W Warszawie odprawiono Mszę św. za Kościół w Chinach

Zgodnie z wieloletnim zwyczajem w bazylice Świętego Krzyża w Warszawie odprawiono 24 maja Mszę św. za Kościół katolicki w Chinach. Liturgii koncelebrowanej przez 8 księży, w tym dwóch cudzoziemców, przewodniczył przełożony polskiej prowincji Zgromadzenia Słowa Bożego (werbistów) o. Sylwester Grabowski SVD. Okazją do jej odprawienia był przypadający 24 maja, a ustanowiony w 2007 przez Benedykta XVI, Światowy Dzień Modlitwy za Katolików w Chinach.

W kazaniu studiujący w Polsce ks. Xiaowang Shi wezwał obecnych w świątyni do zanoszenia błagań i próśb do Boga w trzech głównych intencjach. Najpierw chodzi o ewangelizację tego najludniejszego państwa świata i w tym kontekście przypomniał, że mieszka tam ok. 10 mln katolików, co może się wydawać dużą liczbą, ale w rzeczywistości stanowią oni znikomy ułamek procenta wśród ponad 1,3 miliarda mieszkańców. Dlatego nieustannie istnieje pilna potrzeba docierania z wiarą Chrystusową do tego kraju i modlitw o nowych licznych robotników w winnicy Pańskiej.

Druga intencja Dnia Modlitw to prośba o jedność Kościoła w tym państwie. Kaznodzieja zwrócił uwagę, że katolicy są tam podzieleni na „oficjalnych”, czyli uznanych, ale i surowo kontrolowanych przez władze komunistyczne, i na „podziemnych”, próbujących żyć w jedności z papieżem i całym Kościołem powszechnym, poza kontrolą ze strony państwa. A przecież jedni i drudzy wierzą w tego samego Boga, mają te same sakramenty – podkreślił mówca. Wezwał do modlitw o jedność Kościoła w swym kraju „pod światłem Ducha Świętego i w łączności z Ojcem Świętym”.

Jako trzecią intencję wymienił modlitwę o wolność Kościoła w Chinach. Wskazał, że obecnie władze zakazują np. katechizowania dzieci, w wielu miejscach burzone są świątynie, nawet te wzniesione wcześniej za zgodą władz, z wielu innych zrzuca się krzyże i jest wiele innych ograniczeń wolności religijnej.

Na zakończenie kazania ks. Shi zachęcił do modlitw o mądrość ludzi – zarówno rządzących, jak i zwykłych obywateli tego kraju i prosił, aby „Bóg błogosławił Kościołowi i narodowi w Chinach”.

Przed zakończeniem Eucharystii zebrani wysłuchali pieśni maryjnej w języku chińskim.

Po Mszy w dolnej części kościoła dr Marek Tylkowski z Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie wygłosił referat nt. Tajnego Porozumienia między Stolicą Apostolską a Chinami z 2018 i przedłużonego w ub.r. W krótkim wprowadzeniu do głównego tematu przypomniał w dużym zarysie dzieje stosunków watykańsko-chińskich od czasu dojścia do władzy w Pekinie komunistów w 1949. Były to czasy zimnej wojny, gdy z jednej strony państwa zachodnie i Stolica Apostolska odnosiły się wrogo do komunizmu, z drugiej zaś komuniści chińscy z równą wrogością traktowali każdą religię, a katolicyzm w szczególności, widząc w nim narzędzie wpływów zachodnich na kulturę i ludność Chin.

W 1957 pod naciskiem władz powstało Patriotyczne Stowarzyszenie Katolików Chińskich, czyli w istocie była to próba utworzenia Kościoła katolickiego nieutrzymującego więzi z Rzymem, które wyświęcało własnych biskupów bez zgody papieża. Później większość z nich uzyskiwała oficjalne uznanie watykańskie, choć sami biskupi rzadko informowali o tym wiernych. Równolegle do tego powstał Kościół „podziemny”, dążący do utrzymywania łączności z Kościołem powszechnym i uznający władzę Ojca Świętego. Kolejni papieże starali się uregulować sytuację Kościoła za Wielkim Murem. W 2007 Benedykt XVI skierował list do katolików chińskich, wyrażający uznanie dla jego męstwa i trwania w trudnych warunkach, podkreślający jednocześnie ważność jedności z Watykanem i papiestwem jako niezbędnego warunku bycia Kościołem katolickim.

22 września 2018 Stolica Apostolska podpisała Tajne Porozumienie z rządem Chińskiej Republiki Ludowej z ważnością na 2 lata, przedłużone na dalsze dwa lata 22 października 2020. Utajnienie tego dokumentu nie pozwala na pełny jego komentarz, można jedynie snuć pewne domysły co do jego treści. Zdaniem prelegenta Watykan skorzystał na tej umowie przynajmniej w kilku punktach: nie ma już w Chinach niekanonicznie wybranych biskupów katolickich; władze w Pekinie przynajmniej pośrednio uznały władzę papieża; może to oznaczać w dalszej perspektywie pewną liberalizację życia religijnego w tym kraju i wreszcie Układ może przywrócić jedność Kościoła w Chinach.

Dla Pekinu zyski z zawarcia Porozumienia to m.in.: milczenie Watykanu w obliczu różnych działań Chin na arenie międzynarodowej, krytykowanych przez inne państwa; dalszy krok do pogłębienia stosunków z Watykanem; powolna likwidacja Kościoła podziemnego i wzmożenie kontroli nad życiem religijnym.

Kończąc i podsumowując swe rozważania dr Tylkowski wyraził przypuszczenie, że papież i Stolica Apostolska, decydując się na podpisanie tego dokumentu, powinni wykazać się większą roztropnością.

Światowy Dzień Modlitw za Kościół w Chinach wprowadził do kalendarza liturgicznego Benedykt XVI we wspomnianym liście z 2007, wyznaczając jednocześnie na jego przeprowadzenie 24 maja, gdy wypada liturgiczne wspomnienie Matki Bożej Wspomożycielki Wiernych z Sheshan – patronki Chin. W Polsce, jak i w innych krajach, Dzień ten obchodzony jest od 2008 roku. W Warszawie główne uroczystości odbywały się co roku w różnych kościołach a od 10 lat ich miejscem jest bazylika Świętego Krzyża. Głównym organizatorem obchodów jest istniejące od 10 lat Stowarzyszenie Sinicum im. Michała Boyma SJ, któremu przewodniczy o. Jacek Gniadek SVD.