Wolsztyn: abp Gądecki poświęcił tablicę upamiętniającą ks. Tomiaka

W Wolsztynie abp Stanisław Gądecki poświęcił tablicę upamiętniającą ks. Benedykta Tomiaka, kapłana zasłużonego dla ziemi wolsztyńskiej, skąd pochodził i Polonii amerykańskiej, wśród której pracował. Uroczystości zorganizowano w ramach obchodów przypadającej w tym roku 170. rocznicy urodzin ks. Tomiaka, 120. – jego święceń kapłańskich i 85. – śmierci.

Poświęcenie tablicy poprzedziła Msza św., której przewodniczył abp Gądecki, sprawowana w kaplicy Sióstr Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo w Wolsztynie, której ks. Benedykt Tomiak był głównym fundatorem. Jak przypomniał w homilii metropolita poznański, ten zasłużony kapłan, syn ziemi wolsztyńskiej, był również współfundatorem budynku sierocińca prowadzonego w Wolsztynie przez siostry szarytki, późniejszej siedziby Niższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Poznańskiej. Od 1894 r. do śmierci w 1928 r. pracował wśród Polonii amerykańskiej w Pensylwanii, gdzie dzięki jego staraniom m.in. utworzono dwie nowe polskie parafie.

„Ks. Tomiak rozumiał, że opuszczenie ojczystego kraju, niezależnie od przyczyn, jest zawsze swego rodzaju dramatem, który emigrant uświadamia sobie dopiero wówczas, gdy staje wobec problemu dostosowania się do życia w nowych i często bardzo nie łatwych warunkach – wskazywał kaznodzieja. – W takich okolicznościach szczególnego znaczenia nabiera korzystanie z opieki religijnej w ojczystym języku, a polskie parafie i inne placówki stawały się dla wychodźców bezcennym moralnym oparciem” – dodał.

Jednocześnie arcybiskup przyznał, że obecnie, kiedy na emigracji przebywa ok. 20 mln Polaków, niestety wciąż aktualne pozostaje wezwanie kardynała Augusta Hlonda, prymasa Polski w latach 1926-48: „Na wychodźstwie polskie dusze giną”. Ratunkiem dla naszych rodaków, narażonych na obczyźnie na osłabienie wiary i tradycji, jest, jak zauważył abp Gądecki, m.in. ok. 2 tys. polskich kapłanów diecezjalnych i zakonnych pracujących w 80 krajach świata.

Po Mszy metropolita poznański poświęcił tablicę upamiętniającą ks. Tomiaka, znajdującą się na zewnętrznym murze kaplicy sióstr miłosierdzia. Inicjatywa jej ufundowania wyszła od Włodzimierza Chrzanowskiego, przewodniczącego wolsztyńskiego oddziału Katolickiego Stowarzyszenia „Civitas Christiana”, a została podjęta przez samorząd powiatu wolsztyńskiego w porozumieniu z Siostrami Miłosierdzia i w łączności z lokalnym duchowieństwem.

„Dziś może, jak nigdy dotąd, istnieje potrzeba pokazywania takich kapłanów, jak ks. Benedykt Tomiak dla przeciwstawienia ich wybiórczym i często krzywdzącym uogólnieniom” – mówił starosta wolsztyński Ryszard Krup podczas odsłonięcia tablicy pamiątkowej.

Ksiądz Benedykt Tomiak (1843-1928) urodził się w miejscowości Tłoki niedaleko Wolsztyna. W latach 1870-71 brał udział w wojnie prusko-francuskiej. Doświadczenia z niej wyniesione skłoniły go być może do obrania drogi kapłańskiej i podjęcia studiów w Seminarium Rzymskim w 1878 r.

W 1893 r., w wieku 50 lat, przyjął w Rzymie święcenia kapłańskie, a rok później wyjechał do Pensylwanii w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej, która była wówczas drugim z rzędu najludniejszym stanem i pierwszym pod względem liczby osiadłych tam Polaków. Było tam 130 osad polskich, 105 polskich kościołów i 110 polskich kapłanów.

Ks. Tomiaka skierowano do parafii w miejscowości Shamokin, jednej z najstarszych osad polskich i prawdopodobnie jednej najstarszych parafii w Pensylwanii. Mieszkało w niej ok. 300 rodzin. Dzięki jego staraniom powołano też parafię pw. Matki Bożej Pocieszenia w Mount Carmel, której został proboszczem, oraz wybudowano kościół i szkołę.

W 1900 r. został proboszczem parafii pw. św. Józefa, liczącej około 400 rodzin, prowadzącej szkołę, w której uczyło sześć sióstr felicjanek i do której uczęszczało około 350 dzieci. Następnie ustanowiono go proboszczem parafii pw. św. Jozefata w Manayunk. Rezydując tam, nabył równocześnie działkę, wybudował kościół i erygował parafię pw. Najświętszej Maryi Panny w Conshohonken, gdzie w 1911 r. został proboszczem.

Ze składek, jakie ks. Benedykt Tomiak zebrał wśród Polaków w Pensylwanii, zbudowano w Wolsztynie w 1897 r. kaplicę w stylu neogotyckim, którą konsekrował w 1913 r. bp Edward Likowski. Współfinansowano z nich także budowę sierocińca prowadzonego przez Siostry Miłosierdzia św. Wincentego a Paulo.

Poświęcenia sierocińca dokonano dokładnie w pierwszą rocznicę śmierci ks. Tomiaka, 15 grudnia 1929 r. Po likwidacji tej placówki, jej budynek był w latach 1949-60 siedzibą Niższego Seminarium Duchownego Archidiecezji Poznańskiej.

Kiedy komuniści w sposób brutalny zamknęli seminarium, obiekt upaństwowiono umieszczając w nim na długie lata państwowy Ośrodek Zdrowia. Po upadku komunizmu budynek powrócił do prawowitych właścicieli, czyli Sióstr Miłosierdzia, które w ostatnich latach w jego dolnej kondygnacji ulokowały prowadzone przez siebie przedszkole.