Zmarł pierwszy rodzimy kardynał Zambii

W czwartek wieczorem zmarł w Lusace w wieku 82 lat kardynał Medardo Joseph Mazombwe. Był on pierwszym rodzimym członkiem Kolegium Kardynalskiego z tego kraju. Od dłuższego czasu zmagał się z chorobą nowotworową.

Medardo Joseph Mazombwe urodził się 24 września 1931 na terenie parafii św. Jana w Katete koło miejscowości Chundamira (region M’bang’ombe) w diecezji Chipata we wschodniej części ówczesnej Rodezji Północnej. Miał siedmioro rodzeństwa. Ukończył szkołę katolicką w mieście Kasina na terenie dzisiejszego Malawi (w latach 1953-63 była to Federacja Rodezji i Niasy), a następnie wstąpił do regionalnego seminarium duchownego w Kachebere (obecnie Malawi), po czym kształcił się na uniwersytetach katolickich w Lovanium (Belgia) i w Léopoldville (dziś Kinszasa – stolica Demokratycznej Republiki Konga). Święcenia kapłańskie przyjął 4 września 1960 w Katete Boma w swych stronach ojczystych, po czym pracował duszpastersko w parafiach, był odpowiedzialny za budzenie powołań kapłańskich i zakonnych oraz nauczał religii w jednej z państwowych szkół średnich w mieście Chadiza na terenie diecezji Chipata.

11 listopada 1970 r. Paweł VI mianował 39-letniego wówczas kapłana biskupem Chipaty. Sakrę biskup-nominat przyjął 7 lutego następnego roku w katedrze pw. Niepokalanego Poczęcia NMP w stolicy diecezji z rąk ówczesnego arcybiskupa Lusaki Emmanuela Milingo. 30 listopada 1996 Jan Paweł II mianował go arcybiskupem stolicy kraju.

Hierarcha pełnił szereg ważnych urzędów w episkopacie Zambii i Afryki Południowo-Wschodniej, kilkakrotnie był m.in. przewodniczącym Konferencji Biskupiej swego kraju (w latach 1972-75, 1988-90 i 1992-2002) a w latach 1979-86 stał na czele Stowarzyszenia Konferencji Biskupich w Afryce Wschodniej (AMECEA). Brał też udział w obradach Synodu Biskupów. 28 października 2006, wkrótce po ukończeniu 75 lat, ustąpił ze stanowiska arcybiskupa Lusaki.

Na konsystorzu 20 listopada 2010 Benedykt XVI włączył 79-letniego wówczas hierarchę w skład Kolegium Kardynalskiego. Tym samym został on pierwszym rodzimym kardynałem zambijskim. Jego poprzednik w tym gronie – kard. Adam Kozłowiecki SI (1911-2007), długoletni misjonarz w tym kraju i arcybiskup Lusaki w latach 1955-69 – był Polakiem.

Kard. Mazombwe był znany ze swego wielkiego zaangażowania w sprawy społeczne nie tylko swej ojczyzny, ale całej Afryki. Między innymi już w połowie lat osiemdziesiątych XX w. dał się poznać jako gorący orędownik zmniejszenia lub całkowitego darowania ogromnego zadłużenia Czarnego Lądu w bankach zachodnich. Szczególnie aktywny był na tym polu w Roku Świętym 2000, gdy z podobnymi apelami występował również Jan Paweł II. Ówczesny arcybiskup Lusaki wspierał także różne projekty inwestycyjne i ekologiczne w Zambii i państwach sąsiednich. W 2009 otrzymał doktorat honorowy Uniwersytetu w Lusace.

Obecnie Kolegium Kardynalskie liczy 201 członków, z których 112 ma prawa wyborcze; w tym gronie jest 45 purpuratów mianowanych przez Jana Pawła II i 67 przez Benedykta XVI. Wśród 91 kardynałów, mających 80 i więcej lat, 2 mianował jeszcze Paweł VI, 72 – Jan Paweł II i 15 – Benedykt XVI. Najstarszym kardynałem jest obecnie Włoch Fiorenzo Angelini (1 VIII 1916), najmłodszymi zaś: arcybiskup większy Kościoła syromalankarskiego z Indii – Baselios Cleemis Thottunkal (ur. 15 VI 1959) i Filipińczyk Luis Antonio Gokim Tagle (21 VI 1957). Natomiast najdłuższy staż w Kolegium Kardynalskim ma obecnie Brazylijczyk Paulo Evaristo Arns OFM (ur. 14 IX 1921), mianowany kardynałem 5 marca 1973.