Drukuj Powrót do artykułu

Zmarł Wiktor Sosnora – wybitny poeta rosyjski

16 lipca 2019 | 03:00 | ks. kp (KAI Petersburg) | Sankt Petersburg Ⓒ Ⓟ

Sample

W dniu 13 lipca 2019 roku zmarł w wieku 83 lat w Sankt Petersburgu Wiktor Sonsora, poeta, prozaik i dramaturg rosyjski polskiego pochodzenia. Był jednym z najwybitniejszych poetów rosyjskich XX wieku zafascynowanym romantyzmem, futuryzmem i awangardą, a także starymi eposami rosyjskimi oraz zdobywcą wielu nagród. Jego katolicki pogrzeb odbędzie się w kościele św. Stanisława 18 lipca o godz. 13.00.

„Chociaż Wiktor Aleksandrowicz był z pochodzenia Polakiem to raczej nie uczestniczył w polskim życiu artystycznym miasta. Jednak według informacji jego najbliższych zawsze pamiętał o świętowaniu Bożego Narodzenia i Wielkanocy w katolickiej tradycji swojej rodziny” – zaznaczył ks. Krzysztof Pożarski, proboszcz parafii św. Stanisława.

Po jego śmierci wyrazy współczucia złożył gubernator Sankt Petersburga – Aleksandr Biegłow, który napisał, że Wiktor Aleksandrowicz był prawdziwym mieszkańcem Leningradu i Petersburga. „Był głęboko inteligentny, wysoce wykształcony i zamyślony – takiego go znaliśmy” – napisał gubernator. Według niego Sosnora był prawdziwym ambasadorem petersburskiej kultury, a jego twórczość wyróżniała się indywidualnością i niezależnością. „Pamięć o Wiktorze Aleksandrowiczu Sosnora pozostanie w naszych sercach” – podkreślił gubernator.

Oryginalna i złożona poezja Sosnory nawiązywała w szczególności do romantyzmu i futuryzmu. Pytanie o jego miejsce w literaturze rosyjskiej jest bardzo złożone i jak napisał Daniła Dawydow, Sosnora był współczesnym klasykiem, który wpłynął na wielu autorów.

Wiktor Sosnora urodził się 28 kwietnia 1936 roku w Ałupka, w rodzinie polskich artystów cyrkowych z Leningradu, którzy w tym czasie przebywali na Krymie na występach. Jego ojcem był Aleksander Sosnora (1908-1959) a matka Ewa Gorowacka (1914-1990), której dziadek Wolf Gorowacki był rabinem w Witebsku.

Wiktor został ochrzczony w 1937 roku w kościele św. Mikołaja w Łudze przez ks. Jana Wrosława, aresztowanego później przez NKWD i rozstrzelanego 8 grudnia w Leningradzie tegoż roku. Rodzice wkrótce się rozwiedli i był wychowany przez matkę.

Podczas blokady Leningradu przez wojska niemieckie w latach 1941-1942 przebywał w mieście, a następnie przez „Drogę Życia” został ewakuowany i znalazł się na Kubaniu. Został pewnego razu złapany wraz z babcią przez Niemców, która go jednak uratowała. W wieku siedmiu lat trzykrotnie był przesłuchiwany przez gestapo. Następnie przyłączył się do oddziału partyzanckiego dowodzonego przez swego wuja. Wkrótce oddział i jego dowódca zostali zabici przez Niemców, czego świadkiem był sam Wiktor. Uratował się tylko dlatego, że kwadrans przed egzekucją sam został ranny odłamkiem miny w głowę.

Ocalałego chłopca odnalazł jego ojciec, który był wówczas dowódcą jednego z oddziałów Wojska Polskiego. Zabrał go ze sobą i w ten sposób, jako młody chłopiec, Wiktor został „synem pułku”. W czasie kampanii wojennej dotarł do Frankfurtu nad Odrą. W wywiadzie udzielonym w 2006 r. opowiedział, że w wieku 8–9 lat nauczył się celnie strzelać i w ten sposób został snajperem. Z wielką przyjemnością strzelał do Niemców, którzy podczas odpoczynku zdejmowali hełmy i beztrosko wystawiali swoje głowy z okopów.

Po 1945 roku Wiktor Sosnora ukończył Gimnazjum nr 14 we Lwowie. Po powrocie do Leningradu studiował na wydziale filozofii Leningradzkiego Uniwersytetu Państwowego, który opuścił na rok przed otrzymaniem dyplomu. W latach 1955-1958 służył w rosyjskiej armii w rejonie Nowej Ziemi, gdzie uczestniczył w próbach związanych z „testami atomowymi”, podczas których został napromieniowany. W latach 1958–1963 pracował jako monter przemysłowy w Newskiej Fabryce Maszyn Budowlanych i studiował zaocznie na wydziale filologicznym Leningradzkiego Uniwersytetu Państwowego.

Pierwszą swoją książkę „Janwarski liwień” (Styczniowy deszcz) opublikował w 1962 r. Jednocześnie z cenzurowanymi publikacjami w oficjalnych wydawnictwach sowieckich, teksty Sosnory ukazywały się w samizdacie. Wielokrotnie podróżował za granicę i wykładał w Polsce, Paryżu i USA. Był przyjacielem wybitnej rzeźbiarki i reżyserki filmowej Lilii Brik i poety Nikołaja Asiejewa. Zbiór wszystkich jego wierszy po raz pierwszy został oficjalnie wydany w 1989 roku.

Ponadto był autorem powieści historycznych, dwie z nich poświęcone były epoce Katarzyny II („Dwie maski” i „Zbawicielka ojczyzny”) oraz jedna ostatniemu carowi Rosji Mikołajowi II.

W Polsce wiersze Sosnory wydawane były w antologiach poezji rosyjskiej. W utworach z tomu „Powrót do morza” (ros. Wozwraszczenije k moriu) z 1989 roku występują motywy polskie.

Mieszkał w Petersburgu, był członkiem Związku Pisarzy Rosyjskich i przez wiele lat kierował stowarzyszeniem literackim w Leningradzie.. W ostatnich latach ze względów zdrowotnych prawie wcale nie uczestniczył w wydarzeniach literackich.

W 2011 roku reżyser Władimir Niepiewnyj nakręcił film dokumentalny dla rosyjskiego kanału „Kultura” pt. „Wiktor Sosnora. Priszelec”.

Drogi Czytelniku,
cieszymy się, że odwiedzasz nasz portal. Jesteśmy tu dla Ciebie!
Każdego dnia publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła w Polsce i na świecie. Jednak bez Twojej pomocy sprostanie temu zadaniu będzie coraz trudniejsze.
Dlatego prosimy Cię o wsparcie portalu eKAI.pl za pośrednictwem serwisu Patronite.
Dzięki Tobie będziemy mogli realizować naszą misję. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
Wersja do druku
Nasza strona internetowa używa plików cookies (tzw. ciasteczka) w celach statystycznych, reklamowych oraz funkcjonalnych. Możesz określić warunki przechowywania cookies na Twoim urządzeniu za pomocą ustawień przeglądarki internetowej.
Administratorem danych osobowych użytkowników Serwisu jest Katolicka Agencja Informacyjna sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (KAI). Dane osobowe przetwarzamy m.in. w celu wykonania umowy pomiędzy KAI a użytkownikiem Serwisu, wypełnienia obowiązków prawnych ciążących na Administratorze, a także w celach kontaktowych i marketingowych. Masz prawo dostępu do treści swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, wniesienia sprzeciwu, a także prawo do przenoszenia danych. Szczegóły w naszej Polityce prywatności.