Wiara, która przetrwała. Pratulińscy Męczennicy dziś
13 października 2025 | 17:42 | ks. Bartosz Švăbik, Vatican News PL | Siedlce Ⓒ Ⓟ
Fot. ks. Bartosz ŠvăbikPratulińscy Męczennicy 150 lat po swojej śmierci wskazują na prawdziwą Bożą skuteczność – przypomniano podczas pierwszego spotkania „Rodziny Pratulińskiej” Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego z przedstawicielami diecezji siedleckiej, które odbyło się w Sanktuarium bł. Męczenników Podlaskich w Pratulinie. Wydarzenie zgromadziło duchowieństwo i świeckich z Polski i Ukrainy, by wspólnie odkrywać znaczenie tożsamości i duchowego dziedzictwa unitów podlaskich.
W dniach 10-12 października w Pratulinie spotkali się duchowni, zakonnicy, historycy, teologowie oraz wierni Kościoła wschodniego i łacińskiego. W wydarzeniu uczestniczyli: bp Kazimierz Gurda – biskup siedlecki, abp Igor Woźniak – metropolita lwowski Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego, a także bp Jozafat Ołeh Howera – egzarcha Łucka oraz bp Wasyl Wołodymyr Tuczapeć OSBM – egzarcha charkowski. Spotkanie zorganizowane przez Biuro Kijowsko-Halickiego Arcybiskupstwa Większego UKGK ds. Nowych Ruchów Religijnych i Sekt we współpracy z diecezją siedlecką odbyło się pod hasłem „Pratulińska wierność wschodniej katolickiej tradycji”.
Wobec wyzwań, zachowując tożsamość
W centrum trzydniowego wydarzenia znalazły się sesje plenarne i wykłady poświęcone duchowemu dziedzictwu unitów podlaskich, ich znaczeniu dla współczesnego Kościoła oraz wyzwaniom, jakie niesie zachowanie tożsamości katolików tradycji wschodniej.
Pierwszy panel, otwierający obrady, dotyczył rozumienia męczeństwa i świętości. Ks. Pawło Wasyliv, teolog z Akademii Iwana Złotoustego w Iwano-Frankowsku, przypomniał, że świętość nie jest zarezerwowana dla nielicznych. „Każdy chrześcijanin otrzymuje w sakramentach chrztu i bierzmowania zalążek świętości. Jest powołany do tego, by nie zmarnować daru, ale rozwijać go, stając się godny Boga” – powiedział.
Prof. Dorota Wereda z Uniwersytetu w Siedlcach przybliżyła działalność bazylianów na południowym Podlasiu w XIX wieku, zauważając, że dzieje zakonników w Białej Podl. ilustrują niewielki fragment historii wspólnoty unickiej, której dorobek duchowy i intelektualny został w XIX wieku metodycznie zniszczony. Ks. diakon Piotr Siwicki z archidiecezji przemysko-warszawskiej zwrócił uwagę, że współczesna wspólnota greckokatolicka wciąż nie w pełni odkryła swoje duchowe korzenie. „Przyznajemy się do Męczenników Pratulińskich i jesteśmy z nich dumni, ale tragedia chełmskiej eparchii wciąż pozostaje dla wielu odległa i obca” – stwierdził.
Potrzeba ożywienia
Podczas drugiego panelu ks. prał. Bernard Błoński, przewodniczący Stowarzyszenia Pamięci Unitów Podlaskich „Martyrium”, mówił o potrzebie ożywienia kultu błogosławionych z Pratulina w całym Kościele katolickim. „To spotkanie jest okazją do dalszego rozwoju kultu pratulińskich błogosławionych – zarówno w tradycji wschodniej, jak i zachodniej” – podkreślił. Artystka ikonopisarka Małgorzata Waszkiewicz opowiedziała o swojej pracy nad ikonami męczenników, tłumacząc, że ikona rodzi się ze studium historycznego i hagiograficznego, a poznając życiorysy męczenników i kontekst ich śmierci, tworzy modlitwę obrazem.
Duchowość jako źródło godności i tożsamości
Refleksyjny ton trzeciej sesji nadał ks. prof. Kazimierz Matwiejuk, który mówił o duchowym dziedzictwie błogosławionych z Pratulina. „W ich życiu widać wierność w rzeczach małych. Ta codzienna wierność uzdalniała ich do heroicznego świadectwa wiary aż po męczeństwo” – powiedział kapłan.
W części dyskusyjnej uczestnicy podjęli temat zachowania tożsamości katolików tradycji wschodniej i łacińskiej. Ks. prof. Jarosław Moskałyk przypomniał, że duchowość była dla mieszkańców Podlasia źródłem godności i tożsamości. „Podtrzymywali ją z pokolenia na pokolenie, przekazując swoim dzieciom w rodzinnych domach” – wskazał.
Ks. Mirosław Niewęgłowski zauważył, że Kościół współczesny potrzebuje duchowego oddechu obu tradycji. „Jak mówił św. Jan Paweł II, Kościół ma oddychać dwoma płucami – Wschodu i Zachodu. Pełnia życia duchowego wymaga czerpania z bogactwa obu tych nurtów” – przypomniał. O. Grzegorz Kłuz OP zwrócił uwagę, że zachowanie tożsamości wiary wymaga odwagi i konsekwencji. „Każde rozmycie wiary prowadzi do osłabienia. Tradycja jest konieczna do przetrwania trudnego czasu. Nie może mieć Boga za Ojca ten, kto nie ma Kościoła za Matkę” – dodał, cytując św. Cypriana z Kartaginy.
Śladami błogosławionych
Trzydniowy program obejmował modlitwy, nabożeństwa, wykłady i dyskusje. Spotkanie rozpoczęło się Mołebnem (nabożeństwem dziękczynno-błagalnym) w miejscu męczeństwa. Natomiast nabożeństwo żałobne odbyło się w miejscu pierwszego pochówku bł. męczenników z Pratulina. W kolejnych dniach uczestnicy modlili się m.in. w kościele w Krzyczewie, gdzie ochrzczony został bł. Wincenty Lewoniuk, a całość wydarzenia zwieńczyła Eucharystia i wspólne spotkanie podsumowujące, na którym zostały przekazane przez bpa Kazimierza Gurdę obecnym biskupom greckokatolickim, relikwie męczenników Podlaskich do kościołów na Ukrainie.
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
