Wolność nie wyklucza odpowiedzialności – Forum Nauczycieli i Wychowawców w Tarnowie

O ukazywanie związków między wolnością a odpowiedzialnością zaapelował do nauczycieli i wychowawców biskup tarnowski Wiktor Skworc. „Człowiek swoją wolność realizuje w odpowiedzialności. To jedyna droga osobistego rozwoju człowieka, rodziny, społeczeństwa i państwa” – powiedział ordynariusz diecezji otwierając w Tarnowie VI Forum Nauczycieli i Wychowawców.

Biskup Skworc mówił też, że zazwyczaj człowiek ogranicza się do rozeznania daru wolności w kategorii „chcę”, albo „nie chcę”. Ordynariusz diecezji przestrzegał jednak, że taki sposób podejmowania wyborów w perspektywie płytko pojmowanej wolności może prowadzić w konsekwencji do rozwiązań sprzecznych z dekalogiem i sumieniem.

„Rozpoznawanie i przyjmowanie odpowiedzialności za czyn jest powiązane z kształtowaniem sumienia. To ono jest narzędziem samokontroli i oceny czynu w kategorii dobra i zła. Odpowiedzialność jest więc także odpowiedzialnością wobec siebie” – mówił bp Skworc podczas inauguracji Forum.

Barbara Lulek z Uniwersytetu Rzeszowskiego wygłosiła wykład o wolności i odpowiedzialność w procesie wychowania. Podkreśliła, że to wartości, które mają niezbywalne prawo być obecne w procesie edukacji. Stwierdziła jednak, że niestety ich przekaz przez nauczycieli nie zawsze jest właściwy. Do czynników utrudniających wprowadzanie uczniów w świat wolności i odpowiedzialności prelegentka zaliczyła m.in. nadmierne koncentrowanie się nauczycieli na systemie zakazów i nakazów, brak dialogu w relacjach nauczyciel-uczniowie, autentyczną otwartość i odpowiedzialność nauczycieli.

Barbara Lulek powiedziała, że wychowywać do wolności może tylko człowiek wolny. „Poszanowanie wolności dziecka nie polega w stosunkach wychowawczych na zrodzonej z fałszywej obawy postawie nie mieszania się w jego osobiste życie, ale na odwadze pytania go o prawdziwość i rzeczywistość jego wolności” – podkreśliła prelegentka.

W swoim wykładzie wskazywała także, że w środowisku szkolnym wielu uczniów ulega pokusie i jednocześnie presji dokonywania wyborów w imię popularnych haseł „rób, co chcesz”, „doświadczaj wszystkiego”, „czuj adrenalinę”. „Osoba, która w sposób nieograniczony robi to, co jej się podoba niszczy w sobie wolność, gdyż staje się niewolnikiem przyjemności – nierzadko rzeczy, środowiska, zmysłów, opinii innych ludzi. Dodatkowo brak wsparcia ze strony nauczyciela i rodzica prowadzi do samotności, poczucia niepewności, braku celu i sensu życia” – powiedziała podczas Forum Barbara Lulek.

Natomiast o wolności wyrażania się mówił ks. dr hab. Janusz Królikowski z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II. Podkreślił, że żyjemy w czasach powszechnego wołania o wolność. „Każdy, kto domaga się wolności, nie może zapomnieć, że zakłada ona dojrzałość intelektualną i duchową; co więcej, dobre użycie wolności jest proporcjonalne do stopnia dojrzałości tego, kto z niej korzysta. Stąd wielka odpowiedzialność za bycie wolnym i proklamowanie wolności” – usłyszeli uczestnicy Forum.

W swoim wykładzie ks. Królikowski przestrzegał przed korupcją i pornografią. „Degradują to, co jest najcenniejszym osiągnięciem cywilizacji chrześcijańskiej i nowożytnej, a mianowicie szacunek dla osoby ludzkiej, który należy okazać najpierw dzieciom i młodzieży. Czy nie jest pierwszorzędnym zadaniem każdego wolnego środka wyrażania się to, aby wychowywać do szacunku dla człowieka, dlatego że jest człowiekiem. W Polsce, niestety, nie dostrzega się tego problemu; jest to tym bardziej godne napiętnowania, że dostępność pornografii w Polsce nie ma sobie równych w całej Europie” – mówił prelegent.

Organizatorem Forum było Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców w Tarnowie. Odbyło się w ramach 225-lecia diecezji tarnowskiej i 15-lecia KSW w Tarnowie.

Katolickie Stowarzyszenie Wychowawców organizuje comiesięczne spotkania o charakterze szkoleniowo-formacyjnym dla nauczycieli, katechetów, rodziców i wychowawców o zasięgu regionalnym i ogólnopolskim. Jest także organizatorem konferencji i projektów edukacyjnych. Nauczyciele spotykają się cyklicznie na Mszach św., rekolekcjach i dniach skupienia.

Począwszy od 1999 roku, KSW jest organizatorem Forum Nauczycieli i Wychowawców. Wykłady dotyczą aktualnych zagadnień wychowawczych i zawodowych. Poprzednie podejmowały tematykę roli nauczyciela u progu III Tysiąclecia, wychowania jako dzieła miłości, powołania nauczyciela, roli mediów w wychowaniu.

Katolickie Stowarzyszenie Wychowańców nie zapomina także o młodzieży. Na przestrzeni 15 lat podjęło wiele działań na rzecz uczniów. Jednym z nich był projekt popularyzujący postać wybitnego poety „Spotkania z postacią ks. Jana Twardowskiego”. Były konkursy: recytatorski, plastyczny i muzyczny. Młodzi uczestniczyli w koncertach do wierszy ks. Twardowskiego

Współpraca z Wydziałem Edukacji Urzędu Miasta Tarnowa zaowocowała współorganizacją projektu pn. „Patron mojej szkoły patriotą – portret życiem pisany”.