Dyrektorzy Caritas obradowali w Warszawie

W dniach 25-26 maja w Warszawie odbywa się Zgromadzenie Dyrektorów Caritas. W agendzie umieszczono podsumowanie działań oraz wyznaczanie kierunków na najbliższy czas. Jednym z priorytetowych tematów obrad jest pomoc dla Ukrainy.

Na działalność Caritas składa się szereg programów, akcji i wydarzeń organizowanych przez 44 Caritas diecezjalne oraz realizującą projekty ogólnokrajowe i koordynującą pomoc zagraniczną Caritas Polska. Kilka razy w roku dyrektorzy poszczególnych Caritas spotykają się, aby omówić kwestie wynikające z bieżącej współpracy, a także zaplanować kolejne przedsięwzięcia.

Główne kierunki działań Caritas

Obrady rozpoczął modlitwą ks. bp Wiesław Szlachetka, przewodniczący komisji charytatywnej KEP. W przemówieniu podziękował dyrektorom za przybycie i podkreślił, że jednym ze szczególnie istotnych tematów spotkania jest pomoc Ukrainie. Następnie głos zabrał dyrektor Caritas Polska, ks. dr Marcin Iżycki. Zaznaczył, że zgromadzenie z natury rzeczy będzie zdominowane przez różnego rodzaju problemy, które od lutego wyznaczają główne kierunki działań Caritas. Przy okazji zapowiedział Partners’ Meeting organizowany pierwszy raz w historii Caritas Polska dla sieci konfederacji Caritas, który odbędzie się w dniach 13-15 czerwca 2022 r. w siedzibie Caritas Polska w Warszawie. Wezmą w nim udział przedstawiciele kilkudziesięciu krajowych Caritas z całej Europy oraz Stanów Zjednoczonych. Spotkanie to poświęcone będzie pomocy humanitarnej kierowanej na Ukrainę oraz pomocy uchodźcom wojennym w Polsce. Ks. Iżycki wspomniał także, że nowym obszarem działań Caritas, który został wyraźnie zarekomendowany przez KEP, jest długofalowa pomoc dla Ukrainy w ramach programu Rodzina Rodzinie.

— Do zaangażowania w program chciałbym zaprosić także Caritas diecezjalne. Wasze zasoby osobowe oraz dobre kontakty i relacje z parafiami są dla działania programu nieocenione — powiedział dyrektor Caritas Polska.

Pomoc żywnościowa i rosnąca liczba potrzebujących

W orędziu na światowy dzień żywności papież Franciszek pisał, że pokonanie głodu to jedno z najważniejszych wyzwań ludzkości. W odpowiedzi na ten apel, a także w obliczu kryzysu migracyjnego i przedłużającego się konfliktu na Ukrainie dyrektorzy diecezjalni w pierwszym dniu obrad w pierwszej kolejności skupili się na krajowych programach żywnościowych, których realizację podsumował Bartłomiej Kulisz, koordynator programów żywnościowych w Caritas Polska.

Koordynator zauważył, że liczba osób potrzebujących gwałtownie rośnie ze względu na rzeszę uchodźców przybywających do Polski z Ukrainy. Wśród kluczowych działań Caritas w obszarze żywnościowym pozostaje Program Operacyjny Pomoc Żywnościowa. Dzięki pracownikom Caritas z 26 diecezji z całej Polski w okresie od 22 grudnia 2020 r. do 31 października 2021 r. blisko 12 ton produktów spożywczych o wartości 58,4 mln zł trafiło do 300 tys. osób najbardziej potrzebujących, m.in. do tych o najniższych dochodach, do seniorów, bezdomnych, niepełnosprawnych oraz do migrantów. Pomoc można było uzyskać w 790 punktach wydawania żywności. Szczególnie istotną rolę w pomocy żywnościowej realizowanej przez Caritas pełni program Spiżarnia Caritas polegający na odbiorze ze sklepów i dystrybucji pełnowartościowych produktów żywnościowych. Głównie są to produkty chłodnicze o krótkim terminie przydatności do spożycia, ale także pieczywo, nabiał, warzywa i owoce. W 2021 r. sklepy przekazały blisko 7 tys. ton żywności, która następnie trafiła do jadłodajni Caritas oraz do paczek żywnościowych. Z tej pomocy skorzystało ponad 60 tys. potrzebujących.

W pierwszej części spotkania głos zabrali także inni goście. Anna Zalewska, dyrektor Departamentu Oceny Projektów Inwestycyjnych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, mówiła o wsparciu organizacji zajmujących się redystrybucją żywności na cele społeczne w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Do studiów MBA zachęcały przedstawicielki Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie – prof. dr hab. Małgorzata Duda, prorektor, oraz prof. dr hab. Joanna Mysona Byrska, kierownik katedry.

Seniorzy – wsparcie rosnącej grupy społecznej

Następnym tematem środowych obrad była pomoc osobom starszym. Dziś jest ona szczególnie istotna, bowiem odsetek seniorów w krajach rozwiniętych, w tym również w Polsce, wyraźnie rośnie. Potrzeba nam zatem sprawnie funkcjonujących programów, które będą odpowiadały na różne potrzeby osób starszych i będą mogły być realizowane przez kurczący się odsetek osób młodych i pracujących. O programach Caritas dedykowanych seniorom opowiedziała Monika Figiel z Caritas Polska. „Na codzienne zakupy” to flagowy program Caritas prowadzony we współpracy z Fundacją Biedronki; jego IV edycja realizowana była od kwietnia 2021 r do stycznia 2022 r. W tej edycji przedpłaconą Kartę „Na codzienne zakupy” otrzymało 10 tys. seniorów znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej. Beneficjenci, którzy sami nie byli w stanie zrobić zakupów, mogli skorzystać z pomocy 3,5 tys. wolontariuszy Caritas. Ciekawymi wynikami badań przeprowadzonych przez IPSOS nad funkcjonowaniem programu podzieliła się ze zgromadzonymi Katarzyna Scheer, prezes Fundacji Biedronki.

