Władza rządzenia w Kościele nie wynika ze święceń – prezentacja nowej konstytucji apostolskiej

W Watykanie zaprezentowano tekst konstytucji apostolskiej papieża Franciszka „Praedicate Evangelium”. Sankcjonuje ona drogę reform, które rozpoczęły się od dyskusji w kolegium kardynalskim przed konklawe z 2013 r. i w ciągu ostatnich dziewięciu lat zostały już w dużej mierze wprowadzone w życie. Jej główne założenia to: priorytet ewangelizacji, misyjność, synodalność, a więc zwiększenie w Kościele roli świeckich i poszczególnych episkopatów, a także ochrona małoletnich.

Zjednoczenie w jednej dykasterii, kierowanej przez papieża, wiekowej Kongregacji Ewangelizacji Narodów i młodej Papieskiej Rady ds. Krzewienia Nowej Ewangelizacji, wskazuje na priorytetowe traktowanie głoszenia Ewangelii. Tekst konstytucji nawiązuje bezpośrednio do wytycznych Soboru Watykańskiego II, którego pierwotnym celem była odpowiedź na pytanie: jak głosić Ewangelię w epoce zmian, które następnie okazały się – jak mówi Franciszek – zmianą epoki?

Istotnym elementem ewangelizacji we współczesnym świecie jest rozwinięcie, obecnego w tekstach soborowych, pragnienia dotyczącego roli świeckich w Kościele. We wstępie do nowej konstytucji Franciszek przypomina, że papież, biskupi i prezbiterzy nie są jedynymi ewangelizatorami. „Każdy chrześcijanin, na mocy sakramentu chrztu, jest uczniem-misjonarzem. Dlatego konieczne jest też włączenie świeckich w struktury zarządzania i odpowiedzialności za Kościół” – przypomniał podczas prezentacji tekstu nowej konstytucji znawca prawa kanonicznego ks. Gianfranco Ghirlanda SJ.

„«Każdy wierny może przewodniczyć dykasterii lub innemu organowi kurialnemu» – czytamy w konstytucji. Jest to ważne stwierdzenie, ponieważ jasno wynika z niego, że ten, kto kieruje dykasterią lub innym organem Kurii, nie posiada władzy ze względu na święcenia, ale ze względu na władzę powierzoną mu przez papieża i którą sprawuje w jego imieniu – powiedział ks. Gianfranco Ghirlanda. – A władza powierzona przez Ojca Świętego jest zawsze taka sama, niezależnie czy otrzymuje ją biskup, zakonnik czy osoba świecka. Potwierdza to, że władza rządzenia w Kościele nie pochodzi z sakramentu święceń, ale z misji kanonicznej”.

„Praedicate Evangelium” usuwa zatem zapis zawarty w konstytucji apostolskiej „Pastor Bonus”, będącej wyrazem ostatniej reformy strukturalnej Kurii Rzymskiej, przeprowadzonej za pontyfikatu Jana Pawła II, który stanowił, że „sprawy wymagające wykonywania władzy rządzenia muszą być zastrzeżone dla osób, które otrzymały święcenia kapłańskie”. Teraz urzeczywistnia się w pełni to, co zostało wyrażone przez ostatni sobór, że na mocy chrztu wśród wszystkich wiernych istnieje „prawdziwa równość w godności i w działaniu”.

Zapisy nowej konstytucji wejdą w życie 5 czerwca.