeckich, zwłaszcza kobiet i młodych ludzi, w procesy decyzyjne tych Kościołów.

Po projekcji odpowiedzialna za projekt Viola Raheb powiedziała, że głównym celem filmu było udostępnienie wielu ludziom w ogólnie zrozumiałym języku kwestii dialogu teologicznego ze wszystkimi jego możliwościami, nadziejami i wyzwaniami. Zwróciła uwagę, że w filmie uchwycono w poruszających obrazach to, że „nasi bracia i siostry z Kościołów prawosławnych i wschodnich już dawno stali się integralną częścią żywego chrześcijaństwa również tutaj, na Zachodzie”. Jest to szczególnie widoczne dzięki materiałom filmowym z liturgii tych Kościołów, przy czym wszystkie one nakręcono w Rzymie.