W tej części obrad głos zabrał także współredaktor naczelny pisma Polityka Senioralna i członek zespołu ekspertów Instytutu Polityki Senioralnej dr Rafał Bakalarczyk, który przedstawił wnioski z badań poświęconych opiece długoterminowej nad seniorami i deinstytucjonalizacji tej opieki.

Solidarni w działaniach na rzecz Ukrainy

Szczególnie ważnym tematem poruszanym w pierwszym dniu obrad była pomoc dla Ukrainy. W Caritas jest ona realizowana wielokierunkowo, co oznacza, że nie polega jedynie na wsparciu finansowym i rzeczowym, choć warto dodać, że prezentuje się ono imponująco – dzięki ofiarności Polaków na pomoc Ukrainie Caritas przekazała już 100 mln zł oraz dary rzeczowe i żywnościowe o wartości 140 mln zł. Jednym z programów pomocy dla Ukrainy, który może przerodzić się w długofalową, systemową pomoc, jest „Paczka dla Ukrainy”. Na szczeblu lokalnym realizowany jest przez parafie, które zbierają spakowane przez parafian produkty żywnościowe o długim terminie przydatności do spożycia i przekazują do miejsc transportujących je na Ukrainę. Paczka ma określone wymiary i masę, a dokładna lista produktów, które powinny się w niej znaleźć, publikowana jest na stronie caritas.pl/paczkadlaukrainy. Do tej pory do najbardziej potrzebujących trafiło 30 000 paczek. To bardzo ważne działanie, bowiem Paczka, jak zaznaczył ks. dr Marcin Iżycki, z perspektywy Ukrainy jest bardzo pozytywnie odbierana, jest prostą i jednocześnie bezpośrednią formą wsparcia dla potrzebujących.

W spotkaniu wzięli udział przedstawiciele ukraińskiej Caritas Spes – ks. Vyacheslav Grynevych i Olena Kava. — Kiedy pytałam moich kolegów, co powiedzieć na dzisiejszym spotkaniu, słyszałam tylko jedno – podziękuj! Dziękujemy za całe wsparcie Caritas, dziękujemy też za cierpliwość – jesteśmy u Was gośćmi już 3 miesiące — powiedziała Olena.
Nowym działaniem, które zostało wyraźnie zarekomendowane przez KEP, jest długofalowa pomoc dla Ukrainy w ramach programu Rodzina Rodzinie. — Do zaangażowania w program chciałbym zaprosić Caritas diecezjalne. Wasze zasoby osobowe oraz dobre kontakty i relacje z parafiami są dla działania programu nieocenione — zaznaczył w wystąpieniu ks. dr Marcin Iżycki.

Oprócz pomocy materialnej Caritas realizuje także pomoc dla uchodźców którzy potrzebują bezpiecznego schronienia, wsparcia w sprawach urzędowych, w znalezieniu pracy czy w nauce języka. W tym celu otwierane są Centra Pomocy Migrantom i Uchodźcom. Najnowsze powstało w Warszawie przy ul. Towarowej 25a, a jego zwiedzanie zaplanowano w drugim dniu obrad.

Plany na najbliższy czas

W drugim dniu obrad dyrektorów poruszone zostaną tematy związane nie tylko z kryzysem uchodźczym, ale także z rozwojem samej organizacji. Jednym z istotnych zagadnień jest kwestia wolontariatu Caritas i działania zmierzające do integracji, aktywizacji i koordynacji grup skupionych m.in. w Parafialnych Zespołach Caritas i Szkolnych Kołach Caritas. Jako akcję sprawdzającą w praktyce funkcjonowanie wolontariatu Caritas w lokalnych wspólnotach omówiony zostanie zorganizowany po raz pierwszy w tym roku Dzień Dobra – radosne święto patronalne Caritas obchodzone w Niedzielę Miłosierdzia Bożego. Wnioski z organizacji i przebiegu tego wydarzenia i plany na kolejny rok to główne tematy agendy.

W czasie czwartkowych obrad w centrum uwagi znajdą się także przedsięwzięcia zaplanowane na drugą połowę roku. Wśród nich jest czerwcowe Forum Dobroczynności – pierwsza tego typu inicjatywa realizowana w Caritas – którego ideę przybliży Ireneusz Krause, zastępca dyrektora Caritas Polska.

— Myślą przewodnią Forum będą z jednej strony działania pomocowo-inkluzyjne społeczeństwa polskiego na rzecz uchodźców z Ukrainy, z drugiej natomiast rola partnerstwa Polski i społeczności międzynarodowej w obszarze pomocy humanitarnej dla Ukrainy — powiedział w rozpoczynającym obrady wystąpieniu ks. dr Marcin Iżycki. Dodał też, że do debaty w wydarzeniu zaproszeni zostaną przedstawiciele organizacji, które na co dzień zajmują się koordynacją pomocy dla uchodźców z Ukrainy w Polsce oraz pomocą humanitarną dla Ukrainy, ministrowie Rządu RP oraz przedstawiciele Caritas narodowych, w tym Caritas SPES i Caritas Ukraina, które skutki toczącej się wojny odczuwają najdotkliwiej.