XIV-wieczny krucyfiks wraca do bazyliki św. Piotra

Drewniany krucyfiks z początku XIV w., odkryty w bazylice św. Piotra, został odrestaurowany i będzie umieszczony w kaplicy Najświętszego Sakramentu. Jest on jednym z niewielu zachowanych przedmiotów, które znajdowały się w pierwotnej, zbudowanej w IV w. bazylice watykańskiej. Obecna świątynia została ukończona w 1620 r.

Archiprezbiter bazyliki św. Piotra kard. Angelo Comastri poinformował, że był to „skarb ukryty pod kurzem wielu stuleci”.

Ten najstarszy krucyfiks znajdujący się w posiadaniu bazyliki został wykonany przez nieznanego artystę o wyjątkowym talencie i umiejętnościach. Przedstawia ukrzyżowanego Jezusa, którego palce stóp zwijają się z bólu, żyły nabrzmiewają z natężenia, a koścista klatka piersiowa unosi się w ostatnim spazmie agonii. Tors i nogi zostały wyrzeźbione z pnia orzecha włoskiego. Głowa i ramiona powstały oddzielnie z tego samego drewna.

Krucyfiks znajdował się jeszcze w starej bazylice św. Piotra, zbudowanej przez cesarza Konstantyna w IV w. Materiały archiwalne poświadczają, że przez stulecia wisiał on w różnych miejscach starej, a potem nowej, dzisiejszej bazyliki, i że bez względu na miejsce otoczony był czcią wiernych. Ocalał nawet w czasie tzw. Sacco di Roma (złupienia Rzymu przez wojska cesarza Karola V) w 1527 r., gdy bazylika została sprofanowana i zamieniona w stajnię dla koni. Figura Chrystusa była wtedy przebrana w mundur najeźdźców.

Jednak w ciągu minionych 700 lat termity stopniowo niszczyły postać Chrystusa, wygryzając dziury na twarzy i ciele. Dawni restauratorzy wypełniali je strzępkami materiału, pokrywali fragmentami płótna i tynku, zamalowując przebarwienia i czarne nory termitów ciemną, brązową farbą.

Gdy w 1749 r. w miejsce ciemniejącego krucyfiksu umieszczono w bazylice arcydzieło Michała Anioła – Pietę, zaczął być on przenoszony w coraz bardziej odległe zakątki świątyni. W końcu trafił do zamkniętej kaplicy, w której papież Pius XI kazał zbudować windę, łączącą bazylikę z pałacem apostolskim. Krucyfiks wiszący za szybem windy został praktycznie zapomniany.

Gdy został odkryty, poddano go restauracji, która trwała 15 miesięcy. Sfinansowali ją Rycerze Kolumba. Laserowo zdjęto m.in. dziewięć warstw farby. Figurę Chrystusa przybito do nowego krzyża, gdyż stary już dawno temu zaginął.

Po raz pierwszy krucyfiks będzie publicznie pokazany 6 listopada podczas Jubileuszu Więźniów z udziałem papieża Franciszka. Następnie zostanie umieszczony w kaplicy Najświętszego Sakramentu jako „pamiątka Jubileuszu Miłosierdzia”. Zawiśnie na ścianie znajdującej się po lewej stronie od wejścia do kaplicy, aby był natychmiast widoczny dla wchodzących.