Warszawa: matki prostestują przed Sejmem

Stowarzyszenie Osób Poszkodowanych Likwidacją Funduszu Alimentacyjnego „Damy Radę” zorganizowało pikietę przed Sejmem.

Od 1 maja zamiast świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego osoby samotnie wychowujące dzieci otrzymają dodatek z tego tytułu przysługujący wszystkim rodzinom niepełnym (a więc także wdowcom). Miesięcznie, na każde dziecko otrzymają 170 zł, a na dziecko niepełnosprawne 250 zł. Według nowych przepisów dodatek ten przysługuje niezależnie od tego, czy i jakie alimenty zostały zasądzone przez sąd i czy są one płacone.
Jedynym warunkiem jego otrzymania jest kryterium dochodowe (504 zł lub 583 zł przy dziecku niepełnosprawnym). Dodatek ten przysługuje także osobom uczącym się. Jeśli dziecko posiada rentę lub rentę socjalną dodatek – w myśl ustawy o świadczeniach rodzinnych – nie należy się.
Rozpatrywanie wniosków o nowe zasiłki przez urzędy gminy i ośrodki pomocy społecznej w praktyce ruszyło 4 maja. Jednak pieniądze zostaną wypłacone dopiero w terminie do 15 czerwca, co w pierwszym miesiącu obowiązywania ustawy ma być wyjątkiem.
Na wprowadzone od 1 maja br. nowe świadczenia rodzinne składają się: jeden podstawowy zasiłek rodzinny oraz różne dodatki np. z tytułu urodzenia dziecka, z tytułu samotnego wychowywania dziecka , zasiłek pielęgnacyjny czy też nowy dodatek na wydatki związane z rozpoczęciem nauki w szkole.
Najwięcej kontrowersji budzi dodatek z tytułu samotnego wychowywania dziecka dla wszystkich rodzin niepełnych, który pojawił się w miejsce świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego. O ile zasiłek rodzinny – w okresie przejściowym od 1 maja do 31 sierpnia 2005 miesięcznie przyznawany jest w wysokości: 43 zł na pierwsze i drugie dziecko, 53 zł. na trzecie, 66 zł. na czwarte i kolejne – to dodatek z tytułu samotnego wychowywania wynosi 170 zł na każde dziecko.
Rzecznik praw obywatelskich zaskarżył ustawę o świadczeniach rodzinnych do Trybunału Konstytucyjnego powołując się na złamanie zasady równości wobec prawa. Samotnie wychowujący dziecko dostaną bowiem dodatek a rodziny pełne w tak samo złej sytuacji materialnej – nie. W jego ocenie jest to więc naruszenie zagwarantowanego Konstytucją RP prawa dziecka do wychowania w rodzinie.
Według prof. Andrzeja Zolla, rozwiązania ustawy prowadzą do erozji odpowiedzialności rodzicielskiej i stanowią zachętę do ustalania przez rodziców swego statusu jako osoby formalnie samotnej (bez względu na potrzeby dzieci). „Zgodnie z art. 18. Konstytucji RP małżeństwo jako związek kobiety i mężczyzny, rodzina, macierzyństwo i rodzicielstwo znajduje się pod ochroną i opieką RP. Tymczasem przyjęta regulacja rażąco niesłusznie uprzywilejowuje wyłącznie rodziców, którzy nie pozostają w związkach małżeńskich (samotnych lub pozostających w związkach partnerskich)” – podkreśla w uzasadnieniu.
Rzecznik praw obywatelskich zwraca też uwagę, że w przepisach ustawy o świadczeniach rodzinnych, rodziny wielodzietne nie uzyskują jednak dodatkowego wsparcia na porównywalnym choćby poziomie, jak rodziny niepełne.
Ponieważ Trybunał nie wypowiedział się przed 1 maja, dodatek będzie wypłacany według nowych zasad. I tak też będzie, jeśli Trybunał oddali wniosek rzecznika. Jeśli przychyli się do opinii rzecznika, dodatek będzie się należał także pełnym rodzinom.
Sprawie nadano bieg – ma już sygnaturę, ale nie jest jeszcze wyznaczony termin rozprawy. Kiedy trafi na wokandę? – to sprawa kilku miesięcy – dowiedziała się KAI w biurze Trybunału Konstytucyjnego.
Środowisko Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia już od miesiąca domaga się nowelizacji ustawy. Swoje oświadczenie w związku z ustawą o świadczeniach rodzinnych wydała także 1 maja Konferencja Episkopatu Polski. Biskupi są zdania, że ta ustawa „upowszechnia model samotnego wychowywania dzieci, prowokuje rozwody i separacje oraz życie w konkubinacie”, prowadzi też sprowadzenie wartości rodziny do poziomu opłacalności ekonomicznej a skutki tego odczuje głęboko całe społeczeństwo – przestrzegają polscy hierarchowie.
Rocznik statystyczny z 2003 roku podaje, że w Polsce jest ogółem: 1019,3 tys. samotnych matek oraz 106,2 tys. samotnych ojców oraz 99,1 tys. tzw. partnerstw, które również są uprawnione do otrzymywania dodatku dla samotnie wychowujących dziecko.
Na utrzymaniu 1019, 3 tys samotnych matek pozostaje 1511 tys. dzieci. Najwięcej z nich wychowuje jedno (2/3) lub dwoje dzieci (1/4). Na utrzymaniu 106,2 tys. samotnych ojców pozostaje 150 tys. dzieci. 3/4 ojców wychowuje jedno dziecko a 1/4 – dwoje.