Wiślica: koncert cerkiewny dedykowany Madonnie Łokietkowej

Fragmenty średniowiecznego Graduału Wiślickiego oraz śpiew gregoriański i cerkiewny złożą się na niezwykły koncert, który odbędzie się 30 września w bazylice Narodzenia Najświętszej Maryi Panny w Wiślicy. Koncert w wykonaniu Schola Cantorum Kielcensis jest dedykowany Madonnie Łokietkowej zwanej Uśmiechniętą.

W wykonaniu kieleckiej scholi będzie można również usłyszeć fragmenty Laudario di Cortona, czyli zbioru pieśni religijnych w języku włoskim odnoszących się do życia Chrystusa oraz Świętych Pańskich i polifonii średniowiecznych. Publiczność wysłucha także improwizacji na cytrach i skrzypcach. Schola wystąpi pod kierunkiem s. Hanny Szmigielskiej, benedyktynki, założycielki Scholi Cantorum Kielcensis.

Specjalnym wydarzeniem w ramach koncertu jest także prezentacja fragmentów Graduału Wiślickiego – najstarszego graduału diecezjalnego na ziemiach polskich. Powstał on najprawdopodobniej w katedrze krakowskiej na przełomie XIII i XIV wieku i zapewne w czasach Kazimierza Wielkiego został przekazany do Wiślicy, ok. 1350 roku.

Graduał Wiślicki znajduje się obecnie w zbiorach Biblioteki Seminarium Duchownego w Kielcach. Zabytkowa księga datowana jest na 1300 rok. Ofiarowana była Kapitule Wiślickiej przez ks. Jana Długosza. Zawiera ona śpiewy i modlitwy liturgiczne, stosowane ówcześnie w formie chorału gregoriańskiego.

Ks. prałat Wiesław Stępień, kustosz wiślickiego sanktuarium przypomina, że w bazylice miały miejsce prawykonania wyjątkowego Graduału Wiślickiego, ale ten najbliższy koncert wnosi dodatkowo inne wartości, o charakterze ekumenicznym.

– To bardzo zasadne w stosunku do Wiślicy, która w swej historii i tradycji łączy owe dwa płuca Europy wspomniane przez Jana Pawła II. Tutaj odbył się chrzest w obrządu cyrylo – metodiańskim, jeszcze przed chrztem mieszkowym, mamy także zachowane polichromie bizantyjskie – wyjaśnia.

Wiślica, będąca zarazem jednym z najważniejszych i najpiękniejszych sanktuariów diecezji kieleckiej, jest traktowana jako historyczne miejsce chrztu z czasów przedmieszkowych. Wiele uroczystości i spotkań religijnych o wymiarze diecezjalnym i ogólnopolskim odbywa się właśnie w tym mieście.

Jego atrakcją są pozostałości fundamentów kościoła św. Mikołaja z X w. i gipsowej misy, która jest interpretowana jako naczynie służące do chrztu zbiorowego. Pierwotny kościół w Wiślicy był romański, następny – większy – także romański z kryptą (XII w.) W jego miejsce w I połowie XIII w. zbudowano kolejny kościół romański – trójnawowy, z erygowaną przy nim kapitułą kolegiacką.

Obecny kościół zbudował Kazimierz Wielki w poł. XIV w., a rozbudowywano go do końca tego stulecia. Jest on gotycki, murowany z ciosu, z pozostałościami romańskimi. W ołtarzu głównym znajduje się wczesnogotycka rzeźba tzw. Madonny Łokietkowej (Uśmiechniętej).