„Wspólna Radość Tory” – Żydów i chrześcijan łączy odrzucenie beznadziei

W warszawskim kościele środowisk twórczych w niedzielę 19 października odbyło się spotkanie modlitewne chrześcijan i „Żydów Wspólna Radość Tory”. W tym roku wydarzeniu towarzyszyło hasło: „Nadzieja wbrew nadziei”.

Organizatorem Wspólnej Radości Tory jest od ponad 30 lat Polska Rada Chrześcijan i Żydów (PRChiŻ). Unikalny na skalę światową pomysł tego wydarzenia polega na tym, że z okazji żydowskiego święta Simchat Tora (czyli Radość Tory) modlitwa wyznawców obu religii odbywa się w kościele rzymskokatolickim. W tradycji żydowskiej jest to radosne święto zakończenia rocznego cyklu czytania Tory i rozpoczęcia nowego.

Każdego roku „Wspólna Radość Tory” ma swoje hasło. W tym roku brzmiało ono: „Nadzieja wbrew nadziei”. Zostało wybrane przez organizatorów z myślą o napiętej sytuacji panującej w wielu zakątkach świata, zwłaszcza w Ziemi Świętej. Czytany był fragment 26. rozdziału Księgi Kapłańskiej.

„Ze względu na wojnę serca wielu z nas są ciężkie od bólu i niepokoju. Ale mamy teraz cień nadziei na pokój. Ta nadzieja to stanięcie przeciwko rozpaczy, nawet pomimo okoliczności, to nadzieja mimo wszystko” – mówiła s. dr Katarzyna Kowalska NDS, chrześcijańska współprzewodnicząca PRChiŻ.

Żydowski współprzewodniczący Rady prof. Stanisław Krajewski zauważył, że tym, co mają specyficznie wspólnego Żydzi i chrześcijanie, jest właśnie Biblia Hebrajska – traktowana jako żywe słowo, jako Pismo Święte. Przywołał słowa Księgi Koheleta o czasie zabijania i czasie pokoju. „Po wojnie, która była czasem zabijania, teraz jest szansa na długotrwały rozejm” – podkreślił. Wezwał do umacniania i realizowania tej nadziei, gdyż również ona jest wspólna dla Żydów i chrześcijan. „Łączy nas odrzucenie beznadziei, wiara w to, że ostatecznie dobro zwycięży”.

„Otrzymaliśmy dar skruchy i możliwość naprawiania błędów” – podkreśliła w żydowskim komentarzu do przeczytanego fragmentu Księgi Kapłańskiej Helise Lieberman, dyrektorka fundacji Centrum Taubego Odnowy Życia Żydowskiego w Polsce. Wskazała na obecne w tym tekście, skierowane do Żydów przez Boga, gniew i rozczarowanie za ich czyny – na końcu jednak znajduje się przejście od przekleństw do wiecznej obietnicy, czyli przeważa nadzieja. Lieberman wezwała, aby w obliczu zła nie ograniczać się do – skądinąd niesłychanie potrzebnych – listów protestacyjnych i modlitw. Kluczowe jest to, co czynimy. Wyznała, że na koniec każdego dnia zadaje sobie pytanie „Helise, co zrobiłaś, żeby świat był lepszy?”.

„Każda sytuacja kryzysowa jest okazją do nowego spojrzenia na siebie i otaczającą rzeczywistość” – powiedziała w komentarzu chrześcijańskim luterańska biblistka, Kalina Wojciechowska, profesorka Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie. Prelegentka zaznaczyła, że w kryzysach trzeba na nowo zadawać pytania o Boga, o Jego obecność, o relację. Analizując kolejne przymierza opisywane w Biblii, podkreślała, że Bóg jest obecny także w tragediach, w lękach, w każdym nowym początku. Dla ludzi Biblii źródłem nadziei jest Boże towarzyszenie wpisane w relację z ludźmi. „W wersji chrześcijańskiej brzmi to: Emmanuel, czyli Bóg z nami”.

Ponadto świadectwo „Moja droga do dialogu” wygłosił Radosław Ptaszyński, politolog, socjolog, historyk, profesor Uniwersytetu Szczecińskiego, prezes stowarzyszenia Jewish Przysucha, zajmującego się upamiętnianiem społeczności żydowskiej w Przysusze. Opowiedział o działaniach podejmowanych w tej miejscowości, która przed Zagładą była zamieszkana nawet w 80% przez Żydów, a jest jednym z miejsc narodzin chasydyzmu.

Działania w Przysusze organizowane są przy wsparciu wielu osób spoza miasta, m.in. baptystów oraz studentów z USA i ze Szczecina. Włączał się w nie również kard. Grzegorz Ryś. Jak powiedział prof. Ptaszyński, metropolita łódzki był pierwszym kardynałem, który w Polsce zakasał rękawy i osobiście pracował, sprzątając teren cmentarza żydowskiego. Kard. Ryś wsparł również finansowo rozwiązanie problemu, jakim była zbudowana w Przysusze w czasie wojny gigantyczna stodoła, której dwie ściany wykonano z macew z miejscowego cmentarza. Na przełomie kwietnia i maja br. udało się rozpocząć prace rozbiórkowe i odzyskać wszystkie nagrobki użyte jako materiał budowlany oraz przenieść je na teren cmentarza.

Prof. Radosław Ptaszyński zaprosił słuchaczy do Przysuchy na 27 października br. Będą wtedy miały miejsce: wieczór pamięci o ofiarach getta, koncert chopinowski Daniela Strahilevitza (światowej klasy pianisty z Wiednia, którego przodkowie mieszkali w Przysusze) oraz rozstrzygnięcie konkursu na stypendium im. Symche Bunema i Rodzin Kozłowski-Wojtunik.

Wspólny śpiew podczas „Wspólnej Radości Tory” prowadził, jak co roku, kantor Drogi Neokatechumenalnej Waldemar Bieniak. Rektorem kościoła środowisk twórczych jest ks. Grzegorz Michalczyk, który jest także członkiem Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów. Patronem medialnym Wspólnej Radości Tory jest „Więź”.

„Wspólna Radość Tory” – to spotkanie modlitewne, organizowane dorocznie od 1992 r. przez Polską Radę Chrześcijan i Żydów. Każde spotkanie Wspólnej Radości Tory polega na lekturze wybranego fragmentu biblijnego po hebrajsku i po polsku, komentarzach żydowskim i chrześcijańskim, wspólnej modlitwie psalmami oraz śpiewie pieśni żydowskich i wspólnot neokatechumenalnych.

Najpierw te spotkania modlitewne odbywały się w kościele pw. Dzieciątka Jezus na warszawskim Żoliborzu, później w kościele św. Andrzeja Boboli i auli PWT Bobolanum, a obecnie w kościele środowisk twórczych przy placu Teatralnym.