Watykan i Izrael już niedługo dojdą do porozumienia

Rozmowy watykańsko-izraelskie na temat dotychczas otwartych zagadnień prawnych i podatkowych znajdują się w rozstrzygającej fazie – uważa Mordechay Lewy, ambasador Izraela przy Stolicy Apostolskiej.

Kończący swą misję dyplomata nie wyklucza, że porozumienie zostanie podpisane podczas najbliższego posiedzenia Stałej Dwustronnej Komisji Roboczej między Stolicą Apostolską a Państwem Izrael w grudniu br. 10 lipca M. Lewy spotkał się na konferencji prasowej w Rzymie z dziennikarzami.

W trwających od ponad 15 lat rozmowach miedzy Izraelem a Stolicą Apostolską chodzi m.in. o zwolnienia z podatków katolickich szkół, hospicjów i szpitali oraz o prawną regulację statusu klasztorów i miejsc pielgrzymkowych. Po ostatnim spotkaniu Komisji mówiono o „istotnych postępach” w rozmowach.

Lewy, który kierował placówką w Rzymie od maja 2008 r. i w najbliższych tygodniach ją opuści, zwrócił uwagę na pozytywny rozwój stosunków między Stolicą Apostolską a Izraelem w ostatnich latach. Przypomniał o zniesieniu przez jego państwo wiz dla osób z watykańskimi paszportami. Zdaniem dyplomaty jest to wyraz uznania, jakim cieszy się Stolica Apostolska wśród państw zaprzyjaźnionych z Izraelem.

Ambasador z uznaniem mówił także o zasługach Benedykta XVI dla porozumienia chrześcijańsko-żydowskiego, wskazując na odrzucenie przez niego tezy o zbiorowej winie Żydów za śmierć Jezusa, o czym papież napisał w drugim tomie swojej książki pt „Jezus z Nazaretu”. Według dyplomaty było to „wielce oczekiwane potwierdzenie” stanowiska II Soboru Watykańskiego.

Zdjęcie ekskomuniki w 2009 r. z należącego do tradycjonalistycznego Bractwa Kapłańskiego św. Piusa X bp. Richarda Williamsona, który zaprzeczał istnieniu Holokaustu, ambasador nazwał „wypadkiem przy pracy”. Odnosząc się natomiast do nowej formuły modlitwy wielkopiątkowej w Mszale Rzymskim, Lewy powiedział, że dla niego problematyczne jest jedynie sformułowanie „o nawrócenie żydów”, a nie cały zaaprobowany przez Benedykta XVI tekst modlitwy.

Kończący swą misję dyplomata opowiedział się także za powołaniem biskupa na wikariusza patriarszego dla katolików języka hebrajskiego, gdyż wielu migrantów z Filipin i Ameryki Łacińskiej w Izraelu oczekuje na tym stanowisku nowego hierarchy. Zdaniem Lewy’ego również Nazaret mógłby być siedzibą biskupa Kościoła rzymskokatolickiego.

Zwrócił uwagę na rosnącą i stale zmieniającą się liczbę katolików w Izraelu. Jego zdaniem obniżenie rangi zwierzchnika katolików języka hebrajskiego z biskupa na wikariusza jest krokiem wstecz, toteż ambasador postuluje, aby mianować na to stanowisko biskupa pomocniczego. „Byłby to sygnał w dobrym kierunku, a mianowicie podkreślenie znaczenia, jakim cieszy się ta wspólnota. Byłoby to też dobrą prognozą na przyszłość. Taki krok zostałby przyjęty z radością” – zapewnił M. Lewy.

Zwrócił też uwagę, że podpisanie watykańsko-izraelskiego układu w sprawach podatkowych i prawnych opóźnia się z powodu „pewnych problemów prawnych”. Chodzi m.in. o to, czy ma on zostać sporządzony i podpisany w dwóch językach: hebrajskim i angielskim. Według dyplomaty ratyfikacja układu przez izraelski parlament nie ulega wątpliwości.

Pytany o postać Piusa XII, krytykowanego przez część środowisk żydowskich za jego „milczenie” w sprawie Holokaustu, Lewy odpowiedział, że chodzi o „kompleksowy i bolesny” temat, wobec którego izraelskie ministerstwo nie ma jednoznacznej opinii. „Jest to bardzo emocjonalny temat. Dla Benedykta XVI beatyfikacja Piusa XII nie jest żadnym priorytetem” – zaznaczył Lewy. Zaproponował, aby temat ten był oddzielnie traktowany wraz z otwarciem watykańskich archiwów. „Beatyfikacja jest wewnętrzną sprawą Kościoła, a to, czego my sobie życzymy, to otwarcia tajnych archiwów z tamtego okresu. Wtedy będzie można wyrobić sobie uzasadnioną opinię” – zaznaczył ustępujący ambasador Izraela przy Stolicy Apostolskiej.

Jego następcą będzie Zion Evrony, dotychczasowy ambasador Izraela w Irlandii.