Współodpowiedzialni za Kościół i społeczeństwo – rozmowa z prezes Akcji Katolickiej w Polsce

Pobudzanie wierzących do aktywnego udziału w życiu publicznym, zwłaszcza tam, gdzie trzeba przeciwstawić się gwałtownej laicyzacji i relatywizmowi moralnemu to – według Haliny Szydełko – priorytet Akcji Katolickiej. Prezes zarządu krajowego Instytutu Akcji Katolickiej w dniach 22–26 sierpnia weźmie udział w zjeździe Międzynarodowego Forum Akcji Katolickiej, które odbędzie się w Iasi w Rumunii. Polska organizacja należy do tego grona od 2000 r.

KAI: Międzynarodowe Forum Akcji Katolickiej (FIAC) mało znane jest polskiemu laikatowi. Jaka jest historia tej organizacji i jej misja?

Halina Szydełko: – Historia nie jest długa, choć tworzące FIAK krajowe stowarzyszenia mogą się pochwalić wieloletnią działalnością w Kościele. W przypadku włoskiej AK to już ponad 100 lat. Podobnie Akcja Katolicka w Luksemburgu, która rozpoczęła swoją działalność w 1906 roku. W Wenezueli pierwsze struktury Akcji Katolickiej, powstały w 1927 roku. W Polsce organizacja zawiązała się w roku 1930.

Międzynarodowe Forum Akcji Katolickiej jest jednak młodą organizacją. Inicjatywa utworzenia została zgłoszona w październiku 1987 roku podczas VII Synodu Biskupów obradującego na temat “Miejsca i misji świeckich w Kościele i świecie”. Zjazd założycielski odbył się 7 listopada 1991 roku. Od początku współpracuje ono z Papieską Radą ds. Świeckich. 29 czerwca 1995 roku FIAC zostało uznane za organizację o zasięgu międzynarodowym, a oficjalny dokument potwierdzający ten fakt zatwierdzono 3 stycznia 2000 roku. W grudniu 2001 roku został włączony w poczet członków Konferencji Międzynarodowych Organizacji Katolickich.

Jeśli chodzi o misję, są to: formacja katolików świeckich, praca na rzecz Kościoła i oczywiście dawanie świadectwa w codziennym życiu – w domu, w pracy, w szeroko rozumianej przestrzeni publicznej. Akcja Katolicka jest szczególnym rodzajem grupy apostolskiej, której tożsamość oraz misja zostały przedstawione przez Sobór Watykański II oraz są ciągle wskazywane w nauczaniu papieża oraz biskupów.

KAI: Akcja Katolicka w Polsce jest od 2000 roku członkiem Międzynarodowego Forum Akcji Katolickiej, a od kwietnia 2008 r. zasiada we władzach tej organizacji w Sekretariacie FIAK z siedzibą w Rzymie. Jakie jeszcze państwa uczestniczą w pracach tego gremium?

– Rzeczywiście w kwietniu 2008 r. w Rzymie odbyła się V Sesja Międzynarodowego Forum Akcji Katolickiej pod hasłem “W obronie życia na świecie” zakończona wyborami do władz FIAK na kadencję 2008-2012. W skład nowo wybranego sekretariatu oprócz Polski weszły reprezentujące razem z nami Europę – Włochy, Burundi – reprezentujące Afrykę, Birma – Azję i Argentyna – będąca przedstawicielem Ameryki Południowej.

Zwyczajowo poszczególne reprezentacje tworzą prezesi struktur krajowych, a także delegaci poszczególnych państw. Tym delegatem z ramienia Polski był dr Konrad Głębocki z archidiecezji częstochowskiej. A zatem wspólnie uczestniczyliśmy w pracach Sekretariatu FIAC przez te cztery lata. Podczas pierwszego posiedzenia, w październiku 2008 r. przewodniczącym Sekretariatu został Emilio Inzaurraga z Argentyny.

KAI: Czym zajmuje się Sekretariat FIAC reprezentujący ok. 50 organizacji katolickich z 26 krajów często różniących się znacznie pod względem kulturowym?

– Wszystkich nas łączy wiara i Kościół, którego cele staramy się realizować w wymiarze świeckim. FIAC jest organizacją służącą promocji inicjatyw nakierowanych na pomoc i pogłębianie charyzmatu struktur Akcji Katolickiej powstających i rozwijających się w różnych uwarunkowaniach historycznych, kulturowych i eklezjalnych, w pełni respektując specyfikę i kondycję danego Kościoła lokalnego. Priorytetem jest na pewno pobudzanie ludzi wierzących do bardziej aktywnego udziału w życiu publicznym, zwłaszcza tam, gdzie trzeba przeciwstawić się gwałtownej laicyzacji i relatywizmowi moralnemu.

Jeśli chodzi o sprawy stricte organizacyjne, zajmowaliśmy się kwestiami koordynacji konferencji kontynentalnych. Polska zaznaczyła tu swój udział organizując w Krakowie w maju 2010 roku w ramach V Międzynarodowego Spotkania Akcji Katolickiej konferencję pod hasłem “Chleb – Wolność – Życie – Pokój". W czasie spotkań Sekretariatu dyskutowaliśmy również nad programem realizowanym w ramach inicjatywy Youth in Action. Polska Akcja Katolicka podjęła się miedzy innymi zadania polegającego na aktywizacji środowisk katolików świeckich w krajach sąsiedzkich – Litwy, Białorusi i Ukrainy.

Wspieramy działania młodych struktur krajowych. W Rumunii Akcja Katolicka działa dopiero od roku 1992 i nie ma doświadczenia sprzed II wojny światowej, tak jak to miało miejsce w Polsce, czy na Ukrainie. Ogromnego wsparcia wymagają struktury w krajach afrykańskich w Kenii, w Burundi, a także w Birmie, gdzie rządzi junta wojskowa. To prawda, każdy kraj ma nie tylko swoją specyfikę, ale i problemy, ale łączy nas misja, którą realizujemy „zachowując ścisłą łączność z hierarchią, i dążąc do celów prawdziwie apostolskich” (AA 20).

KAI: Czy można mówić o polskich dokonaniach w ramach Międzynarodowego Forum Akcji Katolickiej?

– Z pewnością potrafiliśmy zaznaczyć nasz udział w pracach Forum. Bardzo dobrze została oceniona konferencja w Krakowie. Z dużym zainteresowaniem przyjęto inicjatywę naszą oraz Instytutu Teologii ze Lwowa mającą na celu odrodzenie Akcji Katolickiej w archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego. Warto przypomnieć, że przed II wojną stowarzyszenie działało tam niezmiernie dynamicznie i to zarówno w środowisku rzymsko jak i greko-katolickim. Uczestniczyliśmy z członkami zarządu w podniosłej uroczystości w lwowskiej katedrze, podczas której abp Mieczysław Mokrzycki powołał na nowo do życia Akcję Katolicką.
Ściśle współpracujemy z kolegami ze Lwowa. Biorą udział w szkoleniach, w formacji, wspieramy ich także, na miarę możliwości, rzeczowo, np. doposażając ich biuro w sprzęt komputerowy. Moim zdaniem, jest to obiecująca współpraca.

KAI: Co dalej? Jakie plany na przyszłość?

Na pewno nie zabraknie pracy. Jak będzie przebiegać, zależy od nowego Sekretariatu i przewodniczącego. W dniach 22-26 sierpnia, w rumuńskiej miejscowości Iasi odbędzie się Zjazd Międzynarodowego Forum Akcji Katolickiej pod hasłem „Współodpowiedzialność świeckich z Akcji Katolickiej za Kościół i społeczeństwo” , a w jego trakcie wybory Sekretariatu na kadencję 2012-2016.

Nowe władze wyznaczą z pewnością nowe priorytety na najbliższą przyszłość. Z naszej perspektywy ważnym zadaniem jest rozwój współpracy ze środowiskami katolickimi w krajach dawnego bloku wschodniego. Odradza się Akcja Katolicka na Ukrainie. Nie możemy zapominać o Białorusi i Litwie. Nawiązaliśmy już wstępne kontakty. Będziemy je rozwijać.