Warszawa: pożegnanie prof. Bronisława Geremka

Politycy z kraju i zagranicy z Prezydentem RP i przewodniczącym Parlamentu Europejskiego uczestniczyli dziś w żałobnej Mszy za prof. Bronisława Geremka.

Podczas liturgii w stołecznej archikatedrze św. Jana abp Tadeusz Gocłowski powiedział, że wolna Polska, zjednoczona Europa bardzo wiele zawdzięcza prof. Geremkowi. Dodał, że naczelną zasadą jego życia był humanizm. Trwają uroczystości na Cmentarzu Powązkowskim, gdzie Profesor zostanie pochowany.
„Chcemy nasze ‘dziękuję” powiedzieć Zmarłemu wierząc, że szukając drogi do domu Ojca został przez Boga znaleziony” – powiedział na początku Mszy św. abp Kazimierz Nycz. Szukając go szczerym sercem żył uczciwie, według nakazów sumienia” – dodał.

W żałobnej Mszy św. uczestniczyli m.in.: prezydent Lech Kaczyński, oraz byli prezydenci Lech Wałęsa i Aleksander Kwaśniewski a także premier Donald Tusk, b. premier Tadeusz Mazowiecki, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Hans-Gert Pettering oraz była sekretarz stanu USA Madeleine Albright, korpus dyplomatyczny, przedstawiciele organizacji międzynarodowych.

„Prof. Geremek całkowicie poświęcił się trosce o wolność swego narodu, a także o wolność każdego narodu” – powiedział w homilii abp Tadeusz Gocłowski.

„Bóg dał Go nam na nasze czasy, by był człowiekiem dialogu, konsekwentnym obrońcą prawdy, wybitnym naukowcem, który całkowicie poświęcił się trosce o wolność swego narodu, a także o wolność każdego narodu” – zaznaczył hierarcha.

„Wolna Polska, zjednoczona Europa, po trzydziestu latach od rozpoczęcia pontyfikatu Jana Pawła II tak wiele Ci zawdzięcza” – mówił abp Gocłowski.

„Drogi Profesorze! Musimy wiele jeszcze zrobić w świecie, w Europie i w porządkującej swą wolność Ojczyźnie! Twój trud i Twoja mądrość niech stanie się zaczynem w realizacji wielkich planów. Bóg, którego poszukiwałeś i człowiek, którego rozumiałeś – teraz jawią się dla Ciebie w pełnej oczywistości. Nadprzyrodzoność – jej doświadczasz w tej chwili. A człowieczeństwo nasze wspieraj przed Bogiem” – zakończył homilię abp Gocłowski.

O niezwykłej roli Bronisława Geremka w tworzeniu kształtu demokratycznej Polski i całej Europy mówili przed zakończeniem liturgii – politycy.

B. prezydent Lech Wałęsa przyznał, że nie byłoby szans na zwycięstwo w stoczni w 1980 roku i późniejsze zwycięstwa bez udziału prof. Geremka. Wskazywał na zasługi Zmarłego dla ojczyzny i siebie samego. „W mojej ocenie był Pan z największych Polaków, największych patriotów” – mówił Wałęsa żałując, że nie zdołał podziękować prof. Geremkowi za jego życia.

Również Tadeusz Mazowiecki w długim przemówieniu podkreślał jak ważną dla Polski osobą był prof. Geremek. Mówił też o Polsce dążeń i marzeń prof. Geremka. Była to Polska „otwarta na świat przyjazna i pojednana ze wszystkimi sąsiadami, bezpieczna obecnością w NATO, zintegrowana i integrująca się z Europą”.

Mazowiecki mówił następnie, że Geremek opowiadał się za Polską pełnych praw dla mniejszości i pełnego ich przestrzegania przez większość; Polską jako państwem świeckim opartym na polityce, „w której nie traktuje się instrumentalnie obyczaju i wartości religijnych dla podniesienia własnego znaczenia, ale w której rozumie się głęboki związek chrześcijaństwa z dziejami, kulturą i moralnym dobrem wspólnym narodu”.

Mazowiecki podkreślił jednocześnie, że Geremek doceniał to wszystko, „co do polskiej kultury wniósł i wnosić może również humanizm świeckiego humanizmu, szacunku dla osoby ludzkiej i wartości rozumu”.

Tadeusz Mazowiecki przypomniał też, że prof. Geremek – ocalały z warszawskiego getta – z racji swojego żydowskiego pochodzenia stawał się celem „jadowitej nienawiści”. „Sam był ponad to i nigdy tego Polsce za siebie nie wymawiał. Jego Polska, której był synem, była Polską innego wymiaru” – zaznaczył Mazowiecki.

Wybitny historyk prof. Henryk Samsonowicz stwierdził, że prof. Geremek był dla niego symbolem człowieka, który poświęca swoją karierę, możliwość ukochanej pracy historyka po to, żeby stać się godnym miana polskiego inteligenta, intelektualisty. – Tak było w 1968 roku, w latach 70 i w pierwszej połowie lat 80 – mówił prof. Samsonowicz. – To był człowiek, który służbę dla społeczeństwa widział jako integralną część tych obowiązków, które spadają na człowieka parającego się piórem, badacza intelektualisty.

Prof. Bronisław Geremek zginął w wypadku samochodowym 13 lipca. Miał 76 lat.

Bronisław Geremek urodził się 6 marca 1932 r. w Warszawie. W wieku ośmiu lat wraz z całą rodziną trafił do warszawskiego getta, skąd w 1943 roku uciekł.

W 1954 r. Geremek ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego, w latach 1956-58 odbył studia podyplomowe w Ecole Pratique des Hautes Etudes w Paryżu. W 1960 r. uzyskał doktorat, a w 1972 r. habilitację w Polskiej Akademii Nauk. W 1989 r. został mianowany profesorem nadzwyczajnym.

Domeną działalności naukowej prof. Geremka były badania nad historią kultury i społeczeństwa wieków średnich. Na jego dorobek naukowy i akademicki złożyły się liczne artykuły, wykłady oraz książki. Rozprawa doktorska Geremka z 1960 r. była poświęcona rynkowi pracy w średniowiecznym rzemiośle paryskim.

Prof. Geremek był związany z Instytutem Historii Polskiej Akademii Nauk w Warszawie, gdzie pracował w latach 1955-85. W okresie od 1960 do 1965 r. był wykładowcą na Sorbonie w Paryżu i kierownikiem tamtejszego Centrum Kultury Polskiej.

W latach 1950-68 był członkiem PZPR, z której wystąpił na znak protestu przeciwko inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację. W latach siedemdziesiątych Geremek był jedną z czołowych postaci polskiej opozycji demokratycznej.

Od 1980 r. był członkiem NSZZ „Solidarność”. Ekspertem Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r., a potem doradcą Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego i Krajowej Komisji Porozumiewawczej NSZZ „S” w Gdańsku.

Od 1990 r. Geremek zasiadał we władzach Unii Demokratycznej, a później – po połączeniu z KLD w 1994 r. – Unii Wolności. W 2000 r. Został przewodniczącym UW. Był ministrem spraw zagranicznych w latach 1997-2000 w rządzie Jerzego Buzka, od 2004 – posłem Parlamentu Europejskiego, w którym należał do Porozumienia Liberałów i Demokratów na rzecz Europy – ALDE.

Uhonorowany został 23 doktoratami honoris causa, nadanymi mu m.in. przez uniwersytety w Bolonii, Utrechcie, Paryżu (Sorbona), Nowym Jorku (Columbia), Krakowie (UJ). W 1992 r. został mianowany profesorem wizytującym w College de France. Był członkiem m.in. Academia Europea, Pen Clubu, Societe Europeenne de Culture.

Otrzymał też Wielki Krzyż z Gwiazdą Orderu Zasługi RFN. Był oficerem Legii Honorowej Republiki Francuskiej. Został też uhonorowany najwyższym polskim odznaczeniem państwowym – Orderem Orła Białego.