Wspólne wyzwania wymagają nowych wspólnych inicjatyw

Wspólne zagrożenia i wyzwania, przed którymi stają nasze narody i Kościoły, wymagają nowych wspólnych inicjatyw dla budowania trwałego pokoju i bardziej szczęśliwej przyszłości – uważa abp Henryk Muszyński. Podczas polsko-rosyjskiej konferencji, która odbywa się w Warszawie, emerytowany metropolita gnieźnieński zaliczył do tych wyzwań m.in. eliminowanie Boga i wiary z życia publicznego, brak poszanowania życia ludzkiego i niezbywalnej godności człowieka, rozkład małżeństwa jako stałego związku mężczyzny i kobiety, a w następstwie także rodziny – kolebki życia.

Abp Muszyński podkreślił, że jest to nie tylko sprawa wspólnego zaangażowania ludzi Kościoła, ale także polityków, ludzi nauki, kultury, wierzących i niewierzących, i wspierania inicjatyw, które umożliwiają przedstawicielom naszych narodów i Kościołów coraz szersze kontakty i możliwości lepszego poznania i dialogu.

– Jeżeli wzniosłe pragnienie skierowane ku Bogu, „aby każdy Polak w każdym Rosjaninie i każdy Rosjanin w każdym Polaku widział przyjaciela i brata” wyrażone we wspólnym Przesłaniu nie ma pozostać pustym słowem, trzeba tworzyć młodym ludziom systemowe możliwości, aby mogli uczyć się ducha braterstwa i praktykować przyjazne stosunki w codziennym życiu – mówił prymas senior.

Jego zdaniem, zobowiązują nas do tego, także tragiczne doświadczenia przeszłości, krew i heroiczne męczeństwo Rosjan i Polaków, wierność Ewangelii i poczucie odpowiedzialności za dziś i jutro naszych narodów. – Bez trwałego fundamentu – gruntownie odnowionego człowieka i systemu moralnego, nie da się zbudować lepszego, bardziej sprawiedliwego ładu i porządku społecznego – podkreślał.

Pełny tekst wystąpienia

Abp Muszyński wiele miejsca w swoim wykładzie poświęcił pamięci, pojednaniu i przebaczeniu w kontekście podpisanego w zeszłym roku „Wspólnego Przesłania do Narodów Polski i Rosji”. Przypomniał, że zarówno u źródeł tego dokumentu jak i procesu wzajemnego zbliżenia i jednania leży chrześcijańska wiara.

– Ten pierwszy, niezmiernie ważny i odważny krok domaga się kontynuacji, aby nie skończyło się tylko na jeszcze jednym podniosłym dokumencie. Dokument ten ma stanowić inspirację do podjęcia i kontynuacji konkretnych, nowych inicjatyw i działań, które uwiarygodnią jego wagę i znaczenie – podkreślał.

Według abp. Muszyńskiego, działania te koncentrują się wokół zbiorowej pamięci, postępującego procesu pojednania, który – jak zaznaczył – mamy nadzieję zaowocuje wzajemnym przebaczeniem wyrządzonych krzywd i niesprawiedliwości. Hierarcha uważa, że „nadszedł czas, by bliżej określić, jakie dalsze działania będą podjęte dla realizacji tego, co zostało zapisane”. Przypomina też, że wezwanie do pojednania jest bez wątpienia centralnym przesłaniem podpisanego w 2012 r. dokumentu, ale zwraca uwagę, że mówi on o pojednaniu „w głębszym, biblijnym, religijnym i teologicznym znaczeniu”. „Trwałe pojednanie jako fundament pokojowej przyszłości – czytamy we ‘Wspólnym Przesłaniu’ – może się dokonać jedynie w oparciu o pełną prawdę o naszej wspólnej przeszłości, bez ukrywania czy przemilczania czegokolwiek”. Dodał też, że szacunek dla milionów ofiar totalitarnych systemów XX wieku nie pozwala mówić o rozmiarach tragedii jedynie w sposób zdawkowy.

– Swoją pamięcią i modlitwą obejmujemy jednak wszystkie bez wyjątku ofiary przemocy, wrogości i nienawiści, zarówno w Polsce, jak też w Rosji i gdziekolwiek indziej, bo pragniemy zachować ich pamięć od zagłady pamięci, na którą zostali skazani przez swoich oprawców – podkreślił katolicki hierarcha.

Jego zdaniem, „najważniejsze jednak ciągle przed nami”. – Wobec nowych pokoleń i wierności względem prawdy historycznej, trzeba będzie z czasem powiedzieć wyraźnie, za co za jakie krzywdy i niesprawiedliwości przepraszamy w imieniu naszych narodów i Kościoła – zauważył.

Abp Muszyński, emerytowany metropolita gnieźnieński i prymas senior jest znanym promotorem dialogu katolicko-żydowskiego, polsko-niemieckiego i duchowej jedności Europy. Był współinicjatorem oraz przewodniczącym współczesnych Zjazdów Gnieźnieńskich. Ze strony Konferencji Episkopatu Polski współprzewodniczył Zespołowi ds. Rozmów z Rosyjskim Kościołem Prawosławnym, który przygotował podpisane w ub. roku Wspólne Przesłanie do narodów Polski i Rosji.