„Wyszyński 40 spojrzeń” – premiera książki o. prof. Zbigniewa Kijasa OFMConv

W prezentacji książki „Wyszyński 40 spojrzeń” uczestniczyli o. Zdzisław Józef Kijas OFMConv – autor książki i relator procesu beatyfikacyjnego kard. Stefana Wyszyńskiego, o. Andrzej Zając OFMConv – dyrektor wydawnictwa Bratni Zew i Aneta Liberacka – prezes Fundacji Medialnej 7. Spotkanie poprowadził Marcin Przeciszewski, prezes i redaktor naczelny KAI.

Jak wskazuje wydawca, książka autorstwa o. Zdzisława Kijasa OFMConv pozwala poznać historię jednego z największych Polaków XX w., postaci wyjątkowej, bogatej wewnętrznie, nad wyraz wrażliwej i kreatywnej. W 40 spojrzeniach na Prymasa Tysiąclecia dostrzec można człowieka z krwi i kości, pokornego, starającego się odkrywać miłość Boga w sytuacjach, które dla innych są jej zaprzeczeniem.

O. Andrzej Zając podkreślił, że o. Kijas jest doskonałym znawcą życia duchowego. „Jestem przekonany, że kto weźmie książkę do ręki, może zobaczyć w niej nie tylko kard. Wyszyńskiego, ale i siebie. Może przejrzeć się w duchowych doświadczeniach prymasa i skonfrontować ze swoimi” – wskazywał franciszkanin. Przywołując jedną z anegdot opisanych w książce zauważył, że dla Wyszyńskiego nawet jego prześladowca nie przestawał być człowiekiem – próbował go zrozumieć i szanował. Zwracając uwagę na praktyczne aspekty publikacji wskazał, że format odpowiada osobom starszym i o słabszym wzroku, a układ treści może być pomocą dla duszpasterzy przygotowujących nabożeństwa majowe.

Aneta Liberacka powiedziała, że układ książki pozwala wybrać po klei poszczególne „spojrzenie” Wyszyńskiego – obraz czy naukę – i zastanowić się, jak konkretnie korzystać z tego w swoim życiu, jak można się tym inspirować. „Dla mnie ważny jest rozdział o mądrym wykorzystaniu czasu” – podzieliła się prezes Medialna 7, dodając, że dziś menagerowie biorą udział w szeregu profesjonalnych szkoleń, tymczasem kard. Wyszyńskiego genialnym „coachem zarządzania czasem” uczyniło życie, zwłaszcza doświadczenia wojenne. Podkreśliła również wartość i aktualność nauczania Prymasa Tysiąclecia o pracy.

– Wyszyński nie próbował się przypodobać, „ufajnić” nauki Kościoła, a głosił ją taką jaka była, nawet w trudnych okolicznościach – wskazała red. Liberacka, dodając, że pomagało w tym prymasowi to, że nie chciał być kolegą, kumpem, a ojcem – autorytet pomaga w głoszeniu i nauczaniu nawet najtrudniejszych do przyjęcia rzeczy.

Omawiając relacje prymasa z kobietami, odwołując się też do rozmów z paniami z Instytutu Prymasowskiego, Aneta Liberacka stwierdziła, że był ciepły i bliski. Mówiąc o tym, co prymas ma do zaoferowania dzisiejszej młodzieży, wskazała na szkołę modlitwy i pomoc w rozeznawaniu powołania.

– Często bywa tak, że nazwiska oddają osobowość. W przypadku Wyszyńskiego tak chyba mamy. On chciał być wyższy niż szarość dnia codziennego, chciał wznieść się ponad to, co proponowało bieżące życie, chciał się wznosić. To było jego charakterystyczną cechą. Sięganie do głębi życia, głębi rzeczywistości. Dostrzeganie drugiego dna i dzielenie się tym wszystkim z innymi – mówił o. prof. Kijas.

Omawiając relacje Wyszyńskiego z innymi stwierdził, że to trudne zadanie, ponieważ prymas był odraniczony w relacjach przez zewnętrzne czynniki – służby państwowe minionego ustroju, kwestie godności piastowanego urzędu, czy wreszcie oczekiwania narodu od jego funkcji. „Nie mógł być sobą, być autentycznym w każdej relacji z ludźmi. Był osobą publiczną, a ówczesna publiczność mogła wszystko wykorzystać przeciw niemu.

Jego autentyzmu trzeba szukać w chwilach i sytuacjach prywatnych. Wtedy wyłania się postać bardzo prosta w obejściu i byciu, w dialogach, uśmiechu i gestach. Osoba, która nie męczyła sobą, nie przytłaczała swoją osobowością. Odpoczywał z ludźmi, zwłaszcza gdy miał możliwość otoczyć się osobami zaufanymi” – wskazał autor prezentowanej książki.

– On oddychał modlitwą. Czuł obecność Boga w każdym momencie życia. Odmawiał różaniec, Drogę Krzyżową. Miał świadomość, że wszystko co robi, robi przed obliczem Boga. Z tego rodziło się ogromne zaufanie do Boga, przekonanie, że przyszłość jest w rękach Boga – mówił o. Kijas, dodając, że Bóg był dla Wyszyńskiego najbardziej zaufanym partnerem w życiu.

Komentując kwestię maryjnej pobożności prymasa zaznaczył, że Ojcostwo Boga było punktem centralnym jego duchowości. Świadczy o tym hasło biskupie – Soli Deo. „On też chciał być ojcem dla innych. Maryjność odkrywał w drodze życia, czerpał z pobożności rodziców. Mocno odkrył ją w czasie uwięzienia. Odkrył, że ważne wydarzenia z jego życia miały miejsce w święta maryjne. To odkrycie wpisuje w motyw ojcowski Boga. Maryja staje się dla niego wzorem drogi do Ojca. Odkrywając piękno Boga i rodzaj słabości ludzkiej, widział w Maryi wzór, jak dojść do Boga. Maryja nie była celem, a pewnym drogowskazem” – mówił postulator procesu.

– Bardzo szanował Bieruta. Uważał go za człowieka inteligentnego, który chce pomóc Polsce. Widział w nim patriotę. Szanował go, ale też krytykował. Nigdy jednak nie krytykował polskiej rzeczywistości poza krajem. Podobny stosunek miał do kolejnych pierwszych sekretarzy, jednak Bieruta chyba cenił najbardziej. Są też zapiski dot. np. pana Gierka, którego szanował, ale nie do końca rozumiał jego posunięcia. U Wyszyńskiego piękne jest to, że do każdego próbował odnieść się indywidualnie, szukając w nim dobra, potencjału – wskazał o. Kijas.

Ważną cechą Prymasa Tysiąclecia była jego niezłomność, a jednocześnie zdolność do kompromisów. „Nigdy nie szukał swojego interesu. Potrafił ewoluować w swojej wizji dobra. Nie był uparty, gdy chodziło o jego wizję. Był uparty, gdy chodziło o zasady, którymi rządzi się Kościół jako wspólnota Boża. Umiał szukać kompromisów dla realizacji szerszego dobra, mimo konieczności poświęcenia dobra osobistego” – powiedział franciszkanin.

– W relacji z matką nauczył się pięknie przebywać z kobietą. Kontakt z kobietami pojawił się bardzo mocno już przy pracy w Laskach, gdzie posługiwał jako kapelan. Relacja z kobietami była bardzo dojrzała i promująca. Dopingował je do studiów, rozwoju, wchodzenia w przestrzeń, gdzie on sam nie mógł. W tych relacjach był męski, a jednocześnie ciepły, wymagający i wyrozumiały, stawiający zadania i sobie i innym. Dzięki relacji z kobietami jego głos docierał do szerokiej opinii publicznej. Kobieta była dla niego pomocą, ale też uczyła delikatności, wrażliwości, wskazywała, że życie jest ponad wszelkimi układami – opowiadał o. Kijas.

Omawiając pracę relatora procesu beatyfikacyjnego w watykańskiej Kongregacji o. Kijas porównał jego funkcję do promotora rozprawy doktorskiej: „relator ma zebrać cały materiał, przeanalizować i we współpracy z postulatorem i innymi specjalistami wskazać, czy życie danego kandydata na ołtarze było heroiczne, czy miał cnoty heroiczne albo czy jego śmierć była ze względu na wiarę w Boga lub wartości płynące z wiary. Potem wpływa to do papieża, który zatwierdza dokumenty”.

O. Kijas powiedział, że kard. Wyszyński mógłby być patronem od spraw beznadziejnych – miał wiele takich beznadziejnych z ludzkiego punktu widzenia sytuacji, z których udawało mu się wyjść. „Podchodził do życia z uśmiechem. Życie dla niego zawsze było bogatsze niż to, co niosła codzienność” – mówił franciszkański teolog.

– Nikt nie przypuszczał, że beatyfikacja prymasa się opóźni i dołączy do niego matka Czacka. To piękny przypadek. Znali się, współpracowali, dużo ich łączyło i teraz będą razem beatyfikowani. Za życia był blisko z kobietami i widzimy, że po śmierci też „zaczekał” na matkę Czacką – powiedział o. Kijas. Pytany o możliwą datę beatyfikacji przyznał, że sam jej nie zna, ale podejrzewa, że ze względu na okoliczności pandemii i wiosenno-jesienny klimat w Polsce uroczystość odbędzie się raczej w przyszłym roku.

W prezentacji książki „Wyszyński 40 spojrzeń” uczestniczyli:

O. Zdzisław Józef Kijas OFMConv – autor książki, franciszkanin, profesor teologii, nauczyciel akademicki wielu uczelni w Polsce i za granicą, postulator generalny spraw kanonizacyjnych Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych, relator procesu beatyfikacyjnego kard. Stefana Wyszyńskiego.

O. Andrzej Zając OFMConv – zakonnik, franciszkanin. Dyrektor Instytutu Studiów Franciszkańskich, redaktor naczelny półrocznika franciszkańskiego „Posłaniec św. Antoniego z Padwy” oraz dyrektor wydawnictwa Bratni Zew i serwisu internetowego franciszkanie.pl.

Aneta Liberacka – redaktor naczelny portalu Stacja7.pl, prezes Fundacji Medialnej 7. Z wykształcenia matematyk, doświadczenie zawodowe jako manager zdobywała w takich miejscach jak Comarch czy HP, prowadząc projekty w Europie, Ameryce Środkowej i krajach arabskich.