Zakon Maltański obchodził święto patronalne

Polscy kawalerowie i damy maltańskie obchodzili swoje święto patronalne – św. Jana Jerozolimskiego. Z tej okazji Mszy św. w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie przewodniczył nuncjusz apostolski w Polsce abp Józef Kowalczyk.

Polskich członków Suwerennego Wojskowego Zakonu Szpitalników św. Jana Jerozolimskiego, zwanego Rodyjskim i Maltańskim, jest ok. 150, z czego połowa mieszka na emigracji.
Nazwa Kawalerów Maltańskich budzi zaufanie w świecie i ma znaczenie prestiżowe – powiedział w homilii abp Kowalczyk. Przyczyny tego upatruje w wierności dewizie Zakonu: „Obrona wiary i służba ubogim”. Podkreślił, że należy się cieszyć, iż w Polsce kawalerów i damy maltańskie nie poznaje się po stroju, ale po czynach.
– Współcześnie wiele mówi się o uzależnieniach, np. o narkomanii. Ja gratuluję członkom Zakonu Maltańskiego uzależnienia od miłości i życzę, by przyczyniali się do tego, by to uzależnienie rozpowszechniało się w świecie – powiedział nuncjusz apostolski.
Przypomniał, że popularność i prestiż, jakimi cieszy się Zakon, przyczyniły się do tego, że co jakiś czas pojawiają się samozwańcze struktury, które podszywają się pod tę samą bądź podobną nazwę, aby rozwijać swoistą działalność. – Grupy te nie są jurysdykcyjnie związane z Zakonem Kawalerów Maltańskich i jego centralnym zarządem, który w Polsce reprezentowany jest przez ambasadora Vincenzo Manno – podkreślił abp Kowalczyk. – Stolica Apostolska uznaje za prawowitą i legalną tylko tę strukturę organizacyjną Kawalerów Maltańskich, która związana jest z Wielkim Mistrzem z siedzibą w Rzymie.
Arcybiskup dodał, że nie jest przeciwnikiem działań charytatywnych różnych grup, ale należy mieć świadomość, która z nich jest Zakonem uznawanym przez Stolicę Apostolską.
Nuncjusz apostolski przypomniał, że w przeddzień uroczystości św. Jana Chrzciciela, czyli 23 czerwca, papież Benedykt XVI przyjął delegację Zakonu Kawalerów Maltańskich z wielkim mistrzem Fra Andrew Bertie na czele. Podczas audiencji Ojciec Święty wyraził słowa uznania tej wspólnocie za duchowość zakonu, jego służbę najuboższym, obronę godności człowieka oraz rodziny, jak również za działalność charytatywną obejmującą kraje na różnych kontynentach.
Suwerenny Zakon Wojskowy św. Jana Jerozolimskiego powstał w 1099 r. w Jerozolimie z inicjatywy wspólnoty mnichów św. Jana Chrzciciela, by zajmować się pielgrzymami przybywającymi do Ziemi Świętej. Jest jednym z nielicznych średniowiecznych zakonów rycerskich, które przetrwały do naszych czasów. U jego początków było bractwo szpitalne, które przyjęło nazwę Szpitala św. Jana Chrzciciela. Służyło ono wielką pomocą wszystkim, a zwłaszcza rycerzom europejskim, którzy bronili miejsc świętych w Jerozolimie przed ich profanacją.
Później bractwo przekształciło się w zakon rycerski i uzyskało autonomię i niezależność, podlegając bezpośrednio i jedynie władzy papieskiej. Papież Aleksander IV zatwierdził w 1259 roku strój tej wspólnoty (czarny habit oraz płaszcz takiego samego koloru z charakterystycznym ośmiorożnym krzyżem białego koloru). Do zmagań rycerskich joannici – bo tak również ich nazywano – zakładali na zbroję czerwoną tunikę z białym krzyżem zakonnym, który zwany jest dziś krzyżem maltańskim.
Wyparci z Jerozolimy, bracia zakonni udali się na Cypr. Niedługo później zdobyli wyspę Rodos, na której pozostawali przez ponad 200 lat. Zmuszeni do jej opuszczenia, udali się do Włoch, a potem na Maltę. Tu zbudowali potężną twierdzę, która obecnie jest stolicą Malty. Ze względu na różne wydarzenia historyczne, główną siedzibą zakonu stał się od 1834 roku Rzym.
Wraz z odtworzeniem struktur Zakonu we Włoszech zaczęły powstawać Związki Narodowe Kawalerów: w Niemczech w 1859 r., w Wielkiej Brytanii (1875), we Włoszech (1877) i kolejne w innych krajach. W Polsce Związek Kawalerów Maltańskich rozpoczął swa oficjalną działalność zaraz po odzyskaniu niepodległości w 1920 r.
W ciągu dziewięciu wieków swego istnienia Zakon budował przychodnie, szpitale i domy opieki, działał na polu badań lekarskich, pomagał chorym i potrzebującym, bez względu na rasę, pochodzenie czy wyznanie. Dziś pełni on swe zadania na rzecz najbardziej wydziedziczonych (zmarginalizowanych) w ponad 120 krajach świata.
Wszystkie te działania są możliwe dzięki zaangażowaniu 11,5 tys. członków, 80 tys. stałych wolontariuszy i ponad 10 tys. lekarzy, pielęgniarek i pomocników-ochotników.
W Polsce Zakon Maltański działa w Krakowie (siedziba zarządu Związku Polskich Kawalerów Maltańskich), Warszawie, Poznaniu, Katowicach, Olsztynie i innych miastach. W Polsce działalność szpitalniczą Zakonu realizuje Związek Polskich Kawalerów Maltańskich, a jego struktura podobna jest do struktury Zakonu Maltańskiego. Obecnie Prezydentem ZPKM jest Hrabia Juliusz Ostrowski.
Członków narodowości polskiej Zakon ma ok. 150, z czego mniej więcej połowa mieszka w Polsce a połowa na emigracji. Do grona Kawalerów Maltańskich należą m. in. Prymas Polski kard. Józef Glemp, kard. Franciszek Macharski i jego brat oraz bp Andrzej F. Dziuba.
W Polsce Zakon powołał liczne ośrodki dla osób potrzebujących i upośledzonych m. in. w Poznaniu, a obecnie buduje duże centrum dla dzieci niepełnosprawnych na obrzeżach Krakowa. Prowadzi też dwa hospicja w Olsztynie dla osób terminalnie chorych. Oprócz tego działa aktywnie Pomoc Maltańska, zapewniając pomoc medyczną wielu publicznym imprezom o charakterze religijnym